Κείμενο: Σταμάτης Παρασκευάς
stamatakosvs@gmail.com
“Ο καθένας μας είναι πολλοί
Εγώ είμαι αυτός που νομίζω πως είμαι.”
[Φ. Πεσσόα]
Στο έργο Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν, η πρωταγωνίστρια -μια πρώην πόρνη, η Σεν Τε- κερδίζει ύστερα από τη φιλοξενία τριών θεών αρκετά χρήματα με τα οποία αγοράζει ένα καπνοπωλείο. Στη συνέχεια ολοένα και περισσότεροι συνάνθρωποί της την εκμεταλλεύονται (χωρίς να είναι απαραίτητα αφεντικά της), μέχρι και ο ίδιος ο μεγάλος της έρωτας. Για να γλιτώσει από όλο αυτό επινοεί τον ξάδελφο Σουί Τα, σκληρό, απόλυτο και μ’ όλα τα αρνητικά που φαίνεται να μην είχε η Σεν Τε. Το να είσαι καλός είναι τόσο απλό, η κακία είναι τόσο σύνθετη… Αυτό είναι ένα στιγμιότυπο που θυμίζει το ότι το ψέμα πρέπει να επινοηθεί, ενώ η αλήθεια υπάρχει. Μέσα σε αυτό το σύμπαν λοιπόν, ο επινοημένος-“ψεύτικος” Σουί Τα αντίκειται στην πηγαία αλήθεια της καλής Σεν Τε.
Ένα ευφυές κείμενο με πολλαπλές αναγνώσεις (από την πληθώρα των ρόλων που απαιτείται να επιτελέσουμε σε ένα κοινωνικό σύνολο -καθώς ο Σουί Τα είναι ένας άλλος ρόλος της Σεν Τε για να επιβιώσει στον χειριστικό τόπο διαμονής της- και τον έρωτα και τις ανθρώπινες σχέσεις γενικά, την καπιταλιστική οικονομία, τη θρησκεία, την κάθαρση και τη δικαίωση). Μια παράσταση σ’ ένα πολύ ιδιαίτερο θέατρο -θησείον, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ- από την Ομάδα Μυδωθία με τους: Πέγκυ Τρικαλιώτη, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Κώστας Κάππας, Γεράσιμος Σκαφίδας, Γιάννης Καλατζόπουλος, Μπέτυ Αποστόλου, Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος, Βαλέρια Δημητριάδου και Λήδα Πρωτοψάλτη, σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη, που έδωσε πνοή στο κείμενο του Μπέρτολτ Μπρεχτ με ζωντάνια, ρυθμό κι έντονη συμμετοχή των ίδιων των ηθοποιών στις σκηνικές αλλαγές, διανομή πολλών ρόλων στον καθένα αλλά και με συχνή αλληλεπίδραση ηθοποιών και κοινού που ξέφευγε από τον χρόνο του έργου και δημιουργούσε έναν κοινό χρόνο του παρόντος (κατά τη διάρκεια της παράστασης) και του έργου (και της ιστορίας του). Μια πιστή στις μπρεχτικές αρχές παράσταση, με έντονα στοιχεία μπουφονικής φάρσας. Η μουσική των τραγουδιών ανήκει στον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, που τα μελοποίησε με λυρικότητα κι ευαισθησία (σπουδαίο τραγούδι αυτό που τραγουδά η Π. Τρικαλιώτη μετά την φιλοξενία των τριών θεών & στο τέλος της παράστασης). Δραματολογική συνεργασία/απόδοση στίχων από την Μαριλένα Παναγιωτοπούλου, σκηνικά και κουστούμια από την Άννα Μαχαιριανάκη (με κατασκευές που έφερναν στην σκηνή βασικά έπιπλα και μέρη, αλλά και… καιρικά φαινόμενα, τα οποία ωστόσο δε θα αναδεικνύονταν χωρίς την έντονη μουσικότητα και τον ρυθμό που έδιναν οι ίδιοι οι ηθοποιοί και ο “πολυμήχανος-πολυεργαλείο” Κωνσταντόπουλος επί σκηνής). Φωτισμοί διακριτικοί κι εύστοχοι από την Χριστίνα Θανάσουλα, τόσο όσο χρειαζόταν (ο χώρος του θεάτρου, που οι θεατές μπορούν να βλέπουν τους άλλους θεατές να αχνοφαίνονται στο βάθος, σε οδηγεί σε μια μυσταγωγική συμμετοχή στο θεατρικό δρώμενο, σαν σε μυστική συνάντηση).
Οι ηθοποιοί με όλες τις δυνάμεις κι αδυναμίες δίνουν μια παράσταση (διάρκειας 2.5 ωρών) με σθένος και μάς υπενθυμίζουν τι σημαίνει θέατρο από ανθρώπους για ανθρώπους. Η ομάδα μίλησε ως gestalt κι όχι ως απλό σύνολο ατόμων. Τι σημαίνει αυτό; Στη σκηνή του θεάτρου Θησείον δε βλέπεις ηθοποιούς που παίζουν ένα έργο μαζί, αλλά μια ομάδα ηθοποιών (το σύνολο είναι κάτι άλλο -κι ίσως κάτι περισσότερο- από απλό άθροισμα των μερών του). Έντονη, ωστόσο, αδυναμία ήταν κατά την πρεμιέρα (Παρασκευή 02 Νοέμβρη) η διάρκεια σε συνδυασμό με την ώρα έναρξης της παράστασης (21.15). Για όλους, όσοι δεν κινηθήκαμε με αμάξια μάς χάλασε λίγο την μαγεία της πρεμιέρας, καθώς στο χειροκρότημα έβλεπες την γλυκιά εξάντληση των ηθοποιών που αναμετρήθηκαν σπουδαία με ένα σπουδαίο έργο και μήνυμα με μια έντονη ανησυχία της Σεν Τε: «Πώς μπορώ να είμαι καλή όταν είναι όλα τόσο ακριβά;»… Η Σεν Τε επινοώντας τον Σουί Τα αγκαλιάζει το “σκοτάδι” της κι αυτό του ανθρώπου, του κάθε ανθρώπου. Δεν αποτελεί εύκολη λύση, αλλά μύηση στην ολότητα της ύπαρξής της. Ο Σουί Τα δεν είναι δημιούργημα της Σεν Τε. Και ο Σουί Τα και η Σεν Τε είναι δημιουργήματα κι εκφάνσεις του ίδιου πυρήνα, του ανθρώπου που μάχεται να επιβιώσει μέσα σε ένα κόσμο που οι 3 θεοί στην αρχή, την προέτρεψαν να ζήσει “ως καλός άνθρωπος”. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει αυτή η συνθήκη στην πολύ αρχή του έργου. Εκεί ξεκινά η ιστορία της Σεν Τε. Οι ηθοποιοί με όλες τις δυνάμεις κι αδυναμίες δίνουν μια παράσταση, που σίγουρα είναι must-see για την εφετινή σεζόν!
Παραστάσεις: Τέταρτη, Σάββατο, Κυριακή στις 19:00 και Πέμπτη, Παρασκευή στις 21:15 (έως 27 Ιανουαρίου 2019) Εισιτήρια: 10€-16€ Τόπος: θησείον-ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ (Τουρναβίτου 7, Θησείο – Τ: 210 3255444)