Η Ιωάννα Παππά και το ταξίδι του Γεώργιου Βιζυηνού, του Λάζαρου Αντωνιάδη

Η Ιωάννα Παππά, γνώριμη θεατρική παρουσία. Γεννήθηκε στη Βοστώνη και σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Στα 39 της χρόνια απέσπασε το βραβείο Μερκούρη από κοινού με την Αλεξάνδρα Αϊδίνη για την παράσταση Οδός Πολυδούρη. Έχει συμμετάσχει σε 8 τηλεοπτικές σειρές, όπως το Φεύγα, το Κλείσε τα μάτια, ο Κόκκινος Κύκλος, η Δέκατη Εντολή. Το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο το έκανε το 2000 στην ταινία 17 στα 18, παίζοντας επίσης την ίδια χρονιά στην ταινία Πίσω πόρτα. Ακολούθησαν άλλες έξι συμμετοχές με τελευταία το 2009, Το κακό: στην εποχή των ηρώων. Στο θέατρο εμφανίστηκε το 2000 με την ηθογραφική κωμωδία του Παντελή Χορν, Το μελτεμάκι.

Φέτος, μια αρκετά δημιουργική χρονιά για την ηθοποιό. Το χειμώνα συμμετείχε στην επιτυχημένη παράσταση στο θέατρο Άνεσις Αμλετ του Ουίλιαμ Σαίξπηρ σε σκηνοθεσία Λεβάν Τσουλάτζε, ενώ παράλληλα και για δεύτερη χρονιά συνέχισε την παράσταση του Δήμου Αβδελιώδη στο έργο του Γεώργιου Βιζυηνού Το μόνον της ζωής του ταξείδιον. Με αφορμή το ανέβασμα στη Θεσσαλονίκη και στο θέατρο Αυλαία η σημαντική ηθοποιός που συγκλόνισε με την ερμηνεία της στο αυτοβιογραφικό αυτό έργο μίλησε στον Λάζαρο Αντωνιάδη.

Κα Παππά, παράλληλα με την παράσταση «Άμλετ» του Σαίξπηρ στο Θέατρο Άνεσις στην Αθήνα, επιλέξατε να ταξιδέψετε πάλι στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης με το αυτοβιογραφικό έργο του Γεώργιου Βιζυηνού. Είναι ένας ρόλος ζωής που θα επιλέγετε κάθε τόσο να επιστρέφετε; Έχω μεγάλη χαρά και νιώθω δικαιωμένη με την επιλογή μας να τολμήσουμε ένα τέτοιο εγχείρημα.  Πρόκειται για μια παράσταση που έχει δεχτεί μόνο θετικά και εξαιρετικά συγκινητικά σχόλια. Δεν είναι εύκολο να είναι ένα θέαμα κοινώς αποδεκτό. Το κείμενο του Βιζυηνού αποδεικνύεται λοιπόν στην πράξη ότι αφορά σε μεγάλο βαθμό τον κόσμο σήμερα, παρά την δυσκολία της γλώσσας. Πρόκειται όντως για έναν πολύ σημαντικό ρόλο, έναν ρόλο που για μένα ξεπερνά τα θεατρικά πλαίσια επί της ουσίας και από ένα σημείο και μετά γίνεται προσωπική υπόθεση, γι’ αυτό και θα επιστρέφω σε αυτόν οπότε αυτό είναι εφικτό και υπάρχει η επιθυμία.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ποια είναι αυτά τα χαρακτηριστικά πιστεύετε, που ενώ είναι ιδιόμορφη η γλώσσα του Βιζυηνού κρατάει ζωντανό τον παλμό της μέχρι και σήμερα, ώστε να είναι πάντα επίκαιρο το έργο; Όλα τα διηγήματα του Βιζυηνού είναι ψυχογραφήματα. Κι ενώ οι πλοκές του αναπτύσσονται πάνω στους νόμους της έκπληξης και της αγωνίας υπάρχει πλήρης αληθοφάνεια.Η γραφή του ορίζεται από έναν ιδιότυπο ρεαλισμό που ενώ από το ένα μέρος σέβεται πλήρως τα αφηγηματικά μέσα και τηρεί τους νόμους του ρεαλισμού από την άλλη αμφισβητεί τα νόμιμα όριά του. Σε όλα του τα διηγήματα ο τόπος της αναζήτησης και της απώλειας του νοήματος διαδέχονται συνεχώς ο ένας τον άλλον και η διήγηση του Βιζυηνού κινείται στα όρια της νοσταλγίας και της μνήμης. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο θα λέγαμε ότι ανταποκρίνονται και αντιστοιχούν σε εκείνα της πικρής του εμπειρίας.

Σας φόβισε δραματουργικά ο ρόλος ενός παιδιού και μάλιστα ενός αγοριού; Όταν ένα μέρος τουλάχιστον της κοινωνίας προσπαθεί να σπάσει τα όρια του φύλου, Ή σκηνοθετική προσέγγιση και το θέατρο λειτουργεί με εντελώς διαφορετικά κριτήρια; Από πολύ νωρίς έμαθα πως ο φόβος λειτουργεί μόνο ανασταλτικά. Η δυσκολία και το ανεξερεύνητο με ενεργοποιούν, η διαφορετική προσέγγιση είναι κάτι που με αφορά όσο κι αν δεν γνωρίζω εκ των προτέρων αν θα μπορέσω να αντεπεξέλθω σε αυτόν τον διάλογο.Ο Βιζυηνός μίλησε με τα έργα του πανανθρώπινα και με ριζοσπαστική σκέψη για την εποχή για τρία θεμελιώδη ζητήματα. Την εθνικότητα, το φύλο και την θρησκευτικότητα. Τίθεται λοιπόν το θέμα του φύλου με τα στερεότυπα και της προκαταλήψεις που το ακολουθούν ακόμα και σήμερα σε μια κοινωνία που όσο κι αν παλεύει δύσκολα αλλάζει. Η τέχνη λοιπόν καλύπτει αυτό το χάσμα της αλήθειας που ανθρώπινα αποζητά ο καθένας μας σε σχέση με την πραγματικότητα.

Πρόσφατα, δηλώσατε σε μία συνέντευξη σας πως «Το κλασσικό ρεπερτόριο σας ελκύει περισσότερο, επειδή θεωρείτε ότι τα έργα είναι αρκετά πιο ολοκληρωμένα». Στον παρόντα χρόνο, υπάρχει εκκίνηση γονιμότητας; Πως βλέπετε τα ελληνικά κείμενα; Υπάρχουν πολύ σημαντικοί σύγχρονοι Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς . Από τα έργα τους έχουν προκύψει ιστορικές παραστάσεις. Για παράδειγμα η Λ. Αναγνωστάκη , ο Γ. Διαλεγμένος, ο Δ. Δημητριάδης κ.ά.  Φυσικά αυτά τα κείμενα με αφορούν απόλυτα. Και υπάρχει και η λογοτεχνία και η ποίηση. Μιλάμε λοιπόν για ένα ευρύτατο πεδίο που έχει ακόμα πολλά να δώσει στο Θέατρο.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
Εκτός από τη διδασκαλία, η σκηνοθεσία είναι κάτι που σας ενδιαφέρει; Θα με ενδιέφερε υπό συνθήκες. Δεν νιώθω ότι γεννήθηκα για να σκηνοθετήσω. Παρόλα αυτά όλοι σχεδόν οι ηθοποιοί μπαίνουμε στον πειρασμό. Δεν διαφωνώ με την προσπάθεια αρκεί να αποφεύγεται η αφέλεια.

Τα επόμενα σχέδια σας; Μετά τον Σαίξπηρ και τον Βιζυηνό; Την επόμενη χρονιά συνεχίζουμε στο Θέατρο Άνεσις με τον “Άμλετ” και παράλληλα τα Δευτερότριτα ανεβαίνει στο Θέατρο Πορεία το έργο του Ε. Ο’Νηλ ” Ένα φεγγάρι για τους καταραμένους”.

Ιωάννα Παππά, Δήμος Αβδελιώδης

Ο Δήμος Αβδελιώδης παρουσιάζει ένα από τα εμβληματικότερα έργα της ελληνικής πεζογραφίας. Ένα θαυμάσιο ταξίδι με μοναδικό μέσο την ερμηνεία και την κίνηση και με συνοδεία την αυθεντική μουσική του Βαγγέλη Γιαννάκη, η παράσταση συμπαρασύρει τους θεατές σε ένα μαγευτικό ταξίδι.

Πρόκειται για τη βιωματική ιστορία του ίδιου του Βιζυηνού, όταν πριν κλείσει ακόμα τα δέκα του χρόνια και μετά τον πρόωρο θάνατο του Πατέρα, η Μητέρα του τον στέλνει στην Κωνσταντινούπολη για να μάθει την τέχνη του ράπτη, στο εργαστήριο Ραπτικής ενός γέροντος συγγενούς τους,  ο οποίος του συμπεριφέρεται με μεγάλη σκληρότητα, ενώπιον όλων των κατά πολύ μεγαλύτερών του μαθητευομένων ραπτών, κάνοντας τον νεαρό Βιζυηνό να ζήσει απροετοίμαστος και ανυπεράσπιστος μια βάναυση φυλακή, που καταφέρνει όμως να αποδράσει νικηφόρα με το πνεύμα του και την αγάπη του στον γέροντα Παππού του.

Παραστάσεις: 14, 15, 16, 17 Μαΐου 2018 στο Θέατρο Αυλαία, Πλατεία Χανθ, Θεσσαλονίκη.