«Ανάθεμα σ΄εκείνον που μας έκανε να καταλαβαίνουμε τα λόγια των άλλων»
Δεν ξέρω αν η ανάγκη γεννάει το καινούριο ή αν το καινούριο –μέσα από την ανάγκη- έμαθε να εκτιμάει το παλιό, πάντων η ακουστική παράσταση «Το Πάτωμα» της Ζέτης Φίτσιου σε σκηνοθεσία Ανδρέα Φλουράκη έρχεται σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση να μας θυμίσει πως το θέατρο πάντα θα βρίσκει τον τρόπο.
Το έργο διαδραματίζεται σε ένα περιβάλλον δυστοπικό, με πρωταγωνιστές δύο άνδρες. Δεν έχουν ονόματα και το μόνο που γνωρίζουμε για εκείνους είναι πως σε μια περίεργη, απίστευτη συνθήκη ο ένας βρίσκεται πάνω από το πάτωμα και ο άλλος από κάτω. Ο άντρας που είναι κάτω από το πάτωμα δεν ξέρει πως βρέθηκε εκεί και κάνει λόγο για ένα μεγάλο στόμα που τον κατάπιε. Το περιγράφει σαν ένα σκοτάδι αιώνιο που τον τυλίγει, χωρίς, να υπάρχει παραμικρή χαραμάδα φωτός.
Ο άντρας που είναι πάνω από το πάτωμα, ενώ, αρχικά φαίνεται αδιάφορος για το τι συμβαίνει στην συνέχεια τα λόγια του άλλου άντρα τον επηρεάζουν και αποφασίζει να τον βοηθήσει να ξεφύγει από την παρανοϊκή κατάσταση που βρίσκεται.
Η Ζέτη Φίτσιου μετά την επιτυχημένη παράσταση «Το Πείραμα» έρχεται ξανά με ένα έργο που έχει ξεκάθαρες επιρροές από το «παράλογο» σύμπαν του Ιονέσκο και δημιουργεί ένα παιχνίδι όπου οι ρόλοι μπερδεύονται τόσο γρήγορα που στο τέλος ο θεατής έχει την εντύπωση πως οι δύο άντρες δεν είναι παρά το ίδιο πρόσωπο. Η ραδιοφωνική απόδοση της παράστασης και η έλλειψη οπτικών ερεθισμάτων ενισχύει το μυστήριο αυτής της σκέψης.
Το περιβάλλον είναι διαρκώς μεταβαλλόμενο, οι ισορροπίες αλλάζουν με γρήγορους ρυθμούς και η δραματική κορύφωση έρχεται μέσα από μια οδυνηρή συνειδητοποίηση για το πόσο εύκολα το θηρίο γίνεται αμνός και ο αμνός θηρίο.
Η σκηνοθεσία του Ανδρέα Φλουράκη είναι από μόνη της πρόκληση αφού πρέπει η παράσταση να βρει την αλήθεια της μέσα από λέξεις, ήχους και συναισθήματα που διαδέχονται το ένα το άλλο με ιλιγγιώδη ρυθμό. Μέσα σε 30 λεπτά έχουμε ιστορία, περιβάλλον, αναπτύξη χαρακτήρων και ανατροπή. Σίγουρα το δομημένο κείμενο της Ζέη Φίτσιου είναι ένας ισχυρός σύμμαχος, όμως, το κοινό δεν διαβάζει –ούτε καν βλέπει- την παράσταση, την ακούει και αυτό είναι ένα δύσκολο εγχείρημα για οποιονδήποτε σκηνοθέτη.
Οι δύο πρωταγωνιστές ο Πέτρος Λαγούτης και ο Πάνος Βλάχος, επίσης, έρχονται αντιμέτωποι με μια πρόκληση που τους ζηταεί να βασισθούν στην φωνή τους και, φυσικά, στο συναίσθημα τους. Χωρίς, καμία υπερβολή ή επιτήδευση οι δυο ηθοποιοί κατακτούν την απουσία της εικόνας και σου μεταφέρουν όλο το κλειστοφοβικό πλαίσιο του έργου. Αυτό που χωρίζει τους δύο άντρες είναι πολλά περισσότερα από ένα πάτωμα και οι συμβολισμοί είναι αναπόφευκτοι. Η μετάβαση στην ιστορία γίνεται χωρίς να πέφτουν στην παγίδα της περιγραφής, κάτι που συναντάμε καμιά φορά στο ακουστικό θέατρο, αλλά με πειθαρχημένες εντάσεις και σωστή ροή βγάζουν ασπροπρόσωπο το εγχείρημα της συγγραφέα.
Αν μπορούμε να κάνουμε λόγο για τρίτο χαρακτήρα αυτή θα είναι η μουσική του Κώστα Παρίσση. Γνωστός, κυρίως, από το συγκρότημα «Υπόγεια Ρεύματα», αλλά και τις συνεργασίες του με Νίκο Κυπουργό, τον Μπάμπη Στόκα, αλλά και τον Μίλτο Πασχαλίδη δημιουργεί μια πρωτότυπη σύνθεση που σκιαγραφεί με απόλυτη μαεστρία τόσο το κείμενο της Ζέτης Φίτσιου όσο και τις ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών.
«Το Πάτωμα» είναι μια ραδιοφωνική παράσταση που ενώ, αρχικά, μοιάζει τόσο απόκοσμη και παράξενη, όσο η πλοκή εξελίσσεται μετατρέπεται σε μια οικεία πραγματικότητα που γεννά ερωτηματικά σχετικά με την ανθρωπιά, την αυτοθυσία και με το πόσο οχυρωμένοι είμαστε απέναντι στην εξουσία και τον έλεγχο.