Κριτική: «Φευγαλέα Σπουργίτια» (Jhalki) του Brahmanand Singh

Κάπου στο Ούταρ Πράντες (Uttar Pradesh), την πολυπληθέστερη πολιτεία της Ινδίας,  ο εφτάχρονος Μπάμπου(Babu), θα εξαναγκασθεί από τους ίδιους του τους γονείς στην εργασία. Όμως η μεγάλη του αδερφή, Τζάλκι (Jhalki), θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της, προκειμένου να τον σώσει από τα «κάτεργα» του ταπητουργείου του αδίστακτου δουλέμπορα, που τον απήγαγε…

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης Brahmanand S.Singh καταπιάνεται μ’ ένα πολύ ευαίσθητο θέμα όπως η παιδική εργασία. Η ταινία του, «Φευγαλέα Σπουργίτια» (Jhalki), βασίζεται εν μέρει στην πραγματική ιστορία του βραβευμένου με Νόμπελ Ειρήνης Καϊλάς  Σατιάρτι (Kailash Satyarthi), ο οποίος από μικρή ήδη ηλικία (όταν αντίκρισε έξω από την πόρτα του σχολείου, ένα μικρό παιδί να εργάζεται ως λούστρος), αρνήθηκε να δεχτεί την σκληρή πραγματικότητα της παιδικής εργασίας και μεγαλώνοντας , συνέστησε το κίνημα ΒΒΑ (Bachpan Bachao Andolan), που με έδρα την Ινδία εκστρατεύει για τα δικαιώματα των παιδιών…

Κατά τον ίδιο τρόπο λοιπόν και η Τζάλκι, η εννιάχρονη πρωταγωνίστρια του φιλμ του Singh αρνείται να δεχτεί το δράμα της και ψάχνει απεγνωσμένα να βρει τον πολυαγαπημένο της αδερφό, ο οποίος πέφτει θύμα «ανάγκης» των ίδιων των γονέων του, που προκειμένου να επιβιώσουν αποφασίζουν να τον πουλήσουν σε σκλαβοπάζαρο…

Συμπεραίνουμε λοιπόν πως το μήνυμα κατά της εκμετάλλευσης των παιδιών μέσω της οποιασδήποτε μορφής εργασίας, που επιθυμεί να περάσει η ταινία του Brahmanand S.Singh είναι μεν παρόν αλλά χάνεται δε, κάπου στην μετάφραση. 

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κι αυτό γιατί η ταινία του Brahmanand S.Singh μπορεί να ξεκινά ως ένα ωραιότατο παραμύθι, με την παραβολή του ακούραστου σπουργιτιού (“Tale of a Tireless Sparrow”) να σκιαγραφείται μέσω των τόσο ταιριαστών σκηνών animation (animated scenes), με την ανάλογη «μαγευτική» μουσική τους επένδυση (βλ. Khajan Chidiya). Στη συνέχεια όμως, όταν το κυρίως φιλμ ξεκινά να πραγματεύεται την σκληρή πραγματικότητα του παιδικού trafficking, επιμένει  να λειτουργεί ως «παραμύθι» (εμπλουτισμένο κατά διαστήματα με τις ίδιες σκηνές animation της παραβολής του σπουργιτιού), χάνοντας έτσι τρόπον τινά «μερίδιο» από τη σοβαρότητα του. 

Το καίριο συνεπώς θέμα, με το οποίο καταπιάνεται ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος, προσεγγίζεται  μ’ έναν τόσο αντιρεαλιστικό τρόπο, που υπερβαίνει τις όποιες ανισότητες, οι οποίες καθορίζονται από την κοινωνική τάξη ή την καταγωγή (κάστες), που όλοι γνωρίζουμε πως εξακολουθούν να υφίστανται στην Ινδία. Τοιουτοτρόπως η Jhalki, άσχετα του αν η ίδια ανήκει στην κατώτερη κάστα, διαθέτει την ευχέρεια να βρίσκεται σε αγαστή επικοινωνία με τους εκπροσώπους της ανώτερης κάστας. Έτσι, μπαινοβγαίνει ανενόχλητη στην έπαυλη του βασιλιά, πετροβολεί υπηρεσιακά οχήματα δίχως την παραμικρή συνέπεια και διαθέτει μάλιστα την ίδια τεράστια άνεση, ακόμη και στην επικοινωνία της  με τους αδίστακτους διακινητές του αδερφού της…

Πέραν βέβαια του αντιρεαλιστικού του πράγματος και για να μην αποπάρουμε τελείως το όλο σκηνοθετικό εγχείρημα, το φιλμ του Brahmanand  θα λειτουργούσε ίσως καλύτερα ως ταινία μικρού μήκους. 

Συγκεκριμένα και παρά την άξια λόγου κινηματογράφηση και φωτογραφία, η κεντρική θεματική της ταινίας όντως θα φάνταζε καλύτερη , αν ήταν όντως  πιο «συμμαζεμένη»! Κατά την άποψη μου ίσως ακόμη απογειωνόταν και συνιστούσε κάτι διαφορετικό, αν ενέμενε επίσης ως «παραμύθι», αποκλειστικά, στις “animated” σκηνές της  και δομούνταν έτσι μια, αμιγώς, ταινία κινουμένων σχεδίων (animated movie). Κάτι τέτοιο μάλιστα θα αλάφραινε και το ίδιο το βεβαρημένο θέμα που πραγματεύεται η ταινία, ανάγοντας όλες τις όχι και τόσο ρεαλιστικές απεικονίσεις σ’ ένα ξεκάθαρα συμβολικό επίπεδο.

 Η ίδια εξάλλου μουσική επένδυση της ταινίας θα ταίριαζε άνετα σε μια εν δυνάμει “animation movie”, που επικεντρώνεται όχι απλά στην παιδική εργασία αλλά ακόμη στην παιδική σκλαβιά (όπως πολλοί την έχουν χαρακτηρίσει). Γιατί  είναι στη σφαίρα μόνο της ανθρωπινής φαντασίας και όχι απλά της μυθοπλασίας, που το παιδί στερείται την ελευθερία, την οποία απλόχερα του χαρίζει η νιότη του…

Σκηνοθεσία: Μπραχμανάντ Σ. Σίνγκ Σενάριο: Κάμλες Κούντι Σινγκ, Μπραχμανάντ Σ. Σίνγκ, Τανβί Τζάιν Φωτογραφία: Ρουπές Κουμάρ Μοντάζ: Σουρές Πάι Μουσική: Σαντές Σαντίλια Πρωταγωνιστούν: Μπομάν Ιράνι, Τανίσθα Τσάτερτζι, Ντίβια Ντούτα Διανομή: Enorama Χώρα: Ινδία, 2019

  • H ταινία βγαίνει στους κινηματογράφους 18 Νοεμβρίου 2021.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebooktwitter και instagram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.