Είδαμε: «Σεράγεβο 1914» στη Μονή Λαζαριστών, του Λάζαρου Αντωνιάδη

«Όταν τελειώσουν όλα αυτά πάμε στη θάλασσα»

Το χρονικό τοπίο μέσα από το προσωπικό βίωμα του πρωταγωνιστή, Γκαβρίλο Πρίντσιπ, – μια ιστορικά πολιτική και κοινωνική αφήγηση του ανθρώπου που δολοφόνησε τον αρχιδούκα Φραγκίσκο Φερδινάνδο της Αυστρίας και τη σύζυγό του Σοφία και άλλαξε το ρου της Ιστορίας και πιο συγκεκριμένα πυροδότησε την άφιξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το κείμενο της Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς ανέβηκε για πρώτη φορά το 2013 στο θέατρο Σάουσπιλχαους της Ζυρίχης, όπου οι αντιδράσεις του έργου ήταν αμφιλεγόμενες. Τον Οκτώβριο του 2014, το έργο κέρδισε δύο βραβεία κατά τη διάρκεια της τελετής του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεάτρου Μικρών και Πειραματικών Σκηνών (MESS).

Η θεατρική ομάδα Ars Moriendi τόλμησε το ανέβασμα του έργου στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών σε μια εποχή εντελώς αντισυμβατική με τα κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά γεγονότα της χώρας. Στα τέλη σχεδόν της Άνοιξης και της θεατρικής σαιζόν, ένα σκληρό, ιδεαλιστικό και πάνω απ΄ όλα ανθρώπινο έργο προστίθενται να συμπληρώσει τη χρονιά που μας πέρασε. Τώρα, αν πέτυχε το στοίχημα, είναι καθαρά υποκειμενικό το πρίσμα που το αντιλαμβάνεται ο καθένας. Άλλωστε η πρεμιέρα δόθηκε μόλις την Πέμπτη 10 Μαΐου για να συνεχίσει μέχρι τις 13 Μαΐου (Τέσσερις μόνο παραστάσεις), συμπεραίνοντας πως δε θα δοθεί ο απαραίτητος χρόνος στην εξέλιξη της παράστασης.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο σκηνοθέτης, Θάνος Νίκας, είχε δηλώσει σε συνέντευξη του στον Τύπο της Θεσσαλονίκης: «Ο Πρίντσιπ είναι πάνω απ’ όλα ένας ιδεαλιστής. Αν για τον Χάινερ Μύλλερ η ιστορία της Ευρώπης είναι ένας σωρός από ερείπια, για τη Σερμπλιάνοβιτς είναι ένα σπίτι με δωμάτια που επικοινωνούν. Ό,τι συμβαίνει στο ένα δωμάτιο αναπόφευκτα επηρεάζει και όλα τα υπόλοιπα. Το πιο αμφιλεγόμενο και με μεγάλη επιρροή γεγονός, όχι μόνο για τη βαλκανική, αλλά και για την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία του 20ού αιώνα, χρησίμευσε στη Σερμπλιάνοβιτς ως «πρώτη ύλη» για μια συναρπαστική ιστορία!»

Η παράσταση κέρδισε αμέσως την αμηχανία. Ένα τραγούδι θα φέρει την “Άνοιξη” ποτίζοντας μια σειρά από μαύρα παπούτσια για ν’ ανθίσουν μπροστά μας τα αιματηρά γεγονότα της εποχής. Το ρόλο αυτό ανέλαβε ο Γρηγόρης Πυριαλάκος.  Κι αυτό δεδομένο εξαρχής σου δημιουργεί ένα κλίμα διαύγειας. Η μελαγχολική διάθεση και η εφηβική ματιά του σκηνοθέτη, αφού το ίδιο το κείμενο απαιτεί τη ξεγνοιασιά από τη μία, αλλά και τον ιδεαλισμό στο πολιτικό τοπίο της σκλαβωμένης χώρας, γιατί η λέξη «σκλάβος» προέρχεται από τη λέξη «Σλάβος», έρχεται να δώσει την ανάσα στο έργο που απαιτείται. Μαζί με τις κρεμασμένες αλυσίδες πάνω από τη σκηνή τηρεί το χρονικό διάγραμμα, όπως και το κρεβάτι του νοσοκομείου.

Ο Δημήτρης Καπετάνιος στο ρόλο του ιδεαλιστή, Γκαβρίλο Πφίντσιπ, κατάφερε να προσδώσει κυρίως με το βλέμμα του και την κινησιολογία του όλο το ρεύμα της προσωπικής του επανάστασης. Ο Χρήστος Παπαδόπουλος, ως Ντανίλο Ίλιτς, δίνει την απαιτούμενη προσοχή σε κάθε λέξη του κειμένου, ένας πειθαρχημένος ηθοποιός που ξάφνιασε με την συνέπεια του και έλαμψε και με την παρουσία του. Ο Δημήτρης Κρίκος, ως Ντεντελίκο Τσαμπρίνοβιτς, έδωσε την πιο ελαφριά ματιά στην παράσταση, που άλλοτε τα κατάφερνε με επιτυχία κι άλλοτε τα τεχνικά κομμάτια δεν άφηναν να εξελιχθεί στην πορεία του χαρακτήρα του. Η Κατερίνα Συναπίδου, ως Λιούμπιτσα Ίλιτς – αδελφή του Νταλίνο-, ισορρόπησε με την εκρηκτική εξωστρεφή της παρουσία, ενώ παράλληλα κράτησε όλο το δυναμισμό σε σκηνές πλήρης εσωτερικότητας.

Τη μετάφραση ανέλαβε η Ισμήνη Ραντούλοβιτς, τη σκηνική εγκατάσταση και τα κοστούμια Ευαγγελία Κιρκινέ, την κίνηση η Βίκυ Ίτσιου και τους φωτισμούς ο σκηνοθέτης, Θάνος Νίκας.

Ο Θάνος Νίκας, ένας ευφυής και ευρηματικός σκηνοθέτης, έδωσε το παρών σε μια αδύναμη θεατρική περίοδο – αυτής στο κλείσιμο της σαιζόν -. Ένα έργο που αξίζει να προλάβετε να το δείτε για να γνωρίσετε και να αναγνωρίσετε το πρόσωπο πίσω από την αιματηρή Ιστορία. Ένα έργο που μόλις ξεκίνησε το ταξίδι του και είναι σαφές πως δε θα κλείσει σύντομα.