Κριτική / «Οι Αγνοούμενοι» από τους Mapa Teatro: καταφύγιο και όαση

Ήταν μια καθόλα φεστιβαλική παράσταση, αυτή του Κολομβιανού θιάσου Mapa Teatro χτες στην βροχερή Πειραιώς 260. Μόλις και προλάβαμε να πάρουμε θέση λίγο πριν ξεσπάσει αυτή η αναπάντεχη μπόρα του Ιουνίου,  να βρούμε καταφύγιο (κυριολεκτικά) σε ένα θέατρο ταξιδιάρικο, σε εικόνες γεμάτες ζωή , σε έναν κόσμο διαφορετικό με τον οποίο μοιραζόμαστε ένα κομμάτι της υδρογείου.

Οι Mapa Teatro, με τους Αγνοούμενους τους,  ξεδιπλώνουν και πάλι επί σκηνής την Κολομβία τους, τις ιδιαιτερότητες της, την ιστορία της, τον πολιτισμό της, όχι μόνο με τρόπο σκωπτικό, αλλά με μάτι διεισδυτικό καταγράφουν και αναδεικνύουν όλο το κοινωνικό και πολιτιστικό υπόβαθρό της. Έτσι μέσα σε αυτήν θα παρελάσουν ο Μαρξ, ο Λένιν, ο Τσε , οι επαναστάσεις, το καρναβάλι, οι ΗΠΑ, τα καρτέλ ναρκωτικών, οι μαφίες, τα ναρκωτικά, η πολιτική σκέψη και δράση, η διασκέδαση το γλέντι: όλα σε ένα μείγμα μαζί, με το ένα να διαδέχεται το άλλο, μπερδεμένα με έναν δικό τους κολομβιανό τρόπο, που στο ελληνικό κοινό μάλλον φαντάζει ξένο και μακρινό. Άλλωστε, όπως σχολίασα, εμείς έχουμε κόψει τα «τσανάκια» μας με την επανάσταση, εδώ και 80 χρόνια.

Οι Mapa Teatro, τολμάν και μιλάν στα ίσια με πολιτικούς όρους, χωρίς να κρύβονται πίσω από ωραιοποιημένες και αγιοποιημένες λέξεις : τον καπιταλισμό τον λένε καπιταλισμό, την εργατική τάξη την λένε εργατική τάξη, την ολιγαρχία την λένε ολιγαρχία σε μια εποχή που όταν αναφέρεσαι σε αυτά με ευθύτητα κινδυνεύεις να χαρακτηριστείς το λιγότερο γραφικός και ξεπερασμένος. Και ας είναι όλα αυτά εκεί, δίπλα σου και γύρω σου.

Τρία εγκιβωτισμένα σκηνικά χρησιμοποίησε ο θίασος, που το ένα ξεπηδούσε μέσα από το άλλο, σαν ένα ακορντεόν που άνοιγε ξεδιπλώνοντας ήχους, μουσικές, παραστάσεις, εικόνες, χρώματα και αποκάλυπτε έναν ολόκληρο κόσμο μέσα στον κόσμο. Τρία σκηνικά, που είχαν βάση τρεις ξεχωριστές ιστορίες και αναφορές, που στο τέλος σκηνικό και δράση με έναν ευφάνταστο τρόπο που μας άφησε άφωνους, έγιναν όλα ο ένας και μοναδικός κόσμος της Κολομβίας. Καθρέφτες και φώτα, δημιούργησαν μια ονειρεμένη οφθαλμαπάτη φωτίζοντας όλες τις πλευρές μιας παράστασης που δεν μας επέτρεψε λεπτό να τραβήξουμε το βλέμμα μας από τη σκηνή, και που στο τέλος αυτή η Κολομβία έγινε ο καθρέφτης μας να κοιταχτούμε, το πιστό είδωλό μας, η κοινή αποτύπωσή στα ίδια μετερίζια όλης της γης.

Από το κλειστό τακτοποιημένο σαλόνι όπου οι Αγνοούμενοι ακούν από το ράδιο μαθήματα πολιτικής οικονομίας και ορολογίας, μας περνάν έξω στο δρόμο στους Άγιους Αθώους  σε ένα έθιμο όπου μασκοφόροι άντρες ντύνονται γυναίκες και παρελαύνουν στους δρόμους, μαστιγώνοντας όσους δεν το κάνουν, για να μεταφερθούμε στα άδυτα της Κολομβιανής ζούγκλας στην Ομιλία ενός Αξιοπρεπούς Άντρα, όπου το φάντασμα ενός μαφιόζου εμπόρου ναρκωτικών επιχειρηματολογεί για τη νομιμοποίηση χρήσης των ναρκωτικών ουσιών.

«Φτάνει πια με το καρναβάλι. Ήρθε η ώρα της επανάστασης», είναι η επωδός που επαναλαμβάνεται συνεχώς, εμμονικά σχεδόν, στην παράσταση. Μια προτροπή, ένα «ευχής έργον», που ποτέ δεν έρχεται, όπως πάντα αναμένεται με προσμονή και λαχτάρα, καταδεικνύοντας ταυτόχρονα τόσο την αναγκαιότητά της όσο και την παραπλανητική πολλές φορές χρήση και κατάχρησή της.

«Μα, είναι κιτς και αχταρμάς»…κάποιος θα αντιτείνει, προφανώς κλείνοντας τα μάτια στο κιτς και τον αχταρμά που η κοινωνία μας έχει περιέλθει και που είναι παντού γύρω μας, ή κρίνοντας στερεοτυπικά, με στενά “ίδια” κριτήρια, εικόνες, συνθήκες και καταστάσεις που φαντάζουν ξένες και απόμακρες.

Οι Mapa Teatro, δεν ακουμπάν απλά και μόνο την κοινωνία τους. Κάνουν βαθιά πολιτικό θέατρο κοιτώντας κατάματα όλο το ιστορικό προτσές, τις ζυμώσεις και την εξέλιξη της κοινωνικής οργάνωσης της χώρας τους, ρίχνοντας φως σε όλα όσα την εμπνέουν, την ταλανίζουν, την αναδεικνύουν ή την υποβιβάζουν. Κάνουν ένα θέατρο που το έχουμε όλοι μας, όχι μόνον οι Κολομβιανοί, ανάγκη. Και υπό αυτό το πρίσμα, η Κολομβιανή  ζούγκλα τους, μετατράπηκε χτες για πολλούς από εμάς σε καταφύγιο και όαση, ασχέτως της όποιας αμηχανίας ενδεχομένως μπορεί να προκάλεσε σε κάποιους η ξεχωριστή θεατρική άποψή τους.

Πληροφορίες για την παράσταση μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ