Συνέντευξη στον Θοδωρή Μπόνη (thodoris.bonis@gmail.com)
Ο Γιάννης Σκαραγκάς απάντησε στις ερωτήσεις του Θοδωρή Μπόνη με αφορμή τα σεμινάρια του Ιανού. Ο συγγραφέας θα διδάξει φέτος σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και με τη μέθοδο διδασκαλίας e-learning τις θεωρίες και τις τεχνικές του σεναρίου, καθώς και τη μυθοπλασία και τα εργαλεία των διηγημάτων. Ένας εκπαιδευτικός κύκλος που θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο.
Διδάσκετε αυτόν τον χειμώνα στον IANOS τρία σεμινάρια δημιουργικής γραφής, εκ των οποίων τα δύο αφορούν το σενάριο στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Πείτε μας λίγα λόγια για αυτό. Η πρώτη μου δουλειά στο σενάριο ήταν πριν από 18 περίπου χρόνια όταν έγραψα την Επιφάνεια για το Mega. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν μεσολαβήσει διάφορες συνεργασίες, και με ενδιαφέρει να διατηρώ τον χαρακτήρα και τη λογική του τρόπου με τον οποίο δουλεύω. Με ενδιαφέρει δηλαδή να συνδέω το μάθημα με μια επαγγελματική δεξαμενή εργαλείων και κριτηρίων, που δεν το κάνουν μόνο πιο απολαυστικό, αλλά και πιο ρεαλιστικό στο περιεχόμενο και το στόχο του. Το συγκεκριμένο μάθημα απευθύνεται τόσο σε αυτούς που δεν έχουν εμπειρία από το σενάριο, όσο και σε εκείνους που έχουν προσπαθήσει στο παρελθόν να καταπιαστούν με αυτό. Το ίδιο μάθημα για το σενάριο θα υπάρχει και σε μορφή εξ-αποστάεως διδασκαλίας για τους φίλους εκτός Αθήνας.
Το τρίτο σεμινάριο για το διήγημα και τη νουβέλα έχει τίτλο «Μυθοπλασία – Εργαλεία, ψεύδη και χειρισμοί». Γιατί επιλέξατε αυτόν τον τίτλο και τι μπορεί να μάθει σε αυτό το εργαστήριο ο εκπαιδευόμενος; Πρόκειται για τον εκπαιδευτικό κύκλο που ξεκίνησε από το 2017 στον Ιανό της Θεσσαλονίκης και συνεχίζεται. Αγαπώ το διήγημα γιατί άνοιξε τα πιο συναρπαστικά μονοπάτια στην πορεία μου. Γράφω σε δύο γλώσσες και την τελευταία δεκαετία συνεργάζομαι με κάποια από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά περιοδικά στην Αμερική. Αυτή την εμπειρία επιδιώκω να μεταφέρω και στο μάθημα. Έναν κόσμο γνώσης αλλά και χειροπιαστής μαγείας για το τι μπορεί να σημαίνουν οι μικρές ιστορίες μας σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ποια είναι η θέση σας στο αν η δημιουργική γραφή έχει νόημα; Η πρώτη φορά που μπήκα σε αίθουσα ως δάσκαλος, ήταν σε κάποιο πανεπιστήμιο στις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής το 2008. Είχα τελείως διαφορετικές απόψεις τότε. Υπάρχουν αμέτρητες αναλύσεις και σχολές γύρω από το αντικείμενο της δημιουργικής γραφής, και αν θέλουμε να κάνουμε μια σοβαρή συζήτηση, πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στις λεπτομέρειες και κυρίως στις παραδόσεις ανάμεσα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Προσωπικά είμαι ανοιχτός σε κάθε επιχείρημα. Θεωρώ όμως ότι δεν υπάρχει κανένας σοβαρός διάλογος που να ξεκινάει με επιχείρημα τις προσωπικές μας εντυπώσεις.
Έχετε δοκιμαστεί σε όλα τα είδη του γραπτού λόγου. Ποιο θεωρείτε ότι ενέχει τον μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας; Το ύψος και το βάθος στην τέχνη που συγκινεί εμένα, δεν έχει να κάνει με τα είδη, αλλά με τη δεξιοτεχνία και τη συγκίνηση του αποτελέσματος.
Έχοντας μία αξιοσημείωτη συγγραφική πορεία στο εξωτερικό, πώς αποτιμάτε την ελληνική εκδοτική πραγματικότητα; Με συγκινεί καταρχάς ο βαθμός γενναιότητας και το επίπεδο κάποιων Ελλήνων μικρών εκδοτών. Είναι θαύμα το ότι δεν έχει διαλυθεί τελείως ο χώρος του βιβλίου—και αυτό οφείλεται στο πείσμα και τις αντοχές των εκδοτών. Από την άλλη είναι δυστυχώς απογοητευτικό το ότι η κρίση αυτή δεν υποκίνησε περισσότερες συνεργασίες, και ακόμα ξοδευόμαστε σε αστείους πλέον ανταγωνισμούς. Η εκδοτική ζωή στην Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή ένας χαοτικός, αχαρτογράφητος κόσμος. Είναι όμως και η μικρογραφία του δημόσιου βίου και του χαρακτήρα μας: έχει αξιοθαύμαστα αλλά και αμήχανα χαρακτηριστικά.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ