Μετά από 8 ποιητικές συλλογές, ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος επιστρέφει στον συγγραφικό χώρο με το έργο του «Είπαμε ψέματα πολλά» από τις εκδόσεις Κέδρος, μια σειρά από μικρά διηγήματα, βγαλμένα από τη ζωή που προκαλούν γέλιο, κλάμα αλλά και προβληματισμό. Μας εξηγεί τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι ψεύδονται αλλά και τα ήδη των ψεμάτων. Από πού επηρεάζετε και τον ρόλο που έπαιξε ο πατέρας του στην ζωή του. Αναπολεί την εποχή στην οποία οι άνθρωποι γνωρίζονταν τυχαία και δεν είχαν στραμμένα πάνω τους βλέμματα από εκατοντάδες κάμερες. Θίγει την σημερινή κατάσταση, την εποχή της τεχνολογικής ανάπτυξης και πως αυτό μας αποξενώνει.
Έχετε γνωρίσει ποτέ κάποιον από τους ήρωες του βιβλίου; Ναι. Στο διήγημα «Ο τουαλετάρχης» ο δεκανέας, που έγινε επόπτης στις τουαλέτες είναι υπαρκτό πρόσωπο. Το όνομά του είναι αλλαγμένο για ευνόητους λόγους. Επίσης το διήγημα «99 χρονών» είναι αληθινή ιστορία. Κι εδώ έχω αλλάξει τα ονόματα κι έχω προσπαθήσει να δώσω έναν πιο χιουμοριστικό τόνο.
Γιατί πιστεύετε πως οι άνθρωποι ψεύδονται; Άλλοι ψεύδονται γιατί φοβούνται τις συνέπειες της αλήθειας και άλλοι γιατί έχουν συμφέρον να εξαπατήσουν. Στους «Αθλίους» του Ουγκώ, ο Γιάννης Αγιάννης παρουσιάζεται με ψεύτικα ονόματα για να μην ξαναφυλακιστεί. Οι πολιτικοί λένε ψέματα και δίνουν υποσχέσεις στον λαό για να τους ψηφίσει. Όταν καταφέρουν να εκλεγούν κάνουν τα αντίθετα απ’ όσα έλεγαν. Άρα εξαπατούν τον λαό.
Υπάρχει και το κατά συνθήκην ψεύδος. Δηλαδή, το ψέμα, που λέγεται για καλό σκοπό. Για το διήγημα «Είπαμε ψέματα πολλά» είχα εμπνευστεί από μια παράσταση θεάτρου σκιών, όπου ο Καραγκιόζης και ο Χατζηαβάτης ανταγωνίζονται για το ποιος θα πει το μεγαλύτερο ψέμα.
Επηρεάζουν οι καταστάσεις στις οποίες βρίσκεστε τον τρόπο και το περιεχόμενο όσων γράφετε; Κατά κάποιο τρόπο ναι. Μπορεί να νιώθω καλά και να γράψω ένα εύθυμο διήγημα ή να νιώθω άσχημα και να γράψω ένα θλιβερό διήγημα. Επίσης, η κρίση, που λίγο-πολύ μας έχει επηρεάσει όλους, επηρεάζει και μένα και δεν αναφέρομαι μόνο στην οικονομική κρίση. Η κρίση αξιών, η αποξένωση, η προσκόλληση στην τεχνολογία είναι μερικά από τα θέματα, που θίγω στα διηγήματά μου.
Μια κατάσταση που θυμάμαι καλά, είναι όταν το καλοκαίρι του 2015 πήγαινα εκδρομή στο Λουτράκι και περνώντας από την Ελευσίνα, μου ήρθε η άσχημη μυρωδιά από τα διυλιστήρια. Ένιωσα τόσο άσχημα, που μου ήρθε αμέσως στο μυαλό ότι η αναπνοή μου δηλητηριάζεται. Σκέφτηκα τη φράση: «Τα δηλητήρια της Ελευσίνας». Λίγες μέρες μετά έγραψα το διήγημα «Εκδρομή στο Λουτράκι», όπου ο μικρός μαθητής αντί να γράψει τα διυλιστήρια της Ελευσίνας, γράφει τα δηλητήρια.
Μετά από 8 ποιητικές συλλογές, στραφήκατε στη συγγραφή διηγημάτων. Ποιο από τα δύο είδη προτιμάτε ή ποιο σας εκφράζει περισσότερο; Θα έλεγα και τα δύο το ίδιο. Το 1983 (πέντε χρονών) έγραψα την πρώτη μου πολύ μικρή ιστοριούλα. Το 1985 (εφτά χρονών) έγραψα το πρώτο μου ποίημα. Κάθε χρόνο γράφω και ποιήματα και διηγήματα. Τα ποιήματα, που έχω γράψει μέχρι σήμερα είναι πολύ περισσότερα, αλλά δεν υπάρχει εποχή, που να μην έχω γράψει και κάποιο διήγημα. Υπάρχει αρκετό ανέκδοτο υλικό από ποιήματα και γύρω στα δέκα ανέκδοτα διηγήματα για βιβλία, που σχεδιάζω να εκδώσω στο μέλλον. Κατά τον Ρίλκε ο ποιητής δεν μπορεί να ζήσει χωρίς να γράφει. Νομίζω ότι το ίδιο ισχύει και στο διήγημα. Πιστεύω πως όπως θα μου ήταν ιδιαίτερα δυσάρεστο να μην μου επιτρέπεται να γράφω ποίηση, το ίδιο θα συνέβαινε και με το διήγημα.
Το γεγονός πως ο πατέρας σας ήταν και ο ίδιος ποιητής, πώς σας επηρέασε; Πολύ θετικά μπορώ να πω. Όταν ήμουν ακόμα παιδί, με φώναζε για να μου διαβάσει τα καινούργια του ποιήματα. Όταν εμπνεύστηκα τους πρώτους μου στίχους, προσπάθησα να τους τραγουδήσω και ο πατέρας μου με συμβούλευσε να τους γράψω στο χαρτί. Επίσης, ο πατέρας μου με γνώρισε σε διάφορους λογοτεχνικούς κύκλους, έτσι ώστε από πολύ νωρίς εξοικειώθηκα με την απαγγελία σε κοινό.
Ο λογοτέχνης σήμερα είναι μόνος του και πολλοί για να τελειοποιήσουν το ταλέντο τους απευθύνονται στα ινστιτούτα δημιουργικής γραφής. Ο πατέρας μου αποτέλεσε και αποτελεί τον πιο αυστηρό κριτή μου. Όταν γράφω ένα ποίημα ή ένα διήγημα το δείχνω πρώτα σε εκείνον. Ευτύχησα να έχω μια τεράστια βιβλιοθήκη από τον πατέρα μου (γύρω στα 3000 βιβλία). Υπάρχει μια τεράστια γκάμα γνώσεων και μπορώ να διαβάσω ό,τι θέλω.
Το διήγημα «Καμεραφοβία» θυμίζει κάτι από το «1984» του George Orwell. Αποτέλεσε πηγή έμπνευσης αυτό; Όχι. Παρά το ότι έχω υπόψη μου το «1984», πηγή έμπνευσης του διηγήματος «Καμεραφοβία» αποτέλεσαν τα πρώτα ριάλιτι. Το διήγημα γράφτηκε στο τέλος του 2003 και υπήρχε μια φράση, που αναφερόταν σε κάμερες, που τοποθετούσαν οι Αρχές ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Η φράση αυτή παραλείφτηκε αργότερα έτσι ώστε το διήγημα να είναι πιο σύγχρονο. Στο τέλος του διηγήματος υπάρχει αναφορά στο Big Brother.
Στο διήγημα «Μια βόλτα στον Πειραιά» περιγράφετε τον Πειραιά με μεγάλη γλαφυρότητα αλλά και με λησμονιά. Πιστεύετε πως οι άνθρωποι στις μέρες μας χάνουν την επαφή με τις ρίζες τους»; Ναι, πιστεύω ότι ισχύει αυτό. Οι ρίζες κόβονται και αυτό γίνεται ειδικά στα χωριά. Το 2011 είχα επισκεφτεί το χωριό Σμίξη στο νομό Γρεβενών. Τα περισσότερα σπίτια ήταν εγκαταλειμμένα. Αν ένα μέρος δεν είναι ιδιαίτερα τουριστικό χάνει σιγά-σιγά τους κατοίκους του. Οι περισσότεροι συγκεντρώνονται στις μεγάλες πόλεις.
Στο «Μια βόλτα στον Πειραιά» η λησμονιά αναφέρεται κυρίως σε προσωπικούς λόγους του κεντρικού ήρωα του διηγήματος δεν αποσαφηνίζονται, όμως, εντελώς. Ταυτόχρονα, πέρα από τους υποκειμενικούς λόγους, υπάρχουν και οι αντικειμενικοί, που είναι οι μεγάλες αλλαγές του αστικού τοπίου, που περιγράφεται.
Τα διηγήματα «Είπαμε ψέματα πολλά» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.