«Σωτηρία με λένε» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου: στο μεδούλι μιας αυθεντικά λαϊκής ψυχής
Πάντα αποκτούν μεγάλο ενδιαφέρον στο θέατρο οι ενσαρκώσεις σπουδαίων προσώπων που πέρασαν από τον κόσμο μας και άφησαν το δικό τους στίγμα στις επόμενες γενιές. Ιστορικά πρόσωπα, πολιτικοί, συγγραφείς, καλλιτέχνες, γιατροί, προσωπικότητες που απασχόλησαν, απασχολούν και θα απασχολούν με το έργο τους, τον άνθρωπο.
Η Σωτηρία Μπέλλου, υπήρξε μια τέτοια εμβληματική προσωπικότητα στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού για δύο πολύ βασικούς και ξεχωριστούς λόγους: ο ένας ήταν η φωνή της, αυτή η στεντόρεια φωνή με την Τιτάνια χροιά, που ήταν η σφραγίδα της, η αναγνώρισή της, το πάσο της και το διαβατήριο της στην καταξίωση.
Ό άλλος ο πολύ σημαντικός λόγος, και αυτός που με έκανε εμένα να την αγαπώ και να τη θαυμάζω τότε που ζούσε και τώρα που δεν υπάρχει πια, ήταν η αυθεντικότητα της λαϊκότητάς της. Η Σωτηρία Μπέλλου, είχε τη δύναμη, είχε τη στόφα, είχε την αποκοτιά, και την τρέλα να παραμείνει ένας αθεράπευτα λαϊκός άνθρωπος, μια «κακότροπη» μπεσαλού, πιστή στις δικές της αξίες, να ομολογεί τις δικές της αλήθειες, να προσεύχεται στους δικούς της Θεούς. Όση δόξα και αν γνώρισε, όσα χρήματα και αν πέρασαν από τα χέρια της, όλα μα όλα τα θυσίασε, σε αυτόν τον βωμό της λαϊκότητας, της μπέσας και της «αποκοτιάς».
‘Ετσι ,το εγχείρημα να υποδυθείς έναν τέτοιον άνθρωπο, που δε λογάριαζε τίποτα και κανέναν, που ζούσε τη ζωή του σχεδόν πάντα στα όρια και που πολύ συχνά τα υπερπηδούσε, να ντυθείς αυτήν την αθεράπευτη θεόσταλτη θαρρείς λαϊκότητα, απλότητα, ειλικρίνεια και σκληράδα, μετατρέπεται σε πραγματικό άθλο.
Η Χριστίνα Χατζηβασιλείου, έκανε μια παράσταση-αναπαράσταση αυτής της εμβληματικής προσωπικότητας της Σωτηρίας Μπέλλου. Με λεπτή ισορροπία ανάμεσα στο λόγο και το τραγούδι (ούτε μια στιγμή δε λειτούργησε το ένα σε βάρος του άλλου), βήμα-βήμα τη ζωντάνεψε, αφού την τοποθέτησε στο κρεβάτι του νοσοκομείου στις τελευταίες στιγμές της, την ανέστησε μόνο για μας, για να μας διηγηθεί στιγμές και εικόνες από την γεμάτη αναταραχές ζωή της. Η Σωτηρία Μπέλλου, «μπαινοβγαίνει» στο σήμερα και στο χθες της, δραπετεύει από το δωμάτιο του νοσοκομείου στις αναμνήσεις και στο παρελθόν της. Βρίσκει τρόπο, να πηδά αυτά τα φωτεινά εμπόδια που την κρατούν έγκλειστη ( σκηνικά και κοστούμια από την Όλγα Χατζηιακώβου), να μετατρέπει το σωληνάκι του ορού σε μικρόφωνο, να αφηγείται και να τραγουδά.
Και μαζί της να σιγοτραγουδάμε και εμείς: “αλήτη μ’ είπες μια βραδιά», «αντιλαλούνε τα βουνά» «σαν απόκληρο γυρίζω» «μην μου ξαναφύγεις πια, μάτια μου» «είμαι αητός χωρίς φτερά» «μην κλαις και μην λυπάσαι που βραδιάζει»…Να σιγοτραγουδάμε, να συγκινούμαστε, να δακρύζουμε και να αναπολούμε αυτό το ίδιο, το αυθεντικό λαϊκό τραγούδι, που τόσο μας έχει λείψει σε αυτούς τους εύπεπτους σουπερμάρκετ καιρούς που ζούμε.
Η Χριστίνα ακούμπησε και όρθωσε το κείμενο της Σοφίας Αδαμίδου, στην οποία η Μπέλλου είχε εμπιστευθεί όχι τυχαία την βιογραφία της, από το οποίο αναδεικνύονται αυτές οι στιγμές ζωής χαμηλόφωνα, με σεβασμό, χωρίς ψευτοκολακείες και ηρωοποιήσεις, με τη γλώσσα αυτή που ήξερε να μιλάει η Μπέλλου, με τον αυθορμητισμό, την αθυροστομία, την ωμή ειλικρίνεια.
Και είχε στα χέρια της, και μια σπουδαία ηθοποιό, την Έφη Σταμούλη, η οποία δεν φόρεσε απλά τη φούστα-πουκάμισο-καζάκα της Σωτηρίας Μπέλλου – «ντύθηκε» τα έγκατα της ψυχής της, δεν φόρεσε απλά τα γυαλιά της, είδε όσα έβλεπε η Σωτηρία. Η Έφη Σταμούλη, σε συνεπαίρνει σε μια ερμηνεία, που έχει μελετήσει πολύ, έχει δουλέψει πολύ, μιας προσωπικότητας που ολοφάνερα την έχει κάνει «δική» της, κτήμα της και περιουσία της. Στη σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου δεν βλέπουμε απλά τη Σωτηρία Μπέλλου, μεταλαμβάνουμε την ουσία και το μεδούλι της, με όλα τα καλά και τα κακά της, με τις ιδιαιτερότητες, τις αναποδιές της, τα βάσανα, τις κακουχίες, τις χαρές της και τις λύπες της.
Δίπλα της η Έλλη Χατζεϊπίδου, στο ρόλο της νοσοκόμας, δεν είναι απλά συνδρομητική η παρουσία της. Γίνεται η ίδια η γέφυρα, να μεταβεί η ηρωίδα στις αναμνήσεις και στη ζωή της, γίνεται αυτή που κρατάει το φως ακόμα ανοιχτό για την Σωτηρία.
Είναι σπουδαία η παράσταση που ήρθε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου από το ΚΘΒΕ. Σπουδαία, γι’ αυτήν τη γλυκιά αναπόληση που μας προσφέρει, για τη δυνατότητα να δούμε από κοντά, μια ζωή και ένα «ήθος», που δεν γνώρισε τίποτα δεδομένο και που όλα τα ανακάλυπτε. Μια ζωή και ένα «ήθος» που «Σωτηρία, τη λένε».