Κείμενο: Μάνος Δασκαλογιάννης
Επιμέλεια: Λάζαρος Αντωνιάδης
Ένας από τους πιο θρυλικούς σκηνοθέτες που αντίκρισε ποτέ το Χόλιγουντ άφησε την τελευταία του πνοή σαν σήμερα την 28.08.1987. Ταλαντούχος ζωγράφος, δυνατός πότης, λάτρης της άγριας ζωής και της φύσης, ταξιδευτής, ονειροπόλος, στοχαστικός, άνθρωπος που έκανε ταινίες για χάριν της αυθεντικής δημιουργίας, με θρησκευτική ευλάβεια απέναντι στην Τέχνη που υπηρέτησε για δεκαετίες. Όπως ο ίδιος δήλωσε κάποτε, το γύρισμα μιας ταινίας δεν πρέπει να έχει πρώτο σκοπό τα εισπρακτικά κέρδη, αλλιώς η μαγεία φεύγει γρήγορα και η ηχώ από την αίθουσα δεν φτάνει ποτέ στις επόμενες γενιές. Γύρισε τριάντα επτά (37!) ταινίες, υπηρετώντας μάλιστα πολλαπλούς ρόλους- ηθοποιού, σεναριογράφου, πάνω απ’ όλα σκηνοθέτη- αφήνοντας πίσω του μια φιλμογραφία απίστευτης ομορφιάς και νοημάτων. Δεν είναι άλλος βέβαια από τον μεγάλο Τζον Χιούστον. Ας αποθέσουμε ένα φόρο τιμής σε αυτόν τον αληθινό auteur, μέσα από μια σύντομη αναδρομή σε πέντε ταινίες του που έγραψαν ιστορία στο σινεμά.
Το γεράκι της Μάλτας (The Maltese falcon, 1941)
Από τις πρώτες ταινίες του ως σκηνοθέτης- είχε ήδη προλάβει να διακριθεί ως σεναριογράφος αποσπώντας μάλιστα μια οσκαρική υποψηφιότητα- και από τις πρώτες εμφανίσεις ενός άλλου θρύλου του αμερικανικού σινεμά, του Χάμφρεϋ Μπόγκαρτ. O Samuel Spade, ιδιωτικός ντετέκτιβ, δέχεται την επίσκεψη μιας νεαρής γυναίκας (Mary Astor) που ανησυχεί για τον ερωτικό σύντροφο της αδελφής της. Όταν ωστόσο, ο συνεργάτης του Spade θα δολοφονηθεί κατά την παρακολούθηση αυτού του άγνωστου άντρα, ο πρωταγωνιστής μας θα καταλάβει πως άθελά του μπλέχτηκε σε ένα παιχνίδι σκιών και δολοπλοκίας αλλά και στο κυνήγι ενός πολύτιμου θησαυρού, τόσο πολύτιμου που πολλοί θα καταφύγουν μεχρι και στο φόνο για να το κάνουν δικό τους. Μια ταινία-σταθμός στην κινηματογραφική ιστορία, έξοχο παράδειγμα του είδους του νουάρ, που παρά το πολύ μικρό της προϋπολογισμό , ήδη από την πρώτη προβολή της εξυψώθηκε στο σινεφιλικό πάνθεο από κοινό και κριτικούς και άνοιξε οριστικά τις πόρτες του Χόλιγουντ στον Χιούστον διάπλατα, αφήνοντάς τον ελεύθερο να μεγαλουργήσει.
Ο θησαυρός της Σιέρρα Μάντρε (The treasure of the Sierra Madre, 1948)
Λίγα χρόνια μετά την πρώτη τους επιτυχία με το Γεράκι της Μάλτας, ο Χιούστον συνεργάζεται για δεύτερη φορά με τον Μπόγκαρτ, καταξιωμένο πλέον σταρ του Χόλυγουντ, σε ένα καθαρόαιμο γουέστερν, με θέμα πάλι έναν θησαυρό, μόνο που αυτή τη φορά πρόκειται για τον χρυσό που κρύβει στα σπλάχνα της η οροσειρά της Σιέρρα Μάντρε, στο Μεξικό. Δύο ρακένδυτοι Αμερικάνοι ο Dobbs (Μπόγκαρτ) και ο Curtin (Τιμ Χολτ) αποφασίζουν να ψάξουν την τύχη τους ακούγοντας τις διηγήσεις ενός γέρου χρυσοθήρα (Γουόλτερ Χιούστον). Ωστόσο, δεν ξέρουν πως στα απόκρημνα βουνά του Μεξικού δεν θα βρουν μόνο χρυσάφι αλλά και την αληθινή τους ταυτότητα. Αξίζει να σημειωθεί πως δευτεραγωνιστικό ρόλο στο έργο κρατά ο πατέρας του σκηνοθέτη και διάσημος και ο ίδιος ηθοποιός, ο Γουόλτερ Χιούστον, ο οποίος μάλιστα βραβεύτηκε και με Όσκαρ Β΄Ανδρικού ρόλου για αυτό το ρόλο (και ο Τζον στην ίδια ταινία πήρε τα χρυσά αγαλματάκια για σενάριο και σκηνοθεσία- σάρωσε η οικογένεια). Εδώ για δεύτερη φορά, μετά το Γεράκι, αναδεικνύεται και ένα από τα αγαπημένα θέματα του υιού Χιούστον, το ζήτημα της ήττας (loser αγγλιστί), και πώς μια άδεια παλάμη μπορεί να σημαίνει όμως γεμάτη καρδιά. (Δεν λέμε περισσότερα για να μη κάνουμε και σπόιλερ)
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ