Γράφει ο Μάνος Δασκαλογιάννης
Με αφορμή τη νέα ταινία του Μεξικανού σκηνοθέτη “The Shape of Water”, με κεντρικό θέμα την ιδιόμορφη ερωτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ ενός μυστηριώδους αμφίβιου πλάσματος και μιας άλαλης καθαρίστριας, θυμηθήκαμε άλλες πέντε φορές που ο τρομερός δημιουργός μας καθήλωσε στις κινηματογραφικές αίθουσες με τις τρομαχτικές δημιουργίες του. Όντα κατευθείαν σταλμένα από κόσμους υπερφυσικούς, κομμάτι μιας πολύ μεγαλύτερης μυθολογίας, με παλαιότερους εκφραστές όπως ο Έντγκαρ Άλαν Πόε και ο Λόβκραφτ, συνεχίζουν χάρη στο σινεμά του Ντελ Τόρο να μην χάνουν ποτέ την απήχησή τους στο κοινό, χαρίζοντάς μας πολλές κινηματογραφικές νύχτες δράσης αλλά κάποιες φορές και… αϋπνίες.
Ο λαβύρινθος του Πάνα
Η Οφέλια, ένα νεαρό κορίτσι στην αιματοβαμμένη Ισπανία του δικτάτορα Φράνκο και του εμφύλιου σπαραγμού, ταξιδεύει μαζί με την έγκυο μητέρα της για να συναντήσει το θετό της πατέρα και νυν σύζυγο της μητέρας της. Όμως ο νέος της πατέρας είναι ένας αδίστακτος στρατηγός του φασιστικού στρατού και η μικρή πρωταγωνίστρια για να ξεφύγει από την αμείλτικτη πραγματικότητα θα καταφύγει σε έναν κόσμο της φαντασίας και του ονείρου. Όμως ακόμη και εκεί το κακό παραμονεύει και θα χρειαστεί όλες της τις ικανότητες μαζί με την βοήθεια ενός παράξενου φαύνου για να υπερνικήσει τους δαίμονές της αληθινούς και μη. “Ο λαβύρινθος του Πάνα” είναι ένα αριστουργηματικά εκτελεσμένο πολυδιάστατο αφήγημα, που μέσα από το στοιχείο του υπερφυσικού, σκιαγραφεί μια πολύ θλιβερή περίοδο για την ισπανική ιστορία και αναδεικνύει την δύναμη της αγάπης. Ο Ντελ Τόρο ίσως στην καλύτερη του στιγμή μας παρέδωσε ένα κινηματογραφικό αριστούργημα και δύο από τα πιο εμβληματικά τέρατα που εμφανίστηκαν ποτέ στην μεγάλη οθόνη, το φαύνο Πάνα και τον εικονίζομενο Pale Man, αυτή την ανατριχιαστικά λευκή μάζα με τα μάτια στα χέρια.
Hellboy
Ένας κατακκόκινος δαίμονας, από μικρό “παιδάκι” ανατρέφεται από κάτι ολίγον πειραγμένους επιστήμονες των Ναζί σε συνεργασία με τον ..Ρασπούτιν, για να γίνει ο “Hellboy” ένας μαχητής κατά των δυνάμεων του σκότους. Από την υπόθεση καταλαβαίνουμε ότι μιλάμε για μια αμερικανική μπολοκμπαστεριά που φλερτάρει με την έννοια του cult. Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από το ομώνυμο κόμικ, ο δε Ρολ Πέρμαν (Rol Perman) είναι ακαμάχητος στον ρόλο του εξυπνάκια μα αυθεντικά αστείου πρωταγωνιστή, ενώ σε ρόλο-έκπληξη εμφανίζεται και ο εξαιρετικός ηθοποιός Τζον Χαρτ (John Hurt). Αν και ο Ντελ Τόρο εδώ δεν εμφάνισε την σκηνοθετική δεξιοτεχνία που τον χαρακτηρίζει, παρέδωσε μια καθαρόαιμη περιπέτεια με εντυπωσιακά ειδικά εφέ και ακατάπαυστη δράση. Και για να μην ξεχνιόμαστε’ έναν πραγματικό τρομαχτικό Μπέχεμοθ στο τέλος της ταινίας, δημιούργημα που θυμίζει αρκετά τον πασίγνωστο Κθούλου του Λαβκραφτ. Δείτε το, και κυρίως οι λάτρεις του είδος.
Pacific Rim
Θαλάσσια τέρατα, τα Καϊτζού, ξεχύνονται από τα πιο ανηλίαγα βάθη των θαλασσών, καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά τους. Η ανθρωπότητα απειλείται, ούσα ένα βήμα από τον ολοκληρωτικό αφανισμό της. Αυτή την κρίσιμη ώρα, μόνη ελπίδα για τον κόσμο των ανθρώπων είναι τα Γιάγκερ, τεράστιοι μηχανικοί γίγαντες που ελέγχονται από δύο πιλότους και οι οποίοι τα χειρίζονται μέσω νευρώνων. Όμως τα Καϊτζού προσπαρμόζονται ταχύτατα και όλα εξαρτώνται από δύο πιλότους που έχουν υποστεί τα δικά τους τραύματα. Μετά το “Hellboy” ο Ντελ Τόρο παραδίδει ξανά μια american made ταινία δράσης υψηλών ταχυτήτων και καθηλωτικών μονομαχιών. Το σενάριο σχεδόν απουσιάζει, οι ερμηνείες του πρωτοεμφανιζόμενου Ίντρις Ελμπα και του γνωστού από την τηλεόραση (Sons of Anarcy) Τσάρλι Χάναμ στερούνται βάθους, αλλά όλα αυτα λίγο μετρούν καθώς οι σκηνές γεμάτες ένταση και θεαματικές λήψεις διαδέχονται η μία την άλλη. Εξάλλου, για άλλη μια φορά ο Ντελ Τόρο αποδεικνύει πόσο μαεστρικά χειρίζεται την κάμερα δημιουργώντας με αληθοφάνεια κόσμους σκοτεινούς, γεμάτους πλάσματα των μύθων αλλά και πώς παρασύρεται από το ταλέντο του ξεχνώντας να δώσει νοηματικά το κάτι παραπάνω. Αυστηρά για φανς.
![]()
Στη ραχοκοκαλιά του διαβόλου (The devil’s backbone)
O Kάρλο, ένα δωδεκάχρονο αγόρι του οποίου ο πατέρας σκοτώθηκε στον Ισπανικό Εμφύλιο, μεταφέρεται στο ορφανοτροφείο. Εκεί δε θα αντιμετωπίσει φιλική αντιμετώπιση από τα υπόλοιπα αγόρια αλλά και από τον επιστάτη του κτιρίου, ο οποίος δεν επιτρέπει σε κανέναν να κατέβει στο υπόγειο. Όταν όμως ο Κάρλο θα παραβιάσει τις εντολές του αυστηρού ενήλικα, θα διασταυρωθεί με το φάντασμα ενός νεκρού αγοριού, κάποτε και εκείνου ένοικου του ορφανοτροφείου, αλλά και μια σειρά απο τρομαχτικές αποκαλύψεις. Η “ραχοκοκαλιά του διαβόλου” αποτελεί μια κλασσική ιστορία φρίκης και μυστηρίου, κοντά στο είδος του γοτθικού μυθιστορήματος, και για πρώτη φορά σε ταινία του Μεξικανού σκηνοθέτη, χρονικοιστορικό πλαίσιο του έργου καθίσταται ο Ισπανικός εμφύλιος, σε πολύ όμως πιο ασθενές υπόβαθρο απ’ότι στο “Λαβύρινθο του Πάνα”. Είναι ίσως περισσότερο μια ταινία ευρείας αντίθεσης μεταξύ του καλού και του κακού, καθώς και μια ιστορία πρόωρης, αν όχι βίαιας ενηλικίωσης και διατροφής της αθωωότητας. Τα σκοτεινά πλάνα και ο στιβαρός, σε σημεία αργός αφηγηματικός ρυθμός που επιλέγει ο Ντελ Τόρο, συνθέτουν ένα αγωνιώδες θρίλερ και συστήνουν ένα ενδιαφέρον πλάσμα του “εξώκοσμου”, στο πρόσωπο του νεκρού αγοριού. Αξίζει να το δείτε σε συνδυασμό με το “Λαβύρινθο”, καθώς οι δυο ταινίες είναι άμεσα συνδεδεμένες στο μυαλό του σκηνοθέτη.
![]()
Geometria – Αντί επιλόγου
Ένα αγόρι που αντιμετωπίζει δυσκολίες στη Γεωμετρία και έχει χάσει πρόσφατα τον πατέρα του, καλεί ένα δαίμονα για να τον βοηθήσει, όμως τα πράγματα παίρνουν αναπάντεχη τροπή. Η “Γεωμετρία” είναι μια ταινία μικρού μήκους και από τις πρώτες σκηνοθετικές απόπειρες του Ντελ Τόρο. Εδώ για πρώτη φορά εντοπίζεται σε ταινία του το στοιχείο του υπερφυσικού με το συνεπακόλουθο αίσθημα φρίκης, φιλτραρισμένο όμως μέσα με από μαύρο χιούμορ, μια αντίθεση που λειτουργεί ηρεμιστικά για τον θεατή. Επιπλέον, καταφαίνεται ολοφάνερα πως οι τερατένιες δημιουργίες στη φιλμογραφία του, δεν είναι παρά η εξωτερίκευση του ψυχισμού του. Μέσα από το παράλογο, το αλλόκοτο, το υπερφυσικό ξορκίζει το Κακό, που όμως δεν βγαίνει ούτε από τα έγκατα της γης, ούτε από τα βάθη των θαλασσών, παρά φωλιάζει στις ψυχές των ανθρώπων και τους διαφθείρει, οδηγώντας τους στις πιο αποτρόπαιες πράξεις. Ακόμη προβάλλοντας στην οθόνη όλα εκείνα που ακούγαμε, διαβάζαμε και φοβόμασταν σαν παιδιά, τους κακούς των παραμυθιών. λογίζεται πάνω στο θέμα της ενηλικίωσης και στην απώλεια όλων εκείνων που μας συντροφεύουν στα πρώτα μας χρόνια, τη δύναμη της φαντασίας και την ομορφιά την αθωότητας. Οι ερμηνείες που επιδέχεται εν τέλει το έργο του μεγάλου σκηνοθέτη δεν μπορούν να εξαντληθούν, δείγμα του μοναδικού του ταλέντου. Αυτό που όμως έχει πρωτίστως σημασία είναι τα συναισθήματα που αναδύονται μέσα απ’την θέαση των ταινιών του. Καλή απόλαυση.