Το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Στη Γη του Άγριου Μελιού» (Honeyland) σύντομα στους Κινηματογράφους

Το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Στη Γη του Άγριου Μελιού» («Honeyland») αποτελεί το ντεμπούτο των σκηνοθετών Λιούμπομιρ Στεφάνοφ και Τάμαρα Κοτέφσκα. Είναι η πρώτη ταινία στην ιστορία υποψήφια για Όσκαρ Ντοκιμαντέρ και Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς (Ξενόγλωσσης) Ταινίας. Έχει την υπέροχη όψη ενός σινεμασκόπ έπους, αλλά χτίστηκε ξεκάθαρα μέσα από τη στενή σχέση και την οικειότητα μεταξύ κινηματογραφιστών και υποκειμένου. Με αναπάντεχο χιούμορ, δημιουργούν ένα σκληρό και ταυτόχρονα τρυφερό πορτρέτο της λεπτής ισορροπίας μεταξύ ανθρωπότητας και φύσης κι ενός τρόπου ζωής υπό εξαφάνιση. Κυρίως, μας χαρίζουν μια αξέχαστη μαρτυρία για την αποφασιστικότητα, τη γενναιότητα και την αντοχή μιας μοναδικής γυναίκας απέναντι στις αντιξοότητες.

Σε μία απομονωμένη ορεινή περιοχή βαθιά μέσα στα Βαλκάνια ζει η Χατίτζε Μουράτοβα με την ηλικιωμένη μητέρα της, σε ένα χωριό χωρίς δρόμους, ηλεκτρικό ρεύμα ή τρεχούμενο νερό. Τελευταία μιας σειράς γενεών μελισσοκόμων άγριου μελιού, η Χατίτζε βγάζει μικρές παρτίδες, αγνού προϊόντος, το οποίο και πουλάει στην πλησιέστερη πόλη, σε απόσταση τεσσάρων ωρών με τα πόδια.
 
Η ήρεμη ζωή της Χατίτζε διαταράσσεται με την άφιξη μιας οικογένειας που στήνει νοικοκυριό δίπλα της, με τις θορυβώδεις μηχανές τους, τα επτά ανυπάκουα παιδιά τους και ένα κοπάδι από αγελάδες και άλλα ζώα. Αρχικά η Χατίτζε αντιμετωπίζει την αλλαγή με ανοιχτό μυαλό και θετική διάθεση, αλλά γρήγορα δημιουργείται μια κόντρα που εκθέτει τη θεμελιώδη σύγκρουση ανάμεσα στη φύση και τους ανθρώπους, την αρμονία και την ασυμφωνία, την εκμετάλλευση και τη βιωσιμότητα.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΣ
 
Η πραγματική ιστορία της ταινίας αρχίζει πριν ακόμα οι άνθρωποι καταφτάσουν στην περιοχή, αλλά η αφήγησή μας ξεκινά με τους δύο τελευταίους κατοίκους της: την Χατίτζε και τη μητέρα της, Ναζιφέ. Όπως οι εργάτριες μέλισσες περνούν όλη τη ζωή τους φροντίζοντας τη βασίλισσα στην κυψέλη, έτσι και η Χατίτζε έχει αφοσιωθεί στη μισότυφλη και κλινήρη μάνα της, η οποία δεν μπορεί καν να βγει από την ετοιμόρροπη καλύβα τους. Η ταινία εξελίσσεται σε ένα τοπίο άχρονο και χωρίς γεωγραφία, απρόσιτο από τους κανονικούς δρόμους, και ταυτόχρονα, μόλις 20 χιλιόμετρα από την πλησιέστερη σύγχρονη πόλη. Οι άνθρωποι μιλούν μια αρχαία τουρκική διάλεκτο κι έτσι η ταινία οδηγείται περισσότερο από την οπτική αφήγηση παρά από το διάλογο. Οι χαρακτήρες γίνονται κατανοητοί από τη γλώσσα του σώματος, τις σχέσεις και τα συναισθήματά τους και η επικοινωνία τους με το θεατή γίνεται πιο ενστικτώδης, πιο κοντινή. Η ταινία τοποθετεί τους θεατές δίπλα στους ανθρώπους αυτούς και, κυρίως, δίπλα στη φύση, ενισχύοντας την ιδέα ότι είμαστε μόνο ένα από τα πολλά είδη του πλανήτη και οι καταστάσεις μας επηρεάζουν όλους.
 
Το Πρωτόκολλο της Ναγκόγια – Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα τέθηκε σε ισχύ το 1993 και καθόρισε παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόσβαση στους φυσικούς πόρους. Στόχος του ήταν η προώθηση δίκαιου επιμερισμού οφέλους, τόσο για τους παρόχους -τη γη, τα φυτά, τα ζώα- όσο και για τους χρήστες, τους ανθρώπους. Η γενετική ποικιλομορφία και η βιοποικιλότητα επιτρέπει στους πληθυσμούς να προσαρμόζονται σε μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα και κλίματα, συμβάλλοντας στη διατήρηση και τη βιωσιμότητα των πόρων. Η «κρίση του μελιού» στην ταινία καταδεικνύει τον κίνδυνο που διατρέχουμε όταν αγνοούμε τα πρωτόκολλα αυτά και δεν δείχνουμε σεβασμό προς τη βιοποικιλότητα. Η ιστορία της Χατίτζε δεν είναι παρά ένας μικρόκοσμος, ο οποίος όμως αντιπροσωπεύει την ευρύτερη ιδέα του πόσο στενά συνυφασμένη είναι η φύση με τον άνθρωπο, και πόσα θα χάσουμε αν αγνοήσουμε αυτή τη θεμελιώδη σύνδεση.

Η ταινία «Στη γη του άγριου μελιού» θα προβληθεί σε επιλεγμένες αίθουσες και στη συνέχεια στην ψηφιακή συνδρομητική πλατφόρμα Cinobo, η οποία έρχεται το Μάρτιο σε Ελλάδα και Κύπρο.

Το Cinobo είναι η πρώτη ελληνική streaming πλατφόρμα που ειδικεύεται σε ανεξάρτητο και arthouse κινηματογράφο. Αποτελεί μια φρέσκια ψυχαγωγική πρόταση που φέρνει την έβδομη τέχνη σε όλες τις συσκευές και παρέχει μοναδική πρόσβαση σε επιμελημένο κινηματογραφικό υλικό από όλο τον κόσμο, που συχνά είναι διάσπαρτο ή και δυσεύρετο. Προσφέρει έναν κατάλογο εκατοντάδων νέων, παλιότερων και κλασικών ταινιών, βραβευμένων και επιλεγμένων από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ του κόσμου, που εμπλουτίζεται εβδομαδιαία. Μέσα από επίκαιρες προτάσεις, συλλογές, αφιερώματα και θεματικές κατηγορίες ταινιών, ο συνδρομητής του Cinobo μπορεί να δει και να ανακαλύψει εξαιρετικά δείγματα του παγκόσμιου και εγχώριου σινεμά.

Σκηνοθεσία: Λιούμπομιρ Στεφάνοφ και Τάμαρα Κοτέφσκα
Διεύθυνση φωτογραφίας: Φετζμί Νταούτ, Σαμίρ Λιούμα
Μοντάζ και παραγωγή: Ατανάς Γκεοργκίεφ
Σχεδιασμός ήχου: Ράνα Ιντ
Μουσική: Foltin
Παραγωγή: Λιούμπο Στεφάνοφ
Χώρα: Βόρεια Μακεδονία, 2019
Διάρκεια: 85′

Συμμετέχουν: Χατίτζε Μουράτοβα, Ναζιφέ Μουράτοβα, Χουσέιν Σαμ, Λιούτβιε Σαμ, Μούσταφα Σαμ, Μουζαφέρ Σαμ, Βέλι Σαμ, Αλί Σαμ, Αλίτ Σαμ, Γκαμζέ Σαμ, Λιούτβις Σαμ, Σαφέτ Τζαβόροβακ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βραβεία & Υποψηφιότητες
Υποψήφιο για Όσκαρ Ντοκιμαντέρ
Υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας

Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής – Φεστιβάλ Σάντανς
Βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας Διεθνούς Ντοκιμαντέρ – Φεστιβάλ Σάντανς
Ειδικό Βραβείο Επιτροπής Impact for Change – Φεστιβάλ Σάντανς
Καλύτερη Ταινία – Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τελ Αβίβ
Καλύτερη Φωτογραφία & Βραβείο Πάρε Λόρεντς – Διεθνής Ένωση Ντοκιμαντέρ
Καλύτερο Ντοκιμαντέρ – Βραβείο Ένωσης Αμερικανών Κριτικών Κινηματογράφου
Καλύτερο Ντοκιμαντέρ – Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας