Κριτική: «Γένεσις Νο 2» από την ομάδα θεάτρου ETúTI

Γένεσις Νο 2: του Ιβάν Βιριπάεφ, σε μετάφραση Γιάννη Λεοντάρη από την ομάδα θεάτρου ETúTI, σε σκηνοθεσία της Καλής Βοϊκλή. Μία παράσταση καινοτόμα κι εναλλακτική στα σύγχρονα δεδομένα τού θεάτρου. Σε αυτή την παράσταση οι ηθοποιοί υιοθετούν στιγμιαίους ρόλους.

Κανένας εξ αυτών δεν ανήκει στο άτομο που τον αναπαριστά, μα κάθε φορά λαμβάνει τα χαρακτηριστικά που το δρων υποκείμενο προβάλει αυτόνομα πάνω στη σκηνή. Αντίθετα, το ίδιο το κείμενο του Ιβάν Βιριπάεφ αναδεικνύεται ως η ουσία και το επίκεντρο των ρόλων, γύρω από το οποίο περιστρέφονται η δράση-συμμετοχή των προσώπων. Πλέον, το νόημα αποκτά νέα διάσταση, νέα υπαρξιακή οντότητα και ταυτόχρονα αποδομείται η συναισθηματική κορύφωση ενός ψυχικού δράματος, μέσα από τον συνδυασμό ειρωνίας, χιούμορ και ρεαλιστικής απεικόνισης, στην αέναη αναζήτηση του θεϊκού νοήματος και του νοήματος της ανθρώπινης υπόστασης στον κόσμο.

Μια συγγραφέας με σχιζοφρένεια νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική. Μιλά και αλληλογραφεί με τον Ιβάν Βιριπάεφ, κεντρικό πρόσωπο του έργου. Η συγγραφέας εμφανίζεται ως βασικός συντελεστής αυτοκαταστροφής, δίχως ωστόσο να δηλώνει ένοχη για οποιαδήποτε πράξη εναντίον τρίτου προσώπου, παρά μόνο βλάπτοντας τον εαυτόν της. Αντικριστά επί της σκηνής κάθεται ο Βιριπάεφ και δεξιά η συγγραφέας. Στο κέντρο αυτής οι ηθοποιοί που εναλλάσσονται στους ρόλους, ενώ ακούγεται μουσική πίσω στη σκηνή, μπροστά σε ένα μπαρ. Η παρουσία του και η αναφορά στο «κάτι» είναι δηλωτική της αιτιακής σχέσης αναζήτησης των πρωταγωνιστών, αναζήτησης αυτού τού «κάτι» στη ζωή που δεν ερμηνεύεται, που δεν εξηγείται, αλλά βιώνεται.

Οι ηθοποιοί, σε μία εκδήλωση ελεγχόμενου αυτοσχεδιασμού, δηλαδή εναλλαγή μη προκαθορισμένων ρόλων σε ένα εκ των προτέρων δεδομένο πλαίσιο απαιτήσεων, φέρνουν στην επιφάνεια των ενδιαφερόντων ζητήματα αλλοτρίωσης κι ελευθερίας, μοναχικότητας και εξαναγκασμού, καθώς και την αξία της αλληλεπίδρασης μεταξύ των προσώπων. Ο ίδιος ο Θεός είναι παρών στο έργο, μέσω του οποίου αποκτά υπόσταση ο λόγος και η έννοια της επικοινωνίας και της μορφοποίησης των βαθύτερων αναζητήσεων.

Οι ηθοποιοί, Μαριτίνα Κουτσοχιώνη, Τάσος Κωλέτσης, Διαλεκτή Πουρσανίδου, Βασίλης Σταματάκης και Χαριτίνη Χαριτωνίδου συνδιαλέγονται άψογα στη σκηνή, ρυθμισμένοι κι αυτοματοποιημένοι στις εναλλαγές ρόλων, θέσεων και στάσεων. Στη βάση τής κινησιολογίας τής Ζωής Μαστροθεοδώρου, τα σώματα επιμελούνται τα όρια της απελευθέρωσης, μετατρέπονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και σχηματοποιούν τις πτυχές μίας πολλαπλής και πολυεπίπεδης ερμηνείας.

Σε αυτό το κλίμα οι φωτισμοί της Στέβης Κουτσοθανάση δημιουργούν μία εναλλασσόμενη ατμόσφαιρα που κάθε φορά, σε κάθε περίσταση επιτονίζει μία νέα ψυχική, νοητική και συναισθηματική κατάσταση των ηρώων. Η φύση επανέρχεται στο προσκήνιο ως πεδίο υπό διερεύνηση, τη στιγμή κατά την οποία οι ρόλοι επί σκηνής προσιδιάζουν στη ζωή και τις εναλλακτικές όψεις αυτής. Η σκηνοθετική άποψη επί της ουσίας επιχείρησε να εξωτερικεύσει σειρά σκέψεων και συναισθηματικών κορυφώσεων των πρωταγωνιστών, που αντανακλούν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των θεατών, σε μία άμεση αλληλεπίδραση των δύο, ως καθρέφτη των λεκτικών και κινησιολογικών αντιστοιχιών που συχνά αγνοούμε τη δυνατότητα εκφοράς τους. 

Ο σκηνικός χώρος δίνει την αίσθηση ενός ψυχιατρείου. Ένα περίκλειστο μέρος που συνάδει με το περίκλειστο μέρος του μυαλού, των εικόνων και των αποκρίσεων της σκέψης. Στο έργο, ο Θεός, η γυναίκα του Λωτ, ο «προφήτης Ιωάννης», η Velikanova και ο Viripaev συνυπάρχουν και εναλλάσσονται, ώστε οι θεατές κάθε φορά να αντιμετωπίζουν νέες καταστάσεις, νέες μορφές έκθεσης του διαδραματιζόμενου γεγονότος.

Η Καλή Βοϊκλή σκηνοθετεί με έμφαση στη σωματική διάπλαση του χώρου, προσθέτοντας στους ηθοποιούς την έννοια του υπαρξιακού χώρου. Το κείμενο αποκτά οντότητα μέσα από τα σώματα των ηθοποιών και τις μεταβολές που οι ρόλοι επιβάλουν.

Η Μαριτίνα Κουτσοχιώνη, ο Τάσος Κωλέτσης, η Διαλεκτή Πουρσανίδου, ο Βασίλης Σταματάκης και η Χαριτίνη Χαριτωνίδου είναι «δεμένοι» μεταξύ τους με τρόπο επαγγελματικά ιδιαίτερο, δεδομένου ότι για να επιτευχθεί το εν λόγω αποτέλεσμα απαιτείται προεργασία και ψυχολογική/συναισθηματική εμβάθυνση, γεγονός που αποτυπώνεται με τον πλέον διάφανο τρόπο στη σκηνή. Διαμόρφωσαν μεταξύ τους μία ομάδα, δίχως διακρίσεις και ιεραρχήσεις, προβάλλοντας το αίτημα του θανάτου ως πράξη ζωής σε εναλλασσόμενο μοτίβο δράσης.

Μία παράσταση ουσιαστικά νεωτερική από κάθε άποψη.

Info: Τελευταίες παραστάσεις, Δευτέρα 13 & Τρίτη 14 Νοεμβρίου στις 21:00. Εισιτήρια στο ticketservices.gr.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στο Google News και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.