Φοίβος Μαρκιανός: «Στην ΕΡΤ ματαιώνουν τον κόπο μιας ολόκληρης ομάδας ανθρώπων»

Ο Φοίβος Μαρκιανός, παρ’ όλο το νεαρό της ηλικίας του, δε διστάζει να σηκώσει ανάστημα μπροστά στα κακώς κείμενα της εποχής, καθώς και σε όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στον πολιτισμό. Ο ηθοποιός, απόφοιτος της δραματικής σχολής του Εθνικού και ο οποίος υπήρξε ένας από τους πρωτεργάτες του support art workers, φέτος κρατά το ρόλο του Στράτη στη σειρά εποχής της ΕΡΤ2, «Έξι νύχτες στην Ακρόπολη», μία μεταφορά του κλασικού πλέον αριστουργήματος και μοναδικού μυθιστορήματος του ποιητή Γιώργου Σεφέρη. Μια ποιητική αύρα που αποπνέεται και διανθίζεται στη σκηνοθετική επιμέλεια του Γιάννη Διαμαντόπουλου.

Μόνο που στην ΕΡΤ, αντί να δώσουν χώρο και χρόνο σε μία ταλαιπωρημένη εργασία, η οποία ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς πριν από τέσσερα χρόνια, τολμώ να πω την ξεπετάνε σε πέντε μόλις ημέρες – και στην εντελώς ακατανόητη ώρα προβολής – στις 12 τα μεσάνυχτα.

Αν μη τι άλλο, εύλογα δημιουργεί ερωτήματα στα οποία θα απαντήσει ο ταλαντούχος ηθοποιός για το τι ακριβώς συμβαίνει, ώσπου η τηλεοπτική σειρά να φτάνει πια στα όρια του αστικού μύθου.

Είναι η πρώτη φορά που ενσαρκώνετε έναν ρόλο στην τηλεόραση. Πώς πήρατε την απόφαση να συμμετάσχετε; Έγιναν ακροάσεις ή ήσαστε εξαρχής η επιλογή του σκηνοθέτη;

Αυτό που με αφορά και συνεχίζει να με αφορά μετά από τέσσερα σχεδόν χρόνια από την έναρξη των γυρισμάτων είναι το έργο του ποιητή και συγγραφέα Γιώργου Σεφέρη. Αυτό με γοήτευσε, αυτό με έκανε να θέλω να πάρω μέρος στην αρχή και με πείσμωσε στη συνέχεια. Το μέγεθος είναι τέτοιο που δεν μπορεί να μπει κάτω από καμία πλαστιγγα τηλεθέασης και αυτοπροβολής.

Η διαδικασία των ακροάσεων ήταν αρκετά επώδυνη, δύστροπη και έμοιαζε σχεδόν χωρίς τέλος. Ούτε και εγώ θυμάμαι πόσες φορές μπήκα στη διαδικασία ή πόσους μήνες κράτησε. Εν τέλει υπήρξα η τελική επιλογή του σκηνοθέτη κύριου Γιάννη Διαμαντοπούλου. Ενός ανθρώπου που έχει πιστέψει πολύ, με όλο του το είναι και χωρίς εκπτώσεις τις έξι νύχτες.

Μιλήστε μου για το ρόλο σας και ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε;

Ο Σεφέρης γράφει: «Ο μόνος τρόπος για να βεβαιωθείς ότι αυθεντικοί ήρωες μπορούν να υπάρξουν είναι να δοκιμάσεις να γίνεις ‘συ ο ίδιος». Εξωτερικοί παράγοντες , όπως ο χρόνος ή οι καιρικές συνθήκες, τεχνικοί όπως το ότι όλα σχεδόν τα πλάνα είναι μονοκάμερα με αμιγώς κινηματογραφικό στήσιμο (καμιά σχέση με ένα καθημερινό σίριαλ) ακόμη και πρακτικά θέματα όπως ανατροπές, παύσεις γυρισμάτων, ολιγωρίες από μέρους της παραγωγής ή ακόμη και της ΕΡΤ και λοιπές τρικλοποδιές μοιάζουν απλές οδοντόκρεμες μπροστά στο κείμενο που όλος ο σκληρός πυρήνας της παρέας της Ακρόπολης έπρεπε να υπηρετήσει.

Μόνος οδηγός το βιβλίο αυτούσιο και η διαθεσιμότητα των ηθοποιών. Σενάριο δεν υπήρξε ποτέ. Αν τα παιδιά Γρηγορία Μεθενίτη, Ελίζα Σκολίδη, Κατερίνα Μισιχρόνη,  Απόστολος Καμιτσάκης, Γιώργος Μερτζιάνης, Γιώργος Βουρδαμής και ο συνδετικός κρίκος με την ποιητική εικόνα, διευθυντής φωτογραφίας κύριος Γιώργος Αργυροηλιόπουλος δεν ήταν αυτοί που είναι η σειρά δεν θα τελείωνε. Είμαι απόλυτος σε αυτό.

Είχατε αμφιβολίες για την αποτύπωση  του μυθιστορήματος του Γιώργου Σεφέρη στη μεταφορά του για την τηλεόραση;

Αν δεν είχα αμφιβολίες θα ήμουν ηλίθιος. Φυσικά και είχα, φυσικά και έχω. Αλλά δεδομένου του ασταθούς και άγουρου αλλά τολμηρού συγγραφικα Σεφέρη θεωρώ ότι έχει γίνει μία εκ βαθέων ποιητική μεταφορά. Το αποτέλεσμα είναι πολύ παραπάνω από άρτιο, και η  ανάγλυφη ανάγνωση στη κάμερα, δεν είναι ούτε σε πρώτο ούτε σε δεύτερο επίπεδο.

Τώρα που έχουν ολοκληρωθεί τα γυρίσματα οι όποιες αμφισβητήσεις καλύφθηκαν;

Είμαι πάρα πολύ περήφανος για το αποτέλεσμα. Είναι ένα έργο στο οποίο δεν χωράνε προσωπικές φιλοδοξίες. Τον λόγο τώρα τον έχει το κοινό.

Γιατί άργησε τόσο να μπει στον προγραμματισμό της ΕΡΤ;

Φοβάμαι πως οικονομικές δυσκολίες και πολιτικές μικρότητες μπήκαν εμπόδιο στη πραγμάτωση της σειράς. Ο Σεφέρης σημειώνει μέσα στο έργο: «Για να μπορέσεις να δοθείς στον υπέρογκο μόχθο που απαιτεί η έκφραση στην Ελλάδα χρειάζεται χρήμα. Ντρέπομαι που το γράφω». Παράλληλα, ο Στράτης Θαλασσινός, ο χαρακτήρας που υποδύομαι, αναφέρει: «Η ανοησία κυκλοφορεί νόμιμα στην Ελλάδα. Πρόσεξε την αμάθεια των ανθρώπων, την κακεντρέχεια τους, την ασυδοσία τους. Οι διανοούμενοι μας καταβροχθίζουν την τέχνη όπως οι κατσίκες την πρασινάδα. Η τέχνη δεν αγγίζει παρά τα πεπτικά τους όργανα».

Πώς σχολιάζετε τον προγραμματισμό της σειράς και μάλιστα να προβληθούν τα έξι επεισόδια καθημερινά στις 12 τα μεσάνυχτα; 

Αυτή η αδικαιολόγητη αλλαγή είναι ένα ακόμη εμπόδιο στην προβολή της σειράς το οποίο δεν μπορώ να καταλάβω από πού προκύπτει. Είναι ΝΤΡΟΠΗ ένα κανάλι να διαφημίζει τηλεοπτικά στο κοινό μία πρεμιέρα στις 26 Δεκεμβρίου στις 21:00 και ξαφνικά από το πουθενά τέσσερις ημέρες μόλις πριν να αλλάζει το 21.00 σε 00.00 χωρίς καμία επίσημη ανακοίνωση. Μαζί με τη συνεχόμενη προβολή των έξι επεισοδίων συνεχόμενα σε πέντε ημέρες. (τα δύο τελευταία αναφέρεται ότι – φοβερή έμπνευση- θα προβληθούν μαζί) προσθέτει έναν ακόμη βαθμό δυσκολίας στον θεατή. Έχω μεγάλο θυμό που απαιτείται από το κοινό να ξενυχτήσει μία εβδομάδα εν μέσω εορταστικής περιόδου. Είναι σαν να γίνονται τα αδύνατα δυνατά για να αποτραπεί η πρόσβαση σε ένα ποιοτικό έργο. Προσθέτοντας και την ανύπαρκτη προώθηση από μέρους της ΕΡΤ όλα μοιάζουν απολύτως προμελετημένα. Σας προκαλώ να αναζητήσετε αναφορές της ίδιας της ΕΡΤ για τη σειρά σε οποιοδήποτε μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Δεν αναφέρεται πουθενά.

Μια τόσο μεγάλη παραγωγή αλήθεια, γιατί πιστεύετε πως αντιμετωπίστηκε από την ΕΡΤ με αυτό τον τρόπο, όταν θα μπορούσαν να την επενδύσουν εβδομαδιαία;

Αλήθεια δεν μπορώ να καταλάβω. Ματαιώνουν τον κόπο μιας ολόκληρης ομάδας ανθρώπων που πάλεψε για αυτή τη δουλειά. Αντιμετωπίζονται οι έξι νύχτες στην Ακρόπολη σαν κάποιο project από ένα ανταγωνιστικό κανάλι. Να μην μαθευτεί ποτέ, να μην το δει κανείς, να κάνουμε ότι δεν συνέβη. Ματαιώνουν την ίδια τους την επιλογή. Είναι γελοίο.

Το γεγονός ότι αποφασίστηκε να γυριστεί επί ΣΥΡΙΖΑ, αυτό καθόρισε και την πορεία του σήριαλ;

Είναι ενδιαφέρον ο χαρακτηριστικός δυϊσμός του ποιητή να προκαλεί αναταραχές ακόμη και σήμερα παραμονές του 2022. Αν ο κομματικός ανταγωνισμός παίζει ρόλο σε ένα έργο του Σεφέρη, τότε: «Στήνουμε θέατρα και τα χαλνούμε / όπου σταθούμε κι όπου βρεθούμε..»

Για έναν νέο ηθοποιό, ο οποίος εργάζεται στο θέατρο, με εξαιρετικά ποιοτικές παραστάσεις, η τηλεόραση είναι τόλμημα, που περνά τα όρια της θεατρικής κουλτούρας;

Αμφιβάλλω αν έχουμε θεατρική κουλτούρα. Πόσο μάλλον αν σήμερα έχουμε κάτι “ιερό” να διατηρήσουμε. Για μένα το Θέατρο είναι ότι το λάδι στη λάμπα στο Τέλος του παιχνιδιού του Μπέκετ. Τυχόν θεατρόφιλοι ας το αναζητήσουν. Το μαχαίρι μπορεί να σκοτώσει αλλά και να καθαρίσει ένα μήλο. Έτσι και η τηλεόραση.

Πως βλέπετε την τηλεόραση του σήμερα;

Δεν παρακολουθώ τηλεόραση «σήμερα».

Μιλήστε μου για την απόφαση σας να ασχοληθείτε με την υποκριτική.

Είναι σαν να με ρωτάτε γιατί αποφάσισα να ξυπνήσω σήμερα το πρωί και να ζήσω άλλη μία μέρα. Δεν έχω απάντηση.

Ως απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, πόσο σας επηρέασαν οι καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας τον περασμένο Φεβρουάριο;

Στο θέατρο και ειδικά στο Εθνικό μας Θέατρο, του οποίου τα δίδακτρα της δραματικής σχολής τα πληρώνει ο μέσος Έλληνας φορολογούμενος κάποιοι ελάχιστοι φωτισμένοι δάσκαλοι μας υπενθύμιζαν συνεχώς και ουρλιάζοντας σχεδόν στα αυτιά μας το πόσο σημαντική είναι η Αλήθεια και η καθαρή συνείδηση για να μπορέσεις πρώτα να Ζήσεις και στη συνέχεια να Υπάρξεις μπροστά σε άλλους στη Σκηνή.

Δεν γνωρίζω αν ήταν θέμα χρόνου να συμβούν όλα αυτά, αλλά είναι από τις λίγες φορές που η Δικαιοσύνη λειτούργησε με καλογυμνασμένα αντανακλαστικά. Στο χέρι μας είναι να μην ατονήσουν.

Πιστεύετε πως ο κύκλος των καταγγελιών έχει κλείσει ή έχουν μείνει παραθυράκια που περιμένουν μια αφορμή για να ξανανοιχτούν;

Φυσικά και ο κύκλος των καταγγελιών ΔΕΝ έχει κλείσει, και από όσο γνωρίζω από το Σωματείο μας όλο και περισσότεροι ανοίγονται και αναφέρουν παθογόνες καταστάσεις που δεν θα έπρεπε να έχουν σχέση όχι μόνο με το χώρο μας αλλά με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ο φόβος των θυμάτων δίνει σιγά-σιγά τη θέση του στο θάρρος. Εν κατακλείδι δεν ξέρω ποιοι θα πρέπει να φοβούνται τελικά περισσότερο.

Μέσα από τη δράση του SUPPORT ART WORKERS, οι ηθοποιοι κατάφεραν να δικαιωθούν και γενικότερα ο κλάδος των καλλιτεχνών; Εσείς πως το βιώσατε ως ιδρυτικό μέλος;

Θεωρώ ότι το support art workers ήταν ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της ζωής όλων μας. Το επίδομα, το ΣΕΗ, οι δράσεις, η αλληλεγγύη. Πράγματα που έμοιαζαν ακατόρθωτα έγιναν πράξη. Άμεσα. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως όλα λύθηκαν, συνεχώς ανοίγουν νέα μέτωπα. Η προσωπική κούραση κάθε μέλους ήταν αδιανόητη, αλλά μπροστά στο συνολικό αγώνα μηδαμινή. Μόνο χαμόγελα και τρελές ιστορίες απομένουν μετά από αυτό το δύσκολο ταξίδι.

Τι ελπίζετε για το μέλλον;

Να υπάρξει παρόν, για αρχή (γέλια).

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.