Εις το όνομα της μητρός, ολοκληρώνοντας την τριλογία για τον απόδημο Ελληνισμό της Φιλομήλας Λαπατά

Με το μυθιστόρημα «Εις το όνομα της μητρός» από τις Εκδόσεις Καστανιώτη ολοκληρώνεται η τριλογία της συγγραφέως Φιλομήλας Λαπατά. Τριλογία που αποτελείται από τρία αυτόνομα μυθιστορήματα με κοινό όμως θεματικό άξονα, ο οποίος δεν είναι άλλος απ’ τον απόδημο Ελληνισμό.

Ξεκινώντας απ’ τις παραδουνάβιες ηγεμονίες στις Κόρες του νερού (1ο βιβλίο), η συγγραφέας συνεχίζει να μας ταξιδεύει στη Σαρδηνία και τη Σικελία μέσα απ’ τις σελίδες του 2ου μυθιστορήματος της σειράς, που έχει τον τίτλο «Lacryma Christi Το δάκρυ του Χριστού», ενώ το ταξίδι στις αποικίες των Ελλήνων της Διασποράς ολοκληρώνεται με το «Εις το όνομα της μητρός» μέσα απ’ το οποίο η κυρία Λαπατά μας ταξιδεύει στην Νάπολη, μία πόλη της Ιταλίας, οι ρίζες της οποίας όμως είναι ελληνικές, αφού ιδρύθηκε κάπου στον 9ο με 8ο αιώνα προ Χριστού από κατοίκους της Κύμης, αρχαίας ελληνικής αποικίας της Νότιας Ιταλίας, με το όνομα Παρθενόπη.

Το ταξίδι στη Νάπολη ξεκινά με αφορμή την επιστροφή της Αμαλίας Κορωναίου, τελευταία απόγονο της οικογένειας, η οποία αφήνει πίσω της την Αθήνα και επιστρέφει στη Νάπολη με σκοπό να ξεδιαλύνει το ομιχλώδες παρελθόν της οικογένειας της. Ένα παρελθόν γεμάτο ανομολόγητα πάθη, λάθη κι αμέτρητα μυστικά!Ουσιαστικά, αυτή η επιστροφή δίνει το έναυσμα στη συγγραφέα να ξεδιπλώσει την ιστορία τριών γενεών Ελλήνων της Διασπόρας, που γεννήθηκαν, ενηλικιώθηκαν,  αγαπήθηκαν, μίσησαν και γενικότερα έζησαν κατά κύριο λόγο στους δρόμους της Νάπολης! Ο συγγραφικός φακός της κυρίας Λαπατά εστιάζει άλλοτε στην οικογένεια Κορωναίου κι άλλοτε στην οικογένεια της Γιολάντα Μπιμπό, διάσημης θεατρίνας της πόλης, επονομαζόμενη και ως Λελέ.

Ξεδιπλώνεται λοιπόν παράλληλα η καθημερινότητα και των δύο οικογενειών μέσα από την παρουσίαση της οποίας, η συγγραφέας δημιουργεί ένα ενδιαφέρον δίπολο που σχετίζεται με την ανατροφή που επιλέγουν να δώσουν οι γονείς στα παιδιά τους, και κατά πόσο τελικά αυτή σε συνδυασμό με τα γονεϊκά και οικογενειακά γενικότερα πρότυπα, επηρεάζουν ή και καθορίζουν πολλές φορές το μέλλον και τις επιλογές των παιδιών.

Μέσα απ’ την παρουσίαση δύο εκ διαμέτρου αντίθετων τρόπων ανατροφής η συγγραφέας καταφέρνει να πυροδοτήσει τη σκέψη του αναγνώστη και να δημιουργήσει μία πληθώρα προβληματισμών που απορρέουν κυρίως απ’ τις αντιθέσεις που διακρίνει κανείς μεταξύ της οικογένειας Κορωναίου και της οικογένειας Μπιμπό.

Από τη μία έχουμε την οικογένεια Κορωναίου, όπου ο αναγνώστης συναντά ένα πιο κλασικό πρότυπο, ίσως και αρκετά απαρχαιωμένο για την εποχή μας, όπου τα παιδιά των αριστοκρατικών θα λέγαμε οικογενειών πρέπει να ακολουθούν τόσο ένα συγκεκριμένο ημερήσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων, όσο κι ένα μοτίβο συμπεριφοράς, αυτό του “καθώς πρέπει”, ενώ επιβάλλεται να αποτελέσουν άξιοι συνεχιστές των οικογενειακών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, αφού ως απόγονοι θα κληρονομήσουν τόσο το βάρος του ονόματος του, όσο και το βάρος των οικογενειακών επικερδών επιχειρήσεων.

Από την άλλη όμως, έχουμε την οικογένεια Μπιμπό, όπου η Ινκορονάτα, που στα ιταλικά σημαίνει εστεμμένη, κόρη της Λελέ και του Αλμπέρ Μπιμπό μεγαλώνει σε ένα πρωτότυπο και ανοιχτόμυαλο για την εποχή οικογενειακό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον όπου η ευτυχία είναι στάση ζωής και τη συναντάς στα πιο μικρά και απλά πράγματα της καθημερινότητας, παρότι τα πλούτη ρέουν άφθονα και στη ζωή των Μπιμπό. Η Ινκορονάτα λοιπόν, ανατρέφεται με περισσή αγάπη κι ελευθερία, σε ένα σπίτι όπου η αγάπη για την τέχνη πρωταγωνιστεί τόσο μέσα απ’ την αγάπη της μητέρας της για το λυρικό θέατρο,  όσο και μέσα απ’ τις βραδινές συναντήσεις που διοργανώνει η Λελέ Μπιμπό στο σπίτι τους, όπου δίνουν το παρόν ζωγράφοι, ποιητές και γενικότερα καλλιτέχνες της πόλης. Αναπόφευκτα, λοιπόν, η αγάπη για την τέχνη του λυρικού θεάτρου θα μεταδοθεί και στην Ινκορονάτα, η οποία θα γίνει ένας ζωντανός θρύλος για την πόλη της Νάπολης λόγω του ανυπέρβλητου ταλέντου της, μα και της ασύγκριτης ομορφιάς της.

Τα πρόσωπα των δύο αυτών οικογενειών πρωταγωνιστούν στις σελίδες του βιβλίου, με τη συγγραφέα να εστιάζει κυρίως στη θυελλώδη ερωτική σχέση που καλλιεργείται μεταξύ του Λαέρτη Κορωναίου και της Ινκορονάτα Μπιμπό. Ένας έρωτας απόλυτος και ζηλευτός, έρωτας μεθυστικός που ζαλίζει τον αναγνώστη με την ένταση του! Έρωτας όμως τραγικός που τελικά θα αποδειχτεί καταστροφικός και θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην πορεία που θα λάβουν οι ζωές των επόμενων γενεών των δύο αυτών οικογενειών.

Ταυτόχρονα, η συγγραφέας πέρα από το να αποδώσει το μεγαλείο του έρωτα και τη σημαντικότητα του για την ανθρώπινη ύπαρξη, καθώς και να απαντήσει ερωτήματα που άμεσα τον αφορούν, εδώ και αιώνες, επιχειρεί να αναβιώσει λεπτομερώς, με αξιοσημείωτη γλαφυρότητα  την ζωή των ανθρώπων της Νάπολη, της πόλης των αντιθέσεων, αφού η πλέμπα συμβίωνε αρμονικά με την αριστοκρατία!

Η Λαπατά μέσα από την άκρως εικονοπλαστική της γραφή μας δίνει μία πληθώρα πληροφοριών που αφορούν τα κτίρια, τους δρόμους, τις συνήθειες των ανθρώπων, τα ήθη και τα έθιμα τους. Με σχολαστική ακρίβεια και μία πηγαία αυθεντικότητα μας μεταφέρει στη Νάπολη του 19ου αιώνα και μας καθιστά κοινωνούς της καθημερινότητας της αριστοκρατίας, μα και της φτωχολογιάς και μας δίνει την ευκαιρία να περιπλανηθούμε στα σοκάκια της πόλης, στα απαράμιλλου αρχιτεκτονικού κάλους κτίρια, εκκλησίες, επαύλεις, θέατρα, να συγχρωτιστούμε με τους ανθρώπους του δρόμου και να εξοικειωθούμε με την ναπολιτάνικη ντοπιολαλιά!

Ακόμη, ένα ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίο και άξιο αναφοράς είναι η στάση και οι πεποιθήσεις της Γιολάντα Μπιμπό απέναντι στην υγεία του σώματος, οι οποίες φαίνεται να είναι επηρεασμένες απ’ τις θεωρίες του Ιπποκράτη. Συγκεκριμένα, η Γιολάντα Μπιμπό  πίστευε ακράδαντα και προσπάθησε ταυτόχρονα να το μεταγγίσει και στη σκέψη της κόρης της, της Ινκορονάτα, πως η αποβολή των τοξικών συναισθημάτων και σκέψεων, ο αγώνας για ψυχική ισορροπία και γαλήνη, καθώς κι η εύρεση πάντα της θετική πλευράς όλων των καταστάσεων διατηρούν την υγεία του πνεύματος, και αποτελούν τελικά το μυστικό και για τη διατήρηση της υγείας του σώματος, η οποία βάσει των πεποιθήσεων της ήταν στενά συνυφασμένη με εκείνη της ψυχής!

Το «Εις το όνομα της μητρός» λοιπόν είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα, όπου ο έρωτας πρωταγωνιστεί. Είναι ένα μυθιστόρημα με αξιομνημόνευτους χαρακτήρες που ζουν τη ζωή τους στο έπακρο, εξού κι οι υπερβολές που διέπουν τον μύθο της συγγραφέως, οι οποίες δικαιολογούνται απόλυτα απ’ τις μυθιστορηματικές της φιγούρες! Είναι ένα μυθιστόρημα μνημόσυνο στους Έλληνες της Διασποράς που θα συγκινήσει και θα που θα συγκινήσει και θα σαγηνεύσει τον αναγνώστη, δίνοντας του την ευκαιρία να ταξιδέψει νοερά στη Νάπολη του 19ου αιώνα.