Κριτική για την παράσταση «Θερισμός» του Δημήτρη Δημητριάδη σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Καραντινάκη στο Θέατρο 104.
Αποθέωση· εάν μια λέξη δύναται να χαρακτηρίσει την παράσταση «Θερισμός», στα πλαίσια της νεωτερικής θεατρικής αφήγησης, είναι η λέξη «αποθέωση». Το έργο τού Δημήτρη Δημητριάδη, σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Καραντινάκη, είναι καθηλωτικό, όχι για την ένταση και τη δυναμική τής πλοκής, αλλά για τα πολλαπλά υπόγεια ρεύματα νοημάτων και θεματικών αναφορών που μεταδίδουν οι ηθοποιοί μέσα από τις ερμηνείες τους.
Ένα δαιδαλώδες κείμενο, το οποίο εκ πρώτης όψεως μοιάζει τόσο απλό και κατανοητό. Κι όμως, πέντε προσωπικότητες βρίσκονται σε καθεστώς νηνεμίας, σχεδόν παράλυσης, υπό το βλέμμα τού καλοκαιρινού ήλιου, και το βάρος τής θερινής ατμόσφαιρας. Στην ταράτσα ενός ξενοδοχείου, με θέα τη θάλασσα και την πισίνα, φιλοσοφούν τα αιώνια ερωτήματα της ζωής.
Νωχελικές κινήσεις, σχεδόν αυτοματοποιημένες και τόσο αργές στις μεταβολές τους έχουν ακινητοποιήσει τον χώρο δράσης. Ολοένα πείθουν και πείθονται για την αρμονία που διέπει την παρουσία τους στην κοινωνική πραγματικότητα. Πλέον, οι στιγμές που βιώνουν είναι η κορύφωση αυτής της απλότητας και της απόλαυσης. Αυτού του είδους η ραθυμία εγκυμονεί σειρά αλλεπάλληλων κινδύνων. Δείχνει σαν την επιφάνεια υπό τη σκιά τής οποίας υποβόσκουν κενά και αδυναμίες εκκωφαντικές.
Τα πέντε αυτά πρόσωπα της ιστορίας συνδέονται άμεσα μεταξύ τους, καθώς οι Ζουζού (στον ρόλο η Βίβιαν Κοντομάρη) και Ασούρ (στον ρόλο ο Γιάννης Σιαμσιάρης) ετεροπροσδιορίζονται από τον υιό τους που απειλεί να θέσει τέλος στη ζωή του, ενώ οι Λύκρα (υποδύεται η Έλενα Μαρσίδου) και Ραμί (στον ρόλο ο Κωνσταντίνος Πασσάς) ετεροπροσδιορίζονται από τη Σέλμα, η οποία αμφισβητεί την ηθική υπόσταση της οικογένειας μέσα από τις ενέργειές της. το πέμπτο άτομο εκπροσωπείται από τη Μπόνα (στον ρόλο η Ηρώ Κισσανδράκη), η οποία κατευθύνει την παρουσία της μέσα από τα τηλεφωνήματα του συντρόφου της, ο οποίος ελέγχει απόλυτα τον συναισθηματικό και νοητικό της κόσμο, εκμεταλλευόμενος την τυφλή αφοσίωση που του δείχνει.
Σε αυτήν την ειδυλλιακή κατάσταση ο Δημήτρης Δημητριάδης ετοιμάζει το έδαφος για την τραγωδία που έπεται. Μία δραματική εξέλιξη με κορύφωση την αποδόμηση της ατομικότητας ως πρόταγμα της σύγχρονης κοινωνικής συμβίωσης. Οι πέντε αυτές προσωπικότητες κρύβουν, στην αθέατη όψη των εσωτερικευμένων καταστάσεων, τις αδυναμίες και τα πάθη που διέπουν τις ζωές τους.
Η παραδεισένια εξωτερική όψη των εικόνων απόλαυσης και αυτονόμησης από τα συμβάντα τής καθημερινότητας, υπονομεύεται μέσα από τις απανωτές αποκαλύψεις στα κινητά τηλέφωνα που δεν σταματούν να δονούνται, μεταφέροντας αρνητικές συνέπειες μίας παρηκμασμένης πια συνείδησης. Κι ενώ ο Ραμί οριοθετεί φιλοσοφικά τη ζωή σχεδιασμένη αποκλειστικά σε ένα πλαίσιο αυστηρών προδιαγραφών, στο τέλος τού οποίου βρίσκεται ένα στάδιο απόλυτης αναγνώρισης για όσους έχουν τη δυνατότητα να τα καταφέρουν, καπνίζοντας αμέριμνα το πούρο του, η σύζυγός του Λύκρα αναμένει τις μουσικές νότες του Μαξιμιλιάνου, που ποτέ δεν εμφανίζεται, για να της προσδώσει περιθώρια ηρεμίας και χαλάρωσης, τη στιγμή που διαρκώς συμβουλεύει τη Μπόνα πώς να συμπεριφερθεί με πυγμή και αποφασιστικότητα έναντι του συντρόφου της, που την εκμεταλλεύεται και της προκαλεί λύπη και στεναχώρια.
Από την άλλη πλευρά, ο υιος των Ζουζού και Ασούρ εγκλωβισμένος σε μία κατάθλιψης, διαρκώς βυθίζεται στην απόγνωση και την αποδέσμευση από την πραγματικότητα, με τον πατέρα του σε μία τρυφερή εξομολόγηση να απομαγεύει την τελευταία και να αποδεικνύει τα τρωτά σημεία τής παρουσίας του στον μικρόκοσμο του παιδιού του.
Ο Γρηγόρης Καρατινάκης, σκηνοθετεί με απλότητα και λιτότητα έναν σκηνικό χώρο ειδυλλιακής έκτασης. Πέντε ξαπλώστρες, ομπρέλα θαλάσσης, και υπό τους μοναδικούς ήχους κυμάτων, όλη η εξωτερική εικόνα προκαταλαμβάνει τον θεατή. Η τραγωδία τού κειμένου τού Δημήτρη Δημητριάδη εμφιλοχωρεί όχι στο σκηνικό αυτό καθαυτό, αλλά στις ψυχοσωματικές μεταπτώσεις των ηρώων. Κάθε τηλεφώνημα, κάθε στιγμή που η υποβόσκουσα άρνηση ακούγεται στην άλλη άκρη τής γραμμής, ο κόσμος τους υποδαυλίζεται από την πραγματικότητα την οποία αποστρέφονται. Θέλουν να δραπετεύσουν απ’ αυτόν τον κόσμο, χτίζοντας γύρω τους μια ψευδαίσθηση ευφορίας. Στην προσπάθειά τους αυτή, καταλήγουν στην υιοθέτηση ενός σκληρού λεξιλογίου και μιας τάσης για φυγή σε απόσταση από τα προβλήματα.
Αφενός, η Λύκρα σκορπά παντού απόγνωση και μένος για κάθε τι ανθρώπινο, μέσα από την άρνηση της κόρης της, η οποία καταργεί τον ιερό θεσμό τής οικογένειας στις ερωτικές περιπτύξεις τις οποίες μεταδίδει σε αμεσότητα στου γονείς της, ως μορφή εκδίκησης και απελευθέρωσης από την καταπίεση την οποία υφίσταται, αφετέρου, ο Ασούρ καταλήγει στη δική του άρνηση, αποφασίζοντας, μετά την αυτοκτονία του παιδιού του, να αναζητήσει τις εντολές τού Λάο Τσε σε μία πρόθεση αποφυγής όλων των δυσάρεστων καταστάσεων που η ζωή κομίζει στα μέλη της.
Το σύνολο των ηθοποιών διακρίνεται από σταθερότητα στις ερμηνείες, εξαιρετική απόδοση των ψυχαναλυτικών διακυμάνσεων, προσεγμένη εκφραστική αποτύπωση των καταστάσεων που βιώνουν στο παρασκήνιο και μελετημένη και ισορροπημένη εμφάνιση των δεδομένων τής στιγμής με τις βαθιές πληγές που ταλανίζουν τις υπάρξεις τους. Είναι αδύνατον να διακρίνεις τα πρόσωπα μεταξύ τους, καθώς οι ερμηνείες είναι καθηλωτικές και διαμορφώνουν ένα ομοιογενές σύνολο εκφραστικότητας, γεγονός που πιστώνεται στην επιλογή των ηθοποιών και τη δυναμική τους επί σκηνής.
Ο θάνατος, που καταλήγει να είναι η μόνη διέξοδος στο σύμπλεγμα των καταστάσεων που βιώνουν οι ήρωες, εμφανίζεται με πολλές και διαφορετικές μορφές και αποχρώσεις μέσα από τη σταδιακή παρουσίαση των βαθύτερων αιτιών που απομονώνουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των κεντρικών προσώπων τής παράστασης, ενισχυμένα στη βάση τής κινησιολογίας υπό την καθοδήγηση της Γιάννας Μελλά, τους φωτισμούς τού Χρήστου Τσαμπά και τη μουσική τού Παύλου Παυλίδη.
Συνολικά, επρόκειτο για παράσταση σταθμό στα σύγχρονα δεδομένα τού ελληνικού θεάτρου, βασισμένη σε κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη που θα έπρεπε να διδάσκεται σε ακαδημαϊκό επίπεδο.
Info: «Θερισμός», κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15 στο Θέατρο 104. Διάρκεια: 90 λεπτά. Προπώληση εισιτηρίων στη viva.gr.
Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.
