Με αφορμή την παράσταση «Αντόνιο ή το Μήνυμα» της Λούλας Αναγνωστάκη στην οποία συμμετέχει ο Δημήτρης Παπαβασιλείου μιλήσαμε για τον ρόλο του και πώς συνδέεται το έργο 5ο χρόνια από το πρώτο ανέβασμα στο Θέατρο Τέχνης.
Μια απολαυστική συζήτηση με τον νεαρό ηθοποιό, ο οποίος σπούδασε υποκριτική στην Ιταλία και βρέθηκε στα ξεκινήματα του στην οικογένεια του Θεάτρου Άτττις [Εμείς (2015), Η Αποστολή: Ανάμνηση από μιαν Επανάσταση (2016)], κι αργότερα στο Εθνικό Θέατρο [Σαλώμη (2018)].
Φέτος, η Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων επαναπροσεγγίζει το έργο, το οποίο γράφτηκε κατά τη διάρκεια της Στρατιωτικής δικτατορίας, εστιάζοντας στην άσκηση της εξουσίας και τη βία που αυτή συνεπάγεται.
Φέτος, συμπληρώνονται 50 χρόνια από το πρώτο ανέβασμα του έργου στο Θέατρο Τέχνης. Με ποιον τρόπο συνδέονται και μέσα από ποιο σκηνοθετικό πρίσμα φωτίζεται το καθεστώς του φασισμού;
Δεν θέλω να το κάνω μεταφυσικό αλλά, προσωπικά, νιώθω έναν περίεργο συσχετισμό με την παράσταση του τότε (την οποία και δεν έχω δει πουθενά). Έχω συνηθίσει στο ανέβασμα πάνω-κάτω ίδιων κειμένων που θα παιχτούν από διαφορετικούς θιάσους, σε ίδια ή διαφορετική χρονική στιγμή μέσα σε μία σεζόν, και ποτέ δε σκέφτηκα τι σύνδεση υπάρχει. Όταν λοιπόν σκέφτομαι ότι 50 χρόνια πριν, κάποιοι άνθρωποι βρήκαν μια επαφή σε ένα έργο που κι εμάς μας άγγιξε, νιώθω κάτι οικείο μαζί τους, και μια περίεργη ασφάλεια και συνέργεια. Κάπως βρισκόμαστε σε έναν κοινό, άχρονο τόπο.
Ο φασισμός στη σκηνική πράξη αποτυπώνεται σαν μία διαρκής απειλή, που αρχικά δεν την βλέπεις αλλά είναι εκεί και επιμένει με απροσδιόριστους ήχους και με τις αφηγήσεις των ηρώων που μπαίνουν στο σπίτι. Αυτό κάνει τις σχέσεις τεταμένες και επικίνδυνες. Λόγω της ακραίας αυτής συνθήκης οι ήρωες αποκαλύπτονται. Κάθε λέξη τους είναι μία ωρολογιακή βόμβα που μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή. Μέχρι τη στιγμή που το καθεστώς αυτό εισβάλλει στο σπίτι και φανερώνει τη βιαιότητά του.
Μιλήστε μας για τον ρόλο σας και ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε.
Ερμηνεύω τον John. Αυτός ο χαρακτήρας είχε σαν σημείο αφετηρίας τον Νέγρο στο έργο της Αναγνωστάκη. Ξεκινώντας από εκεί, δοκιμάσαμε να φωτίσουμε την ιστορία του με διάφορες προσθήκες. Έτσι, το πράμα δυσκόλεψε. Διανύσαμε πολύ δρόμο μέχρι να τον συναντήσουμε (δοκιμάσαμε να προσθέσουμε κείμενα, μοσχεύματα που το σύμπαν της παράστασης αλλά και το ίδιο το έργο απέρριπτε). Ο John εντέλει μας περίμενε να φτάσουμε σε αυτόν (μέσα από το εμβόλιμο κείμενο του Μάκη από τη «Συναναστροφή» της Αναγνωστάκη) για να αφηγηθούμε την ανοιχτή πληγή του σε σχέση με τον θάνατο της γυναίκας-σύμβολο στις ζωές όλων μας: τη μητέρα.
Ποιο είναι μήνυμα της Λούλας Αναγνωστάκη και πόσο επίκαιρη γίνεται;
Η Αναγνωστάκη γράφει για τους κατατρεγμένους, για τον ξένο, για τον διχασμό, τον ξεριζωμό. Για τη σημασία του «μαζί» κόντρα σε ολοκληρωτικές πολιτικές και συμπεριφορές. Μην πας μακριά, στο σπίτι μας είναι, σκέψου μόνο τι συμβαίνει στη Μεσόγειο. Τόσο επίκαιρο είναι.
Πώς βλέπετε την κοινωνία του σήμερα και ποιο μήνυμα λαμβάνετε εσείς ως πολίτης αυτής της χώρας;
Αντιλαμβάνομαι ότι τα πράγματα είναι σε οριακό σημείο. Όμως εντοπίζω μία αφύπνιση προς πολλές κατευθύνσεις που είναι ελπιδοφόρα. Το μήνυμα που λαμβάνω βρίσκεται στο να μην εγκαταλείπω, όσο μπορώ να αντιμετωπίζω με πρόσωπο καθαρό και κρυστάλλινη ματιά ό,τι έρχεται.
Εσείς αντιδράτε;
Ως πολίτης προσπαθώ να συμμετέχω, να ενισχύω, να φροντίζω και να κατανοώ. Δεν τα καταφέρνω πάντα. Η πρόθεσή μου είναι να αντιδρώ σε ό,τι νιώθω παραβιαστικό. Αναφέρομαι στην πρόθεση γιατί η αντίδραση προϋποθέτει και μία ετοιμότητα που συχνά (μού) λείπει. Ο τρόπος ποικίλει, εξαρτάται σε τι αντιδρώ.
Πως προέκυψε η συνεργασία σας με την Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων;
Πήγα στην ακρόαση που ανακοινώθηκε τον Ιούλιο του ’21. Δεν είχα δει ποτέ δουλειά της ομάδας αλλά συνάδελφοι μού είχαν μιλήσει με ενθουσιασμό και για τα παιδιά (τον Χρήστο και την Ξένια) και για τη δουλειά τους. Επαληθεύτηκαν και με το παραπάνω.
Το 2021 έφερε στο φως φρικτές αποκαλύψεις στο επάγγελμα σας. Πιστεύετε πως έχει κλείσει αυτός ο κύκλος; Η κάθαρση έρχεται ή είναι επίπλαστη;
Αυτός ο κύκλος ευτυχώς άνοιξε και θα κλείσει μόνο όταν δε θα υπάρχει πια κανένας να καταστρατηγεί σώματα και ψυχές επειδή έτσι του κάπνισε. Ως τότε θα με βρίσκουν ορμητικά απέναντί τους. Αν μιλάμε για την κάθαρση του θύτη δε με ενδιαφέρει καθόλου.
Πως πήρατε την απόφαση να ασχοληθείτε με την υποκριτική;
Ήμουν μικρός, ίσως στην εφηβεία. Δεν υπήρξε μια στιγμή που το αποφάσισα να σου πω την αλήθεια. Δεν υπήρξε απόφαση συνειδητή/εγκεφαλική, απλά ορμέμφυτο και το ακολούθησα.
Τι σημαίνει για εσάς θέατρο;
Μεταβάλλεται συνεχώς. Γιατί και το θέατρο αλλά και εγώ αλλάζουμε. Σε αυτή τη φάση σημαίνει χαρά.
Κλείνοντας, ποια φράση της Λούλας Αναγνωστάκη από το έργο θα επισημαίνατε;
«…Τι όμορφους φίλους που έχεις. Και τι ωραία που χόρευαν όλοι τους. Εκείνος ο μελαχρινός, προπάντος, ο ψηλός με το κόκκινο. Τέτοιοι άντρες μου άρεσαν πάντα. Φαρδιές πλάτες, στενοί γοφοί και μικρές, μικρές τριχίτσες στο στήθος. Το πουκάμισό του ήταν λίγο ξεκουμπωμένο…Και στην πλάτη. Είμαι σίγουρη πως τις ίδιες απαλές τριχίτσες τις έχει και στην πλάτη και, ω Θεέ μου, πώς χόρευε. Μου ερχόταν να … (Γελάει σχεδόν με ξετσιπωσιά).»
Info: Έως τις 23 Ιανουαρίου 2022, κάθε Πέμπτη-Παρασκευή στις 21:15 και Σάββατο- Κυριακή στις 18:00 και στις 21:15 στο Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛ.ΥΦ.Α. (Κορυτσάς 39, Βοτανικός). Προπώληση εισιτηρίων στη viva.gr. Τηλ. 6942 288 662 (ωράριο: 18:00-21:00).
Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instagram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.
