Ο Νότης Μαυρουδής είναι ένα σπουδαίο κεφάλαιο στη σύγχρονη εγχώρια μουσική, έχοντας προσφέρει ορισμένα από τα ομορφότερα τραγούδια του ελληνικού πενταγράμμου. Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του δίσκου “Άγρυπνο Φεγγάρι”, σε ποίηση σημαντικών ποιητών, μιλά για τα έργα που τον σημάδεψαν, την αιώνια ροή του κόσμου, και την πολιτική φύση της τέχνης.
Κύριε Μαυρουδή, επιστρέφετε στη δισκογραφία μελοποιώντας ποίηση σπουδαίων Ελλήνων ποιητών. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα; Ανέκαθεν (από νεαρή ηλικία) με ενδιέφερε η μελοποιημένη ποίηση κι από νωρίς άρχισα να καταγίνομαι με την ποιητική φόρμα και νομίζω πως δεν θα σταματήσω ποτέ, αφού έχω αντιληφθεί πως είναι ένας τρόπος… ίασης από την πολιτιστική ρύπανση και την πνευματική εξαχρείωση της εποχής των ψευδών ειδήσεων, που όπως όλοι υφίσταμαι κι εγώ. Αυτή η πρόσφατη έκδοση του βιβλίου-CD «Άγρυπνο Φεγγάρι» από τον Ιανό, με την χορηγία της νυν διοίκησης του δήμου Χαλανδρίου, έχει να κάνει και πάλι με την γοητεία των ποιημάτων των: Βάρναλη, Βιζυηνού, Καρυωτάκη, Λαπαθιώτη, Πολυδούρη, Σαραντάρη, Σεφέρη, με την εποχή και την ευαισθησία τους, στοιχεία που έχουν επηρεάσει το πνεύμα και την ψυχή μας, επίδραση που ο καθένας βέβαια την εκφράζει με τον δικό του τρόπο. Όμως πάντα και επίμονα ήθελα κι εγώ να τοποθετηθώ σε ένα τέτοιο πνευματικό πλαίσιο που-επαναλαμβάνω- με γοητεύει.
Οι λογοτέχνες που έχουν επιλεγεί ανήκουν στο ευρύτερο φάσμα της εγχώριας ποίησης, ωστόσο έχουν πολλές διαφορές μεταξύ τους. Γιατί προτιμήσατε τους συγκεκριμένους ποιητές; Καίρια ερώτηση! Μα, ο καθένας φέρει την δική του ιστορία και οι συγκεκριμένοι ποιητές δεν εξαιρούνται. Να σκεφτείτε μόνο το ψυχοδραματικό φορτίο που φέρουν οι Πολυδούρη, ο Καρυωτάκης, ο Βιζυηνός, την μελαγχολία τού Λαπαθιώτη, τον συμβολισμό και την τρυφερότητα του Σαραντάρη… Ήταν αναμενόμενο πως θα μετέφεραν και στα γραπτά τους τα βιώματά τους. Παρ’ όλες τις στιλιστικές τους διαφορές, μένει στον αφρό η δεξιοτεχνική χρήση της γλώσσας και τα βαθιά νοήματα που περιέχονται στην ποίησή τους. Μαζί και άλλα λογοτεχνικά στοιχεία τα οποία τους χαρακτηρίζουν.
Στο παρελθόν έχετε συνεργαστεί με ορισμένους σπουδαίους δημιουργούς, όπως είναι ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Ηλίας Πετρόπουλος κ.α. Πόσο δύσκολο είναι να «ντύσετε» με νότες την ποίηση; Θα λέγατε ότι ο συνθέτης επιφορτίζεται με ένα ακόμα μεγαλύτερο βάρος, αυτό της διατήρησης του ύφους του λόγου; Κοιτάχτε: Δεν νομίζω πως τα «ντύνω» είναι η καταλληλότερη λέξη. Παράλληλα με τον ποιητικό λόγο του κάθε έργου δημιουργώ κι εγώ το δικό μου «τοπίο», το οποίο όμως αφήνω να επηρεαστεί από την ιδιαίτερη επαφή με τον λόγο και την χρήση του, την εποχή, το μουσικό κλίμα και άλλα πολλά που πλέκονται στο δημιουργικό σύννεφο του παρελθόντος και του παρόντος χρόνου που έχω σχηματίσει νοητά, οσφραινόμενος τον ιδιαίτερο ψυχισμό του κάθε λογοτέχνη που άγγιξε την ψυχή και την αισθητική μου. Όντως, η «διατήρηση του ύφους του λόγου» που γράφετε, είναι το ζητούμενο· δηλαδή το κατά πόσον το μουσικό ύφος που καταθέτω, σέβεται, εκφράζει και πλησιάζει την αισθητική τού κάθε ποιητή..
Μέσα στα τόσα χρόνια ενασχόλησης με τη μουσική έχετε δει την άνθηση και την πτώση πολλών ρευμάτων και κινημάτων, κάποια από αυτά άφησαν το σημάδι τους και κάποια άλλα αποδείχτηκαν παροδικά. Πώς κρίνετε την κατάσταση στη σύγχρονη μουσική; Είστε αισιόδοξος ή απαισιόδοξος; Αναφέρεστε στο παιχνίδι των εποχών. Ρεύματα, κινήματα, εναλλαγές ύφους, τεχνοτροπίες, πολλές αλλαγές στα ηχοχρώματα και τον ήχο, αυτά είναι αναπόφευκτα με την πάροδο του χρόνου· αρκεί να είμαστε σε θέση να τα αντιλαμβανόμαστε ή να προετοιμάζουμε τον εαυτό μας για να τα αντιμετωπίσουμε. Συνήθως μάς ξαφνιάζουν! Άλλοι παραιτούνται, άλλοι επιμένουν. Εγώ τάσσομαι με τους δεύτερους. Σκεφτείτε πως η γενιά μου (είμαι 74 χρονών) έζησε πριν και μετά την τηλεόραση, πριν και μετά την εξάπλωση του τηλεφώνου, πριν και μετά την οικονομική ευμάρεια – έστω και ψευδή – των πολιτών (όχι όλων, σαφώς), πριν και μετά την ελληνική δημοκρατία, πριν και μετά το διαδίκτυο!!! Σκεφτείτε πόσα σοκ έχουμε δεχτεί…
Η σύγχρονη μουσική και ιδιαίτερα η φόρμα του τραγουδιού, που είναι πιο καταληπτή, δεν εξαιρείται από τις συνεχείς και ακατάπαυστες αλλαγές των καιρών. Αλλάζουν όλα! Το κοινό, οι φόρμες, οι εταιρείες, το ίδιο το προϊόν του δίσκου, ο τρόπος διανομής του, οι τρόποι παραγωγής, τα Μέσα μετάδοσης, η διαφήμιση και τόσα άλλα.
Τίποτα δεν μένει ακίνητο· το ίδιο το τραγούδι και το περιεχόμενό του αλλάζει. Τα περισσότερα ελληνικά εμπορικά τραγούδια διανύουν τον δρόμο της ποιοτικής εξαχρείωσης, τα «άλλα», τα τραγούδια με συνείδηση, εξακολουθούν να ζουν την μοναχικότητά τους. Μέσα σ’ αυτήν την μοναχικότητα ενός υλικού τραγουδιών με Ποιητές, θα παλέψει η ομάδα του βιβλίου-CD με τον τίτλο: «Άγρυπνο φεγγάρι», με άξιους ερμηνευτές όπως: Νένα Βενατσάνου, Χρήστος Θηβαίος, Μαρία Θωΐδου, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Σωκράτης Μάλαμας, Μόρφω Τσαϊλέρη και η χορωδία του Σταύρου Μπερή.
Θα θέλατε να συνεργαστείτε με κάποιους νεότερους μουσικούς ή ποιητές; Θα μπορούσατε να ονοματίσετε κάποιους από αυτούς; Με αρκετούς, θα έλεγα. Ο χώρος του τραγουδιού είναι πολύ ευρύς. Η ευρύτητά του φτάνει και σε νέους τραγουδοποιούς που βρίσκονται έξω από οποιουσδήποτε μηχανισμούς, με προσωπικές παραγωγές οι οποίες είναι πολύ ελπιδοφόρες, κυρίως στιχουργικά, τόσο, που προτείνω να ακούσουμε προσεκτικά και με ενδιαφέρον το έργο τους. Από κει θα ξεφυτρώσει το δημιουργικά νέο τραγούδι. Θα αποφύγω ονόματα γιατί δεν θέλω να μεροληπτήσω.
Πολλοί λένε ότι η τέχνη πρέπει να απέχει από την πολιτική, ars gratia artis. Στο παρελθόν έχετε ασχοληθεί με την πολιτική. Πώς νιώθετε που πολλοί καλλιτέχνες επιλέγουν την αδράνεια και μη ενασχόληση με τα κοινά; Ο καθένας βλέπει την ζωή με τον τρόπο που επιλέγει. Ποιος είμαι εγώ που θα υποδείξω τους τρόπους; Βεβαίως, προτιμώ τον ενεργό πολίτη – άνθρωπο της Τέχνης και θεωρώ πως το δόγμα «η τέχνη πρέπει να απέχει από την πολιτική» ή «η τέχνη για την τέχνη» είναι πλέον οπισθοδρομικό και αφελές. Η ίδια η Τέχνη είναι κατά βάθος πολιτική. Οι σκέψεις, οι ιδέες, οι εμπειρίες, τα συμπεράσματα, τα οποία βρίσκονται στον προθάλαμο της δημιουργικής εκκίνησης, δεν απέχουν απ’ ό,τι γίνεται στην καθημερινότητά μας, στην κοινωνία και στον κόσμο. Δεν σταμάτησα ποτέ να σκέφτομαι πολιτικά, όχι με την έννοια μιας κομματικής εξάρτησης, αλλά με εκείνην του πολιτικού όντος…
Θα έχουμε την τύχη να ακούσουμε τα κομμάτια του νέου σας δίσκου ζωντανά αυτό το καλοκαίρι; Θα κάνω κάποιες σποραδικές εμφανίσεις με τις συνεργάτισσές μου Νένα Βενετσάνου και ΜόρφωΤσαϊρέλη και από το φθινόπωρο θα έχω ετοιμαστεί καταλλήλως για την ολοκληρωμένη παρουσίαση του Άγρυπνου Φεγγαριού. Προς το παρόν, την 31η Μαΐου θα παρουσιάσουμε στον Ιανό το υλικό αυτό. Σπεύσατε…
Info: Οι εκδόσεις IANOS παρουσιάζουν το βιβλίο/CD Άγρυπνο φεγγάρι του Νότη Μαυρουδή την Παρασκευή 31 Μαΐου στις 21:00 στον πάνω όροφο του βιβλιοπωλείου IANOS.