Κείμενο: Λάζαρος Αντωνιάδης
Ο Γιάννης Ζουγανέλης, νεανικός, αεικίνητος και πάντοτε με το δικό του πηγαίο σαρκαστικό χιούμορ. Καλλιτέχνης παλιάς στόφας κι έχοντας την κοινωνική ευθύνη, όχι ως μέρος της εργασίας του, αλλά ως ευσυνείδητος πολίτης αυτής της χώρας. Συνθέτης, μουσικός, ηθοποιός, παρουσιαστής και δάσκαλος, με καταγωγή από τη Μύκονο και τη Νάξο. Η πρώτη του εμφάνιση στη μουσική ήταν το ’71 στο δίσκο Σώσον Κύριε τον Λαόν σου. Έκτοτε, εκατοντάδες συνεργασίες και διακρίσεις. Υποψήφιος βραβείου Grammy στην κατηγορία Lounge Music με το άλμπουμ Passaggio το 2009, και παράλληλα επίτιμος καθηγητής της Ακαδημίας του Μονάχου με διατριβές και διδακτορικές μελέτες. Η χρονιά που πέρασε εξελίχθηκε ακόμα πιο δημιουργική στην Ακτή Πειραιώς με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και τον Δημήτρη Σταρόβα, συνεχίζοντας με τα Φρούτα Εποχής και προσκαλώντας τρεις διαφορετικές γενιές καλλιτεχνών να συνυπάρξουν και να επικοινωνήσουν μαζί με τραγούδια. Στο πλευρό του η Γιώτα Γιάννα.
Με αφορμή την εμφάνιση του, το Σάββατο 19 Μαΐου, στο Μύλο της Θεσσαλονίκης ο καλλιτέχνης απάντησε στις ερωτήσεις της Εύας Φίλιου.
«Φρούτα Εποχής» ονομάζεται η νέα σας μουσική παράσταση. Για ποιο λόγο επιλέξατε αυτόν τον τίτλο; Γιατί δεν ξέρουμε ακόμα ποιοι είμαστε και αναρωτιόμαστε καμιά φορά για τους ανθρώπους: «Άραγε, τι φρούτο είναι αυτός;». Έτσι κι εμείς διερωτόμαστε: «Άραγε, τι φρούτα είμαστε;»
Απ’ τη μια αυτό, από την άλλη, τα φρούτα είναι μαγικά. Είναι η έκφραση της ίδιας της ζωής, της φύσης κι αυτό είναι η υπέρτατη τέχνη. Τα φρούτα έχουν οσμές, έχουν χρώματα, χυμούς…
Οπότε, εμείς συνδυάζουμε και το αυτοσαρκαστικό στοιχείο με το ερώτημα «τι φρούτα είναι αυτοί;», τι θέλουν να πούνε, έχουν να πουν κάτι καινούριο ή θα πουν πάλι τα ίδια;
Έχετε ασχοληθεί με τη μουσική, το θέατρο, την τηλεόραση. Αν έπρεπε να ακολουθήσετε μόνο μία πορεία, θα μπορούσατε να επιλέξετε; Δεν μπορώ να επιλέξω τίποτα. Είμαι αυτό που έχω κάνει στο παρελθόν, είμαι αυτό που πιστεύω ότι θα κάνω στο μέλλον, είμαι τα σωστά, τα λάθη μου, η σκέψη μου… Είμαι η παραχαραγμένη προσωπικότητα, η προσωπικότητα που δεν έχει φανεί και την ξέρω πολύ καλά και σας το λέω ταπεινά. Έχω πολλές υποστάσεις. Είμαι μουσικός, ηθοποιός, αρχιτέκτονας και τα συνδυάζω όλα εκεί που κάθε φορά εμφανίζομαι.
Τώρα το βήμα είναι ο Μύλος στη Θεσσαλονίκη.
Έχετε κάνει πολλές σπουδαίες συνεργασίες. Υπάρχει κάποια που θα ξεχωρίζατε και για ποιο λόγο; Κατά τη γνώμη σας τι απαιτείται για να πετύχει μία συνεργασία; Για τις σπουδαίες συνεργασίες, θα πρέπει να ρωτήσετε αυτούς που συνεργάστηκαν μαζί μου, γιατί εγώ ήμουν ο σπουδαίος (γέλια). Το λέω για πλάκα, αλλά ενδεχομένως, μπορεί να είναι και αλήθεια.
Έχω κάνει πραγματικά σπουδαίες συνεργασίες και θα ήθελα να σταθώ στους ανθρώπους που με δίδαξαν με τη σοφία τους και τη λογική που είχαν στη ζωή, όπως ο δάσκαλός μου ο Νίκος Μαμαγκάκης, ο Αλέξανδρος Πατσιφάς, ο Μίνως Βολανάκης στο θέατρο στην πρώτη μου εμφάνιση στο Κ.Θ.Β.Ε, ο Δημήτρης Ποταμίτης…
Αργότερα ήρθε το Αχ Μαρία, όπου περάσαν όλοι από εκεί: Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Σάκης Μπουλάς, Ισιδώρα Σιδέρη, Κώστας Τουρνάς, Socrates, Τουρκογιώργης, Τζιμάκος Πανούσης, Γιοκαρίνης, πολλοί ηθοποιοί: Χατζηκουτσέλης, Τριφύλλη, Νταλιάνης, τρομερές συνυπάρξεις.
Στο θέατρο στη συνέχεια, Σταμάτης Φασουλής, Γιάννης Μπέζος και πολλοί ακόμη.
Ποιες αποκλίσεις ή συγκλίσεις διακρίνετε στο στίγμα της σύγχρονης μουσικής παραγωγής στην Ελλάδα σε σύγκριση με το πώς ήταν παλαιότερα; Παλαιότερα υπήρχαν άλλες διαστάσεις στους αποδέκτες. Ήταν πιο ψαγμένα άτομα, οπότε ανακαλύπτανε και βρίσκανε. Τώρα, ο κόσμος πιστεύει μόνο σε ό,τι παρουσιάζει η τηλεόραση και τα ραδιόφωνα, τα οποία είναι τρομεροί παραχαράκτες της ιστορίας. Δεν προβάλλουν και δεν αναδεικνύουν τίποτα καινούριο, αναμασάνε τα παλιά. Ακούω εκπομπές στο ραδιόφωνο σε υποτιθέμενους καλούς σταθμούς της Αθήνας και μου δίνεται η εντύπωση ότι ακούω ‘80s! Μην πω δεκαετία του ’70… σαν να μην υπάρχει καμία πρόοδος.
Από την άλλη πλευρά, το αισιόδοξο είναι ότι υπάρχουν νέοι που έχουν λόγο, έχουν ψυχή, δύναμη, καλλιτεχνική οντότητα, είναι μοντέρνοι, αλλά δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Γι’ αυτό και θεωρώ παραχαράκτες όλους αυτούς που δεν επιτρέπουν την κατάθεση ψυχής νέων συνειδήσεων, νέων εκφράσεων, νέων καλλιτεχνών. Τεράστια λοιπόν η διαφορά με το παρελθόν.
Και βέβαια, αμφισβητώ το μέλλον, διότι αν δεν τιμήσεις τη νεανικότητα, δεν υπάρχει μέλλον. Αν δεν τιμήσεις το παιδί σου, δεν υπάρχει μέλλον. Είναι σαν να θες να το σκοτώσεις.
Νοσταλγείτε στιγμές από το παρελθόν; Αν ήταν δυνατόν, θα θέλατε να ζούσατε σε κάποια άλλη εποχή κι αν ναι, σε ποια; Ναι, θέλω να ζήσω στην εποχή που δεν θα μπορώ να ζω, μετά από πενήντα χρόνια. Δε νοσταλγώ το παρελθόν, το χρησιμοποιώ για να πάω στο μέλλον και πιστεύω ότι το μέλλον είναι η καθημερινότητα.
Σας προβληματίζει η κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κόσμος σήμερα; Πιστεύετε ότι ένας καλλιτέχνης πρέπει να εμπλέκεται με τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα; Φυσικά και με προβληματίζει η κατάσταση του παρόντος μας, διότι δεν κάνει τίποτα για το μέλλον. Επαναλαμβάνω: πρέπει να στρώσουμε το μέλλον. Είμαστε όμως μοναχοφάηδες. Θέλουμε μόνο να τρώμε εμείς οι ίδιοι στο παρόν. Προβληματίζομαι, γιατί υπάρχει μια γενικότερη παραχάραξη σε ό,τι επικοινωνείται. Ψέμα… ψέμα… ψέμα… Πρέπει να πάμε στην αλήθεια.
Ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι πολίτης πρώτα απ’ όλα και τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα τον αφορούν. Να μην ενταχτεί όμως, γιατί όποιος είναι ενταγμένος χάνει την υπόστασή του, υπηρετεί συμφέροντα τρίτων, συμφέροντα κομμάτων κτλ…
Οι περισσότεροι καλλιτέχνες είναι αυθόρμητα άτομα. Δεν καταδικάζω τον αυθορμητισμό, όμως ο αυθορμητισμός δεν έχει σοφία, ούτε αληθινή κοινωνικότητα.
Ας μην είναι το μέτρο της ζωής οι καλλιτέχνες, αλλά οι καθημερινοί άνθρωποι και αυτοί είναι που πρέπει να κάνουμε ποίηση.
Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι πιο σημαντικές στιγμές στην καριέρα σας ή και γενικότερα της ζωής σας; Οι σημαντικές στιγμές της καριέρας μου είναι οι σημαντικές στιγμές των ανθρώπων, τις οποίες καταγράφω. Καριέρα και σημαντικότητα δεν υπάρχει. Είναι ματαιόδοξο να έχεις μέτρο τον εαυτό σου για τις ισορροπίες ζωής.
Αγαπώ αυτό που μου έχει συμβεί, αλλά σας είπα, σημαντικό είναι όταν μπορώ να καταγράψω αυτό που συμβαίνει στους ανθρώπους του καθημερινού μας βιώματος.
Σημαντική στιγμή ζωής είναι ότι γεννήθηκα σ’ έναν τόπο, του οποίου οφείλω πολλά και δυστυχώς καταστρέφεται από αυτούς που έχουμε επιλέξει να τον προστατεύσουν, και μιλώ για τους κυβερνόντες όλων των χρόνων. Άνθρωποι χωρίς έμπνευση, αηδιαστικοί τύποι, οι οποίοι λένε τα ίδια σκατά εδώ και χρόνια, αναμασάνε τα ίδια, δεν προτείνουν τίποτα και πουλάνε και μούρη.
Η κόρη σας είναι μια εξαιρετικά ταλαντούχα καλλιτέχνιδα και ιδιαίτερα αγαπητή στο κοινό. Πώς νοιώθετε γι’ αυτό; Ποιες συμβουλές τις δίνετε ως πατέρας και ως μουσικός; Καμαρώνω για την κόρη μου. Εγώ περιμένω αυτή να με συμβουλέψει από ‘δω και πέρα.
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας; Φοβάμαι ότι δεν θα υπάρξει Ελλάδα. Την πουλάμε κάθε μέρα δεξιά κι αριστερά, ζούμε μια παρακμή. Θα κάνω τα αδύνατα δυνατά να το αποτρέψω. Νομίζω ότι κάθε άνθρωπος είναι ένας μοχλός για όλα αυτά.
Φαίνεται ότι έχετε καλή αίσθηση του χιούμορ και διαθέτετε μια άνεση στη σαρκαστική διάθεση. Πόσο σημαντικό είναι το γέλιο στη ζωή σας; Το παν είναι το γέλιο. Η σύσπαση που κάνει μόνο ο άνθρωπος και δε μπορεί να κάνει άλλο ον στο ζωικό βασίλειο, είναι η σύσπαση του γέλιου, το χαμόγελο. Όταν γελάμε δεν έχουμε εμπάθεια, είμαστε χαρούμενοι, αντιλαμβανόμαστε καλύτερα, αγαπάμε καλύτερα, ερωτευόμαστε καλύτερα, κάνουμε έρωτα καλύτερα, μεγαλώνουν όλα στην ψυχή μας κι εξωτερικεύονται.
Άμα είσαι κρυψίνους, ψεύτης και ύποπτο στοιχείο, δεν κάνεις τίποτα και πάμε χαμένοι.
Ποια είναι τα επόμενα επαγγελματικά σας σχέδια; Η ζωή μου είναι σε περιοδείες, σε μουσικές σκηνές, στο θεατρικό σανίδι… όσο μπορώ να το αποσπώ. Το χειμώνα θα κάνουμε τους Μακρυκωσταίους και Κοντογιώργηδες, όπου θα έχω τον ρόλο που είχε ο Ντίνος Ηλιόπουλος στην ταινία. Αγαπώ τον Ηλιόπουλο, δεν θέλω να τον φτάσω, ούτε να τον ξεπεράσω. Ούτως ή άλλως εδώ η προσέγγιση είναι διαφορετική σε μια διασκευή των Ρέππα-Παπαθανασίου, στο θέατρο Βέμπο.
Το καλοκαίρι θα είμαι σε περιοδεία και για μία και μοναδική παράσταση τα «Φρούτα Εποχής» στη Θεσσαλονίκη.
Ο Γιάννης Ζουγανέλης και η Γιώτα Γιάννα με την παράσταση «Φρούτα εποχής» για μία και μοναδική εμφάνιση στο club του Μύλου. Special guest ο Διονύσης Τσακνής.
Στον ζεστό και φιλόξενο χώρο του ΜΥΛΟΥ με τεχνικές προδιαγραφές που όλα ακούγονται και βλέπονται σωστά και με μια διάθεση, καλλιτέχνες και θεατές να γίνουν όλοι μια παρέα – ένας κόσμος, ο Γιάννης Ζουγανέλης προσκάλεσε τρεις διαφορετικές γενιές καλλιτεχνών, να συνυπάρξουν και να επικοινωνήσουν μαζί σας με τραγούδια, ιστορίες, γέλιο και χαρά.
Μια διαδραστική μουσική παράσταση με τίτλο Φρούτα εποχής, το Σάββατο 19 Μαΐου στο club του Μύλου. Με τις μπαλάντες τους, τα ροκ τους, τα λαϊκά τους, με τα όλα τους! Απρογραμμάτιστες στιγμές που θα αυτοσχεδιάσουμε όλοι! Γλεντογέλια μέχρι δακρύων , με εξαιρετικούς μουσικούς – τραγουδιστές και τον Διονύση Τσακνή, σαν έκπληξη, σε μια συναυλία που θα συζητηθεί πολύ!