Διαβάσαμε: «Μια διαφορετική μέρα», γράφει η Εύα Κουκή

Το «Μια διαφορετική μέρα», το τελευταίο βιβλίο του Στάμου Τσιτσώνη, είναι μια συλλογή 24 διηγημάτων. Μέσα από τον σκηνικό χώρο και χρόνο των διηγημάτων αυτών περνούν και αφήνουν το στίγμα τους άνθρωποι διαφορετικοί. Άνθρωποι από διαφορετικά περιβάλλοντα, με διαφορετικές επιθυμίες, με διαφορετικές ανάγκες. Και μέσα από τη συνδιαλλαγή και την επαφή τους γεννούν ιστορίες και σκηνικά.

Χαρακτηριστικό στοιχείο όλων των ιστοριών είναι η μίξη της πραγματικότητας με τη φαντασία. Ο συγγραφέας ξεκινά της ιστορίες του στήνοντάς τες, συνήθως, σε μια βάση πραγματικότητας και στην πορεία της εξέλιξης της ιστορίας τις ανάγει στη σφαίρα της φαντασίας. Προσδίδει, έτσι, μια δεύτερη ματιά, μια δεύτερη ανάγνωση σε κάθε διήγηση. Το «πίσω σκηνικό» που στήνεται σε κάθε ιστορία είναι αυτό που την απογειώνει. Η λογική ματιά μόνο δε φτάνει. Διαφαίνεται η ανάγκη της υπέρβασης της λογικής από μια άλλη ματιά, περισσότερο ονειρική.

Ο παντογνώστης αφηγητής αντιμετωπίζει με τρυφερότητα και συμπάθεια τα πρόσωπα των ιστοριών. Καθώς οι ήρωες μπλέκονται σε καταστάσεις και συνθήκες μέσα στις οποίες λαμβάνει χώρα μια σειρά από ανατροπές και τα πράγματα εκτυλίσσονται ενάντια στη λογική και στους ορθολογικούς κανόνες της «καθεστηκυίας ζωής». Η πορεία των ιστοριών δείχνει περίτρανα πως οι κανόνες αυτοί αγνοούνται. Ο καθωσπρεπισμός καταρρίπτεται και οι ήρωες μένουν εκτεθειμένοι. Υποπίπτουν σε «αμαρτήματα». Στο σημείο αυτό, όμως, η επιείκεια του αφηγητή-συγγραφέα είναι αυτή που δείχνει πόσο ανθρώπινα είναι τα «αμαρτήματα» αυτά. Και γι’ αυτό ακριβώς πρέπει να αντιμετωπίζονται με ανοχή και συμπάθια.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα διηγήματα, γεμάτα παραλληλισμούς και παρομοιώσεις, πολλές φορές αφορμώνται από στοιχεία και θέματα επίκαιρα και άλλοτε από διαχρονικά. Είναι γεμάτα ανατροπές, κρατώντας την περιέργεια του αναγνώστη για την έκβαση της ιστορίας αμείωτη. Η γλώσσα του συγγραφέα ρέει. Άλλοτε με σαρκασμό και χιούμορ, άλλοτε με μικρές περιγραφές, άλλοτε με εντονότερο το στοιχείο της μουσικότητας, καταφέρνει να συνθέσει μια ποικιλόμορφη γραφή που από διήγημα σε διήγημα εμπλουτίζει το σύνολο του βιβλίου.

Οι γλαφυρές διηγήσεις καθιστούν το όλο έργο ευχάριστο και την ανάγνωση του απρόσκοπτη. Ο Στάμος Τσιτσώνης πετυχαίνει να πάρει τον αναγνώστη από το χέρι και να τον οδηγήσει σε ιστορίες όπου διαπλέκεται η πραγματικότητα με τη φαντασία και το παραμύθι, αφήνοντάς του την επίγευση ενός καλογραμμένου βιβλίου.