Δημοσθένης Παπαδόπουλος: «Η τέχνη είναι από την φύση της πολιτική πράξη»

Ο Δημοσθένης Παπαδόπουλος είναι ένας ηθοποιός χαμηλών τόνων και υψηλών αξιώσεων. Με πολυετή και σταθερή παρουσία στο θέατρο και διακρίσεις στο ενεργητικό του, συνεχίζει την ανοδική, καλλιτεχνική του πορεία, τόσο ερμηνευτικά όσο και σκηνοθετικά. Με αφορμή την πολυαναμενόμενη παράσταση «Μεθυσμένη Πολιτεία» που έκανε πρεμιέρα πριν λίγες ημέρες στο θέατρο Αλκυονίς, μας μιλάει για τον ρόλο του, τη σημασία να είναι κανείς αυθεντικός και πως η τέχνη αποτελεί στις μέρες μας, ίσως, την πιο συνειδητοποιημένη πολιτική πράξη.

Κ. Παπαδόπουλε, φέτος τον χειμώνα συμπρωταγωνιστείτε στην Μεθυσμένη πολιτεία, του Σωτήρη Πατατζή, σε σκηνοθεσία Άρη Τρουπάκη. Μάλιστα, η παράσταση θα φιλοξενηθεί στην ανακαινισμένη σκηνή του Αλκυονίς. Πείτε μας δυο λόγια για το έργο.

 Στο έργο παρακολουθούμε τις ζωές των ανθρώπων σε μία επαρχιακή πόλη της Ελλάδας την περίοδο του Μεσοπολέμου και πώς αυτές οι ζωές επηρεάζονται από τον ερχομό ενός μπουλουκιού που εγκαθίσταται εκεί για να παίξει κάποιες παραστάσεις. Όνειρα ανεκπλήρωτα, φτώχεια, μιζέρια, αγωνία για το αύριο καιέρωτες ανεκπλήρωτους παρακολουθεί ο θεατής μέσα σε μία γκρίζα και ανελεύθερη πολιτική κατάσταση στην περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά. Η Έλσα Ανδριανού έχει κάνει μία εξαιρετική διασκευή του μυθιστορήματος για το θέατρο και ο Άρης Τρουπάκης μία ουσιαστική σκηνοθεσία με πολύ χιούμορ και ταυτόχρονα συγκίνηση και τραγικότητα. Είμαι πολύ χαρούμενος που συμμετέχω σε αυτήν την παράσταση μαζί με τους υπόλοιπους πολύ ταλαντούχους συναδέλφους.

Ο Μπε, ο χαρακτήρας που υποδύεστε, είναι ο ¨τρελός¨ του χωριού, που μέσα στην αθωότητα του συνειδητοποιεί και ομολογεί τις μεγαλύτερες αλήθειες. Για να το κάνω λίγο πιο σημερινό, είναι αυτό το τίμημα που πρέπει να πληρώσει ένας άνθρωπος, αν θέλει την διατηρήσει την ακεραιότητα και ευαισθησία του;

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

 Ο Μπε θεωρείται όντως ο «τρελός» του χωριού. Είναι όμως ο μόνος που αντιλαμβάνεται αλήθειες, καταστάσεις και συναισθήματα που οι υπόλοιποι «λογικοί» της πόλης αδυνατούν να αντιληφθούν. Ίσως γιατί συνδέεται άμεσα με την φύση. Με τα ζώα. Η ψυχική του ευαισθησία και η αδιαφορία του για πράγματα επιφανειακά στα οποία οι υπόλοιποι δίνουν μεγάλη σημασία καθώς και η σύνδεσή του με την παιδικότητά του τον κάνουν έναν ήρωα βαθιά ποιητικό. Ο ήρωας αυτός θυμίζει τον τρελό στην «Δωδέκατη Νύχτα» του Σαίξπηρ. Νομίζω ότι ο τρελός Μπε όπως και ο τρελός στον Σαίξπηρ δεν πληρώνει κανένα τίμημα. Έχει βρει το νόημα της ύπαρξης και της συνύπαρξης με τους ανθρώπους. Ενώ αντίθετα οι υπόλοιποι «λογικοί» πληρώνουν πολλά τιμήματα για να επιβιώσουν σε μια κοινωνία άδικη, σκληρή και καταπιεστική. Ο Μπε μπορεί και ονειρεύεται έχοντας ταυτόχρονα επίγνωση ότι τέλος θα έρθει. Οι υπόλοιποι στο έργο συνειδητοποιούν ότι τα όνειρά τους δεν θα προλάβουν να τα πετύχουν. Οι άλλοι είναι κωμικοτραγικές φιγούρες. Ο Μπε είναι ποιητής.

Μέσα από μικρές-μεγάλες στιγμές ο συγγραφέας καταγράφει μια ολόκληρη εποχή. Τύποι ανθρώπων που ενώ αρχικά δίνουν την εντύπωση πως δεν έχουν πολλά κοινά μοιράζονται όνειρα και μετράνε απώλειες. Τελικά, τι είναι αυτό που μας δένει με τους άλλους; Αυτό που αναζητούμε ή αυτό που αφήνουμε;

 Νομίζω αυτό που μπορεί να μας φέρνει κοντά με τους άλλους είναι η συνειδητοποίηση ότι τίποτα δεν μας δένει μαζί τους. Η αποδοχή του εγωισμού της ανθρώπινης ύπαρξης σε κάνει να μην ζητάς, να μην απαιτείς, να αποδέχεσαι, να κατανοείς και τελικά να συμβιώνεις.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Από το Τέλος Εποχής μέχρι τον Καρυωτάκη και από την Λήθη στο βραβείο ερμηνείας ¨Κάρολος Κουν¨ έχετε να μετράτε αρκετές διακρίσεις. Πόσο εύκολο είναι να πέσει ένας ηθοποιός στην παγίδα του εφησυχασμού; Χρειάζεται αντισώματα αυτοσυγκράτησης αυτή η δουλειά;

Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και οι αντιδράσεις του τόσο στην ζωή του όσο και στο επάγγελμά του ή στην τέχνη του επηρεάζονται από πάρα πολλούς παράγοντες. Εγώ προσωπικά προσπαθώ να κάνω πολύ καλά την δουλειά μου. Ακόμα και αν είμαι σε μία δουλειά που τα πράγματα δεν βαίνουν καλά και έχει πολλές δυσκολίες, εγώ προσπαθώ πάντα για το καλύτερο δυνατό. Η προσπάθεια να κάνεις το καλύτερο που μπορείς είναι για μένα ζήτημα ήθους. 

Έχετε σκηνοθετήσει αρκετά έργα με πιο πρόσφατο το 6 μαθήματα χορού σε 6 εβδομάδες. Πόσο άρρηκτα δεμένοι είναι αυτοί οι δυο ρόλοι, του ηθοποιού και του σκηνοθέτη; Ένας καλός ηθοποιός οφείλει κατά κάποιο τρόπο να είναι σκηνοθέτης και το αντίστροφο;

Ναι. Ένας ηθοποιός πρέπει να μπορεί να αναγνωρίζει την σκηνοθεσία μέσα στην οποία παίζει. Κι ένας σκηνοθέτης οφείλει να γνωρίζει την λειτουργία του ηθοποιού. Για μένα αυτές οι δύο ιδιότητες είναι στενά δεμένες. Έχω πολλές φορές άλλωστε πει ότι, είτε όταν σκηνοθετώ είτε όταν παίζω, θεωρώ ότι κάνω την ίδια δουλειά. Κάνω θέατρο. Δεν λειτουργώ διαφορετικά ως σκηνοθέτης και διαφορετικά ως ηθοποιός.

 Το γεγονός πως στην Αθήνα λειτουργούν πάρα πολλές θεατρικές σκηνές πως το σχολιάζετε; Θεωρείτε πως είναι ένα θετικό στοιχείο για το μέλλον του θεάτρου ή μαρτυράει προχειρότητα και  ναρκισσισμό;

Πολύ φοβάμαι ότι συμβαίνει το τελευταίο. Κι αυτό γιατί η θεατρική παιδεία στην χώρα μας είναι εξαιρετικά ελλιπής. Και όχι μόνο η παιδεία στο θέατρο αλλά γενικότερα σε όλες τις τέχνες. Δυστυχώς οι κυβερνήσεις σήμερα θεωρούν τις τέχνες και τον πολιτισμό πολυτέλεια. Ενώ αντίθετα είναι τα θεμέλια μιας γερής παιδείας.

Όταν δεν παίζετε και δεν σκηνοθετείτε, πως επιλέγετε να χαλαρώσετε; Μια δύσκολη επαγγελματικά ημέρα πως μπορεί ιδανικά να ολοκληρωθεί;

 Μ΄ ένα ποτό. Παρέα με φίλους. Διαβάζοντας. Με βόλτες στην φύση. 

Διδάσκετε σε δραματικές σχολές και κατά συνέπεια η επαφή σας με τα νέα παιδιά είναι άμεση. Ποιο είναι το πιο δύσκολο που έχει να αντιμετωπίσει ένα παιδί που θέλει να ασχοληθεί με το θέατρο;

Να εκτεθεί ψυχικά και σωματικά. Να αναγνωρίσει τον πραγματικό του εαυτό και να τον κατανοήσει.

Η πολιτική είναι κάτι που σας ενδιαφέρει; Θεωρείτε πως η τέχνη μπορεί-οφείλει  να έχει πολιτικό λόγο και αν ναι, πόσο δύσκολο είναι να παραμείνει ακέραιη;

Η τέχνη είναι από την φύση της πολιτική πράξη. Με το θέατρο αφηγούμαστε ιστορίες. Τις ιστορίες της διηγούμαστε για κάποιον λόγο. Με κάποιον σκοπό. Για να καταγγείλουμε, να ευαισθητοποιήσουμε, να θέσουμε ερωτήματα, να αμφιβάλλουμε, να πούμε αλήθειες. Νομίζω ότι το θέατρο είναι η πιο ουσιαστική και αληθινά πολιτική πράξη. Η πολιτική στην ζωή είναι ψέμα. Γι΄ αυτό και δεν με αφορά καθόλου.

Info: Παραστάσεις Τετάρτη: 19:00, Πέμπτη – Παρασκευή – Σάββατο: 20:30, Κυριακή: 19:00 στο Θέατρο Αλκυονίς