2-16 Μαΐου | 12:00-19:00 | Παλαιό Χημείο (Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής) | Μαυρομιχάλη 17-19 & Σόλωνος 104 | Είσοδος δωρεάν
Ένας αρχαιοελληνικός ομαδικός τάφος με 80 νεκρούς δεσμώτες αποκαλύφθηκε πρόσφατα στο Παλαιό Φάληρο. Ο Ιάπωνας εικαστικός Χικάρου Φουτζίι επανέρχεται στο Onassis Fast Forward Festival και, ύστερα από εκτεταμένη έρευνα, σε συνεργασία με τη χορογράφο Πατρίσια Απέργη και τους επικεφαλής της ανασκαφής αναβιώνει με μια βίντεο εγκατάσταση την εκτέλεση και την ταφή με έναν Χορό 80 νέων Αθηναίων.
Ο Χικάρου Φουτζίι, γνωστός στο ελληνικό κοινό από την περυσινή του συμμετοχή στο Onassis Fast Forward Festival, ανταποκρίνεται στη θεματική του φετινού φεστιβάλ και εξετάζει τη σχέση μεταξύ της ιστορίας και της σύγχρονης κοινωνίας μέσα από μια βίντεο εγκατάστασή του, βασισμένη σε εκτεταμένη έρευνα. Από τις 2 έως τις 16 Μαΐου στο Παλαιό Χημείο (Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής), ο Φουτζίι παρουσιάζει το The Primary Fact, ένα έργο τέχνης που σχετίζεται με τον αρχαίο κοινό τάφο των 80 δεσμωτών που βρέθηκε πρόσφατα στο Παλαιό Φάληρο. Απ’ ό,τι φαίνεται, η εκτέλεσή τους έγινε κατά την περίοδο που προηγήθηκε της Δημοκρατίας. Σε συνεργασία με τη χορογράφο Πατρίσια Απέργη, προσπαθεί να αναπαραστήσει τη σκηνή με τη μορφή ενός έργου τέχνης με σωματική έκφραση, στην οποία θα δώσουν μορφή σώματα σημερινών νεαρών Αθηναίων. To The Primary Fact περιλαμβάνει συνεντεύξεις με τους συμμετέχοντες στην ανασκαφή –από αρχαιολόγους μέχρι οδοντιάτρους, αλλά και την αναπαράσταση της εκτέλεσης και της ταφής από έναν Χορό 80 σημερινών νεαρών Αθηναίων.
Σημείωμα του Hikaru Fujii
«Περίπου 80 σκελετοί με σιδερένια δεσμά, πιθανόν θύματα εκτέλεσης, ανακαλύφθηκαν σε έναν κοινό τάφο των αρχαϊκών χρόνων, κοντά στο Φαληρικό λιμάνι της πόλης. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, πρέπει να ήταν νεαροί, όχι εχθροί αλλά ούτε κλέφτες ή δούλοι που απέδρασαν, διότι τάφηκαν με τα ρούχα τους, κάτι το οποίο, μεταξύ άλλων, μαρτυρεί ένδειξη σεβασμού από τους εκτελεστές.
Ωστόσο, άλλα πράγματα παραμένουν άγνωστα, όπως η ταυτότητά τους ή ο τρόπος που εκτελέστηκαν. Η ομαδική αυτή ταφή χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 7ου αιώνα π.Χ., εκτίμηση που βασίζεται στη χρονολόγηση δύο μικρών οινοχόων που βρέθηκαν ανάμεσα στους σκελετούς. Το πρωταρχικό γεγονός είναι η εκτέλεση, ως πράξη που συνέβη σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία επικρατούσε χάος στην αθηναϊκή κοινωνία, πριν από την εγκαθίδρυση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Είχε άραγε αυτή η εκτέλεση των νέων Αθηναίων κάποια επίδραση στα γεγονότα που οδήγησαν τις πολιτειακές εξελίξεις ή είναι εντελώς ασύνδετη; Δεν μπορούμε να ξέρουμε. Τα ανθρώπινα κατάλοιπα ή τα ταφικά αγγεία παρουσιάζουν το γεγονός της εκτέλεσης, αλλά δεν ρίχνουν φως στις αιτίες.
Το έργο εξετάζει τα φυσικά αίτια που οδήγησαν στον θάνατο, με τη μελέτη καθενός από τους σκελετούς, ενώ συγχρόνως επιχειρεί μια έρευνα μέσω της τέχνης ως σωματική εμπειρία. Η εκτέλεση που έλαβε χώρα δίχως μάρτυρες στην αρχαία Ελλάδα θα αναπαρασταθεί από νέους της σημερινής εποχής.»
Παράλληλη δράση – Συζήτηση
Πέμπτη 3 Μαΐου | 19:00 | Στα ιαπωνικά με διερμηνεία στα ελληνικά
Συμμετέχουν: Hikaru Fujii (εικαστικός καλλιτέχνης και κινηματογραφιστής), Πατρίσια Απέργη (χορογράφος), Στέλλα Χρυσουλάκη (αρχαιολόγος, Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων)
Συντονισμός: Κάτια Αρφαρά, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση
Μεταφραστής: Παναγιώτης Ευαγγελίδης
Σύλληψη & Σκηνοθεσία: Hikaru Fujii
Συντονισμός πρότζεκτ: Natsuko Odate
Ανάθεση & Παραγωγή: Onassis Culture/FFF
Στην έρευνα συμμετείχαν οι:
Στέλλα Χρυσουλάκη (αρχαιολόγος, Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων), Παναγιώτης Καρκάνας (Διευθυντής του Malcolm H. Wiener Εργαστηρίου Αρχαιολογικών Επιστημών, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα), Jenny Wallensten (Διευθύντρια του Σουηδικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών), Anne Ingvarsson (Επικεφαλής Επιμελήτρια στο Gustanvianum Uppsala University Museum), Μαρία Δεληγιαννάκη (Οδοντίατρος), Σέβος Αγγούρας (Αρχαιολόγος), Γιάννης Παππάς (Αρχαιολόγος), Ελεάννα Πρεβεδώρου (Μεταδιδακτορική Υπότροφος του Malcolm H. Wiener Εργαστηρίου Αρχαιολογικών Επιστημών, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα)
Συντελεστές Κινηματογράφησης
Παραγωγός: Δήμητρα Δερνίκου
Εκτέλεση Παραγωγής: Βασίλης Παναγιωτακόπουλος
Διευθυντής Παραγωγής: Χρήστος Χασαπάκης
Διευθυντής Φωτογραφίας: Hikaru Fujii
Βοηθός Σκηνοθέτης: Κωστής Λεβαντής
1ος Βοηθός Κάμερας: Ειρήνη Ζευγώλη
2ος Βοηθός Κάμερας: Γιώργος Μεταξάς
Οπερατέρ: Δημήτρης Κασιμάτης
DIT: Γιώργος Αθανασόπουλος
Μακενίστας: Κώστας Μερίδης
Μακενίστας: Νεκτάριος Σολιδάκης
Βοηθός Μακενίστα: Σωτήριος Ιωαννίδης
Ηχολήπτες: Ντίνος Κίττου, Νάσος Τσιάλτας
Βηθός Ηχολήπτη: Ανδρέας Κίττου
Α΄ Ηλεκτρολόγος: Πατάπιος Σάβας
Ηλεκτρολόγος: Νεκτάριος Βουτσινάς
Μακιγιάζ: Ιωάννα Συμεωνίδου
Βοηθός Παραγωγής: Στέφανος Γεωργιακάκης, Νίκος Ντρέκης
Υποτιτλισμός: Ορέστης Καλαντζής
Μετάφραση: Σοφία Χαραλάμπους, Ελένη Στεργιοπούλου
Catering: Θάνος Μιχόπουλος
Φωτογράφος πλατώ: Θάνος Λαζόπουλος
Συντελεστές Χορογραφίας
Έρευνα-Χορογραφία: Πατρίσια Απέργη
Βοηθός έρευνας-χορογραφίας: Ειρήνη Καλαϊτζίδη
Ομάδα Έρευνας-Χορευτές: Αναστάσης Καραχανίδης, Γιώργος Μιχελάκης, Ευθύμιος Μοσχόπουλος, Στέλιος Παυλόπουλος, Στυλιανός Τσάτσος, Ηλίας Χατζηγεωργίου, Alex Gotch, Adrian Kolaritz
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Εκτέλεση παραγωγής για τη Στέγη: Ζωή Μουσχή
Εκτέλεση παραγωγής για την ομάδα Αερίτες: Θεοδώρα Καπράλου
Συντονισμός casting: Νικήτας Βασιλάκης
Performers: Παύλος Αντιμάντο, Παναγιώτης Αποστολόπουλος, Αντρέας Αποστόλου, Αλέξανδρος Αυγερινός, Στέφανος Αχιλλέως, Στέλιος Βάσιλας, Αλέξανδρος Βεδεράκης, Λευτέρης Βλάχος, Χαράλαμπος Βοτσίδης, Σπυράγγελος Γαβριελάτος, Κωνσταντίνος Γανωτής, Στέφανος Γεργόπουλος, Νικόλας Γεωργανής, Παναγιώτης Δούκας, Παύλος Ιορδανόπουλος, Γιώργος Καλημέρης, Νίκος Καλκανάκος, Νίκος Καλύβας, Γεράσιμος Καραβασίλης, Αντώνης Καραστεργίου, Σταύρος Καστρινάκης, Απόστολος Κολοκυθάς, Άγγελος Κολοσιώνης, Πάνος Κούλης, Αντρέας Κουμπουλής, Κωστής Κουτρής, Δημήτρης Κουτσούμπας, Μιχαήλ Κουτσούρης, Αντώνης Κυριακάκης, Δημήτρης Λαγός, Ιωσήφ Χουσσείν Λάλας, Φώτης Λάμαρης, Στέλιος Λυριτζής, Βασίλης Μαγουλιώτης, Ευριπίδης Μακρής, Ιωάννης Μάντζαρης, Αλέξανδρος Μάτα, Ιωσήφ Μηλιαράκης, Βασίλειος Μιτσόπουλος, Μιχάλης Μιχαλακίδης, Ιωάννης Μοσχόβας, Πολύκαρπος Μόσχος, Γιάννης Μπακάλης, Δημήτρης Μπαμπανιώτης, Μάνος Μπάτσιος, Πάνος Μπόρας, Αντώνης Νταουξής, Αρμέντ Ντελία, Δημήτρης Ντίνας, Σπύρος Ντόγκας, Δημήτρης Οικονομίδης, Θεόδωρος Οικονόμου, Δημήτρης Παπαδόπουλος, Διονύσιος Παπαδόπουλος, Σταμάτης Μαουρίσιο Παπαθανασίου, Τάσος Πετρίδης Παππάς, Παναγιώτης Πολίτης, Αποστόλης Πολυκρέτης, Αθανάσιος Ρέστας, Νίκος Σαμουρίδης, Άγγελος Σεργεδάκης, Βασίλης Σκαρμούτσος, Σίμος Σπυνθουράκης, Αντώνης Σταμόπουλος, Αποστόλης Συκιώτης, Γιώργος Τζιγκουνάκης, Αλέξανδρος-Ερβέ Τσάβαλος, Ευθύμιος Φιλήντρας, Αυγουστίνος Φυτίλης, Νίκος Φωτιάδης, Γιάννης Χωριανόπουλος, Χρήστος Ψώνης
Onassis Fast Forward Festival 5 – Athens
Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση έχει στον πυρήνα της ύπαρξής της την Αθήνα. Από τις 2 έως τις 16 Μαΐου μας καλεί να ανακαλύψουμε το 5ο Onassis Fast Forward Festival Athens. Από το Μουσείο της Ακρόπολης έως το Εθνικό Θέατρο, από τη Διπλάρειο Σχολή έως την Ίριδα, από το Αναγνωστήριο του Βαλλιάνειου κτιρίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος έως μια παλιά κατοικία στη Δεριγνύ, από τη Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής (Παλαιό Χημείο) έως το Πεδίον του Άρεως και τους χώρους της Στέγης, το Onassis Fast Forward Festival 5 – Athens, με αναθέσεις, διεθνείς συμπαραγωγές και παγκόσμιες πρεμιέρες, ανιχνεύει τις ρωγμές του χρόνου στα όρια του μύθου και της μαρτυρίας, της εμπειρίας και της φαντασίας.
Καλλιτέχνες και ερευνητές από διάφορα μέρη ανά τον κόσμο διερευνούν τον καθοριστικό ρόλο της αρχαιολογίας στην κατασκευή των εθνικών αφηγήσεων και της συλλογικής μνήμης, αλλά και τη διαλεκτική σχέση της με την πολιτιστική κληρονομιά.
Στο FFF5 συμμετέχουν: Kader Attia, Matthew Barney, Ali Cherri, Chto Delat (Tsaplya Olga Egorova, Nina Gasteva, Nikolay Oleynikov, Dmitry Vilensky), Hikaru Fujii, Joana Hadjithomas & Khalil Joreige, Iceland Dance Company (Erna Ómarsdóttir & Valdimar Jóhannsson), Anton Kats, Ragnar Kjartansson, Μέντη Μέγα, Leonardo Moreira, Rabih Mroué, Markus Öhrn, Walid Raad, Ho Rui An, Rayyane Tabet, Mark Teh, Ho Tzu Nyen, Akram Zaatari, Robert Zhao Renhui κ.ά.
Σύλληψη & Καλλιτεχνική Διεύθυνση Φεστιβάλ: Κάτια Αρφαρά
Γενική Διεύθυνση Παραγωγής: Δήμητρα Δερνίκου
Γενική Τεχνική Διεύθυνση: Λευτέρης Καραμπίλας
Εκτέλεση Παραγωγής: Βασίλης Παναγιωτακόπουλος
Οργάνωση Παραγωγής: Χριστίνα Πιτούλη
Γενικός Συντονισμός & Έρευνα: Μαρίνα Τρουπή
Συντονισμός Συζητήσεων και Εργαστηρίων: Μυρτώ Λάβδα, Ελεάννα Σεμιτέλου, Μαρίνα Τρουπή
Βοηθοί Εκτέλεσης Παραγωγής: Δέσποινα Σιφνιάδου, Ειρηλένα Τσάμη, Γιώργος Λιναρδάκης, Κωστής Λεβάντης
Σημείωμα Αφροδίτης Παναγιωτάκου, Διευθύντριας Πολιτισμού Ιδρύματος Ωνάση
«Το Onassis Fast Forward Festival 5 – Athens διεκδικεί την έκπληξη στην πόλη που νομίζουμε ότι ξέρουμε. Δημιουργεί πεδία πειραματισμού για τους καλλιτέχνες και τους πολίτες, για να καταλάβουμε όσα μας συνδέουν και όσα μας χωρίζουν, για να δημιουργήσουμε παρά να προσδιορίσουμε μια κοινή επικράτεια, για να πυροδοτήσουμε συζητήσεις γύρω από το τι σημαίνει να ζει κανείς σήμερα σε πόλεις τραυματισμένες, ανήσυχες και, γι’ αυτό, ζωντανές. Το Onassis Fast Forward Festival 5 είναι εδώ για να διεγείρει την περιέργεια και να άρει την άρνηση για ό,τι συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας, μέσα μας, γύρω μας.
Ένα φεστιβάλ τοπικό, γι’ αυτό και παγκόσμιο, εντοπισμένο και οικουμενικό. Ένα φεστιβάλ που θέλει να συνομιλήσει όχι μόνο με τον χώρο, αλλά κυρίως με την κατάσταση, συμπυκνώνοντας τον χρόνο και τον τόπο, βασισμένο στα ίδια τα υλικά της πόλης, που δεν είναι άλλα από τα διανύσματα της ζωής των ανθρώπων της. Έτσι, κυκλοφορεί στον δημόσιο και τον κοινωνικό χώρο, καταλαμβάνει κτίρια, επαναπροσδιορίζει το περιεχόμενό τους.
Η Αθήνα των πολυκατοικιών και των νεοκλασικών, της Ιστορίας και της αρχαιολογίας, της μνήμης και του παρόντος, του ματαιωμένου μεγαλείου και της παραπλανητικής νοσταλγίας, η Αθήνα των διαστρωματώσεων και των στρωματογραφικών κενών, με τα δικά της ίχνη βίας και καταστροφών, με τις δικές της ιστορικές ασυμφωνίες, αποκαλύπτεται.
Αναθέσεις, διεθνείς συμπαραγωγές και παγκόσμιες πρεμιέρες συνδέουν πρόσωπα και οργανισμούς, συγκεντρώνοντας στο κέντρο της πόλης εκείνους που θέλουν να αναρωτηθούν, αλλά κυρίως όσους η τυχαιότητα, και όχι η πρόθεση, τους φέρει κοντά σε όσα θα συμβούν.
Καλλιτέχνες του κόσμου, με αφετηρία τους τη Βηρυτό, το Βερολίνο, την Κουάλα Λουμπούρ, το Παρίσι, το Ρέικιαβικ, το Σάο Πάολο, τη Σιγκαπούρη, τη Στοκχόλμη και το Τόκυο –σε συνεργασία με Έλληνες καλλιτέχνες, ερευνητές και κατοίκους– ανασκάπτουν και επαναπροσδιορίζουν το αρχαίο και πρόσφατο παρελθόν της Αθήνας, έτσι όπως αυτό ψιθυρίζει ή κραυγάζει στο παρόν.»
Σημείωμα Κάτιας Αρφαρά, Καλλιτεχνικής Διευθύντριας Onassis Fast Forward Festival 5
«Σε μια χρονική περίοδο πολιτιστικού ιμπεριαλισμού και νεοαποικιακής ρητορικής, το 5ο FFF διερευνά το πεδίο μιας διευρυμένης αρχαιολογίας, που αμφισβητεί επιστημονικές βεβαιότητες και ιστορικές γραμμικότητες. Μέσα από επιτόπια και αρχειακή έρευνα, επιστημονική μεθοδολογία, επαναδράσεις και επανοικειοποιήσεις του αρχαίου και πρόσφατου παρελθόντος της Αθήνας, οι καλλιτέχνες αρθρώνουν έναν κριτικό στοχασμό πάνω στα μνημεία, τα τέχνεργα και τα κατάλοιπα. Αναθέσεις, συμπαραγωγές και επιτόπιες καλλιτεχνικές παρεμβάσεις σε δημόσιους οργανισμούς και ανοιχτούς χώρους της πόλης ανιχνεύουν τον σημαίνοντα ρόλο της αρχαιολογίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς στη διαμόρφωση εθνικών και θρησκευτικών ταυτοτήτων και, κατά συνέπεια, στην ερμηνεία της ιστορίας.
Με την εκταφή λανθανουσών αφηγήσεων, το φετινό φεστιβάλ μεταμορφώνεται σε παλίμψηστο, αποκαλύπτοντας τις χρονικές και χωρικές διαστάσεις των υλικών τεκμηρίων και τις πολλαπλές «αλήθειες» τους. Πώς μπορεί η τέχνη να διατηρήσει μια κριτική θέση απέναντι σε ρητορικές που στιγματίζουν το δημόσιο χώρο; Πώς μπορεί ένα καλλιτεχνικό έργο να αμφισβητήσει την αυταρχική κληρονομιά της δημόσιας μνήμης; Μπορούμε να επαναδιαπραγματευτούμε έννοιες όπως η πολιτιστική κληρονομιά σε μια πόλη σαν την Αθήνα, όπου τα κατάλοιπα του παρελθόντος θεωρούνται ως τα φυσικά τεκμήρια της αδιάλειπτης συνέχειας του ελληνικού πολιτισμού;
Με ένα δεκαπενθήμερο πρόγραμμα εγκαταστάσεων, περφόρμανς, εκθέσεων, προβολών, εργαστηρίων και δημόσιων διαλόγων, το φεστιβάλ επιχειρεί να δημιουργήσει ένα δυναμικό κοινό πεδίο ή, όπως το έθεσε ο Édouard Glissant, έναν ανοιχτό χώρο «ποιητικής αναγκαιότητας» όπου παράγονται συνεχώς σχέσεις μεταξύ των ιδεών και των φαντασιακών του ενός μέρους και των αντίστοιχων ενός άλλου.»
Onassis Fast Forward Festival 5 – Athens
Εντός & Εκτός Στέγης
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Συγγρού 107