Χλόη Κουτσουμπέλη «Η τέχνη έχει παντού θέση, αρκεί να να μην εμπλέκεται σε μικροπολιτικά συμφέροντα»

Κείμενο: Βάσω Καραντζάβελου
vaskarantz@hotmail.com


Η Χλόη Κουτσουμπέλη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1962. Σπούδασε νομική στο Α.Π.Θ. και εργάστηκε για δεκαοκτώ χρόνια στον τραπεζικό τομέα. Η ποιητική συλλογή «Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ» είναι το 10ο βιβλίο της και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.

Θα θέλατε να μας μιλήσετε για τις διαφορές της νέας σας ποιητική συλλογή συγκριτικά με τα προηγούμενα έργα σας; Δεν ξέρω αν πραγματικά μπορούμε να μιλήσουμε για διαφορές, ίσως κάθε φορά σε κάθε ποιητική συλλογή να υπάρχει κάποια εξέλιξη, οι ποιητικές συλλογές ενηλικιώνονται και γερνούν όπως και οι ίδιοι οι ποιητές. Θα έλεγα ότι αυτή η ποιητική συλλογή λοιπόν μπήκε σε μία ώριμη ηλικία, είναι έτοιμη να πέσει από το δέντρο, μπορεί να αυτοσαρκάζεται και να περιγελά ακόμα και τον θάνατο, να κοροϊδεύει ακόμα και την απώλεια. Που σημαίνει ξεγελάμε τους πιο σκοτεινούς μας φόβους.

Καταρχάς, από πού προκύπτει ο τίτλος, «Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ»; Προκύπτει από ένα σημείωμα που άφησε κάποιος, κάπου, κάποτε σε ένα ερειπωμένο σπίτι, στην οδό Δεσπεραί στην Θεσσαλονίκη. Η οδός Δεσπεραί, η Ντεσπερέ, ή Ντεζεσπερέ βρίσκεται στα όρια της πραγματικότητας και της φαντασίας, όπως ακριβώς και η ίδια η γραφή. Όλη η συλλογή αποτελεί ένα παιχνίδι με τον αναγνώστη, ένα νανομυθιστόρημα με μη εμφανείς τις ραφές που συνδέουν το ένα ποίημα με το άλλο, μία συνάντηση λογοτεχνικών φαντασμάτων και μία σπουδή στο συντελεσμένο συγγραφικό γεγονός.

Ποιες είναι οι βασικές σας επιρροές από το χώρο της λογοτεχνίας; Κλασσικοί, αρχαίες τραγωδίες, θέατρο του παραλόγου, ποίηση ελληνική και ξένη, δημοτικό τραγούδι, Σολωμός, Καβάφης, Σαχτούρης, Εμπειρίκος, Έμιλυ Ντίκινσον, Έλιοτ, Αν Σέξτον, Πλαθ, Μανσουρ και τόσα πολλά αναγνώσματα και ερεθίσματα μέσα σ’ όλα τα χρόνια, που είναι πάρα πολύ δύσκολο να απομονώσει και να διακρίνει κανείς τις επιρροές τους στο έργο μου.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Προτιμάτε την ποίηση έναντι της πεζογραφίας ή το αντίστροφο; Νομίζω πως με προτιμάει η ποίηση.

Αναφορικά με τα ποιήματα, συχνά μεταπηδάμε από τη φύση στο περιβάλλον της πόλης κι από εκεί στους τέσσερις τοίχους ενός μικροαστικού σπιτιού. Ο διαφορετικός χώρος επηρεάζει και το ύφος; Νομίζω πως όχι. Κάθε ποιητής διαμορφώνει με τον καιρό το δικό του ύφος και αρθρώνει την δική του αναγνωρίσιμη και χαρακτηριστική ποιητική φωνή ανεξάρτητα από το σκηνικό που εκτυλίσσονται τα ποιήματά του.

Όλα σχεδόν τα ποιήματα σας διακατέχονται από μία απαισιόδοξη οπτική. Θα λέγατε πως αυτός είναι ο κυρίαρχος νοηματικός άξονας ολόκληρης της συλλογής; Θα χαρακτήριζα αυτή την συλλογή από τις πιο αισιόδοξες συλλογές μου. Νομίζω ότι αυτό που προτάσσει η συλλογή είναι μία αποστασιοποιημένη και συχνά χιουμοριστική ματιά σε όλες τις υπαρξιακές αγωνίες που μας διακατέχουν. Επιπλέον δίνει έμφαση στην αγάπη, αφού όπως αναφέρεται στο ποίημα Αντιγόνη, «το μίσος είναι κόσμος άκομψος/ μισός/ η αγάπη όμως δεν γερνά ποτέ.»

Κάποιοι λένε πως είναι ο φόβος του θανάτου, άλλοι η μοναξιά ή ο έρωτας. Εσείς ποιο θεωρείτε πως είναι ότι είναι το κινητήριο συναίσθημα της λογοτεχνικής παραγωγής. Το δίπτυχο έρωτας-θάνατος

Αρκετά ποιήματα πραγματεύονται τη διαδικασία του γήρατος. Καταφέρνουμε άραγε να συμφιλιωθούμε με την ιδέα της φθοράς; Μιλώντας προσωπικά, ναι με την γραφή.

Έχει η τέχνη θέση στα πολιτικά ζητήματα; Η τέχνη έχει παντού θέση, είναι απόλυτα συνυφασμένη με κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, αρκεί να μην εμπλέκεται σε μικροπολιτικά συμφέροντα.

Σχεδιάζετε το επόμενο συγγραφικό σας βήμα; Θα είναι και πάλι ποίηση ή κάποιο έργο πεζογραφίας; Δεν σχεδιάζω ποτέ. Με σχεδιάζουν. Άλλοτε η ποίηση, άλλοτε η πεζογραφία. Έχω ξεκινήσει ένα μυθιστόρημα, όμως υποψιάζομαι ότι η ποίηση έχει άλλα πιο καταχθόνια σχέδια για μένα.