Καθώς το καλοκαίρι πλησιάζει προς το τέλος του, το Εθνικό Θέατρο βρίσκεται σε παλμό προετοιμασίας για να φιλοξενήσει τις φθινοπωρινές θεατρικές πρεμιέρες. Από τις αρχές του καλοκαιριού, που ανακοινώθηκε ο προγραμματισμός του ρεπερτορίου, οι περισσότεροι διαπιστώσαμε πως προβλέπεται, αν μη τι άλλο, μία εξαιρετική σεζόν, αν oι συνθήκες το επιτρέψουν.
Αξιόλογες δραματουργικές επιλογές θα κορυφώσουν το ταλαιπωρημένο θεατρικό σκηνικό, έχοντας τις επιπτώσεις της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, σχεδόν δύο χρόνια τώρα.
Ελένη Ευθυμίου, Θανάσης Σαράντος, Τάκης Τζαμαργιάς, Άρης Μπινιάρης και Σοφία Μαραθάκη είναι οι πρώτες επιλογές σκηνοθετών του Εθνικού Θεάτρου. Η Έρι Κύργια, ως προσωρινή καλλιτεχνική διευθύντρια, άνοιξε την ομπρέλα της παγκόσμιας δραματουργίας και στόχευσε σε ένα ανθρωποκεντρικό πρόγραμμα ανεβάζοντας σε υψηλά επίπεδα την πρώτη σκηνή της χώρας.
Τον Οκτώβριο στην Κεντρική Σκηνή – Κτίριο Τσίλλερ θα παρασταθεί υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Ελένης Ευθυμίου, το θεατρικό έργο «Φουέντε Οβεχούνα» του Ισπανού συγγραφέα Λόπε δε Βέγα, το οποίο γράφτηκε το 1614, σε μετάφραση Μαρία Χατζηεμμανουήλ. Μάλιστα, στην παράσταση θα παίξει η Λωξάντρα Λούκας, η πρώτη ηθοποιός με σύνδρομο down στην ιστορία του Εθνικού Θεάτρου.
Η άφιξη του διοικητή Φερνάν Γκομέθ στο μέχρι τότε ήσυχο χωριό Φουέντε Οβεχούνα αναστατώνει τη ζωή των κατοίκων καθώς η αυταρχικότητα και η βαναυσότητά του ξεπερνούν τα όρια. Ο Γκομέθ αντιμετωπίζει όλες τις γυναίκες του χωριού σαν κτήμα του, θεωρώντας ότι έχει απόλυτη κυριαρχία πάνω τους και τιμωρεί ανελέητα όποιον προσπαθεί να τον σταματήσει. Ανάμεσα στις κοπέλες που θέλει να κατακτήσει είναι και η νεαρή Λαουρένθια, κόρη του δημάρχου του χωριού. Με τη βοήθεια του Φροντόσο που είναι ερωτευμένος μαζί της, η Λαουρένθια καταφέρνει να γλιτώσει, αλλά οι ερωτικές επιθέσεις του Διοικητή δεν σταματούν. Η εγκληματική συμπεριφορά του θα εξαντλήσει την ανοχή των κατοίκων που συνειδητοποιούν πως μόνο ενωμένοι μπορούν να διεκδικήσουν το δίκιο τους. Με μοχλό την προσβολή της γυναικείας τιμής, η εξέγερση των χωρικών ξεσπάει. Ενωμένοι σαν ένας άνθρωπος, θα σκοτώσουν τον τυραννικό διοικητή και θα αποκαταστήσουν την ηθική και τη δικαιοσύνη στο χωριό τους. Ο τύραννος θα βρει τον θάνατο όχι από ένα πρόσωπο αλλά από ολόκληρη τη Φουέντε Οβεχούνα.
Στην Ελλάδα το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1959 σε σκηνοθεσία Σάκη Μουζενίδη από το Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη ο οποίος ερμήνευσε τον Φροντόσο, σε μια παράσταση που γνώρισε τεράστια επιτυχία και έκανε το έργο ιδιαίτερα αγαπητό στο κοινό, ενώ θρυλική έμεινε η μουσική του Θάνου Μικρούτσικου για την παράσταση του ΚΘΒΕ (1977). Το έργο παρουσιάστηκε από το Εθνικό Θέατρο το 1990, σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη.
Για πρώτη φορά στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, θα παρασταθεί το αριστούργημα του Τενεσί Ουίλιαμς «Λεωφορείον ο Πόθος», σε μετάφραση και σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου. Η παράσταση έχει προγραμματιστεί να ανέβει τον Οκτώβριο στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος».
Νέα Ορλεάνη, τέλη της δεκαετίας του 1940. Η Στέλλα και ο Στάνλεϊ Κοβάλσκι, δύο άνθρωποι από διαφορετικούς κόσμους – η Στέλλα κόρη μιας ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας του Νότου, ο Στάνλεϊ ένας τραχύς Πολωνός μετανάστης δεύτερης γενιάς – ζουν έναν παθιασμένο έρωτα σε μια γοητευτικά παρηκμασμένη συνοικία της πόλης υπό τους μελαγχολικούς ήχους της τζαζ. Αυτό μέχρι τη στιγμή που στο σπίτι τους φτάνει η Μπλανς Ντυμπουά, η αδελφή της Στέλλας. Η Μπλανς στις αποσκευές της φέρνει όλη την απελπισία της χαμένης ζωής της, τα οικογενειακά βάρη που την τσάκισαν, έναν εύθραυστο ψυχισμό που την κάνει να προτιμά να ζει στη φαντασία αντί στην οδυνηρή πραγματικότητα. Η ματαίωση, η αποτυχία και ο χρόνος που περνά αδυσώπητα στοιχειώνουν το πολυδιάστατο έργο του Ουίλιαμς, που αντανακλά έναν σκληρό κόσμο ο οποίος αποβάλλει ή καταστρέφει όποιον δεν μπορεί να ενσωματωθεί.
Το έργο, που καθιέρωσε τον Τενεσί Ουίλιαμς ως έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς του κόσμου, γράφτηκε το 1947 και έκανε πρεμιέρα στο θέατρο Ethel Barrymore στη Νέα Τόρκη, σε σκηνοθεσία Ηλία Καζάν, κερδίζοντας το βραβείο Πούλιτζερ. Σο 1951 γνώρισε παγκόσμια επιτυχία με τη μεταφορά του στον κινηματογράφο από τον ίδιο σκηνοθέτη και με πρωταγωνιστές την Βίβιαν Λη (Μπλανς) και τον Μάρλον Μπράντο (Στάνλεϊ). Έκτοτε έχει γνωρίσει αναρίθμητες αναβιώσεις στις σκηνές όλου του κόσμου, εντούτοις είναι η πρώτη φορά που το έργο ανεβαίνει στο Εθνικό Θέατρο.
Η πρόταση του Εθνικού Θεάτρου για την επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής, έρχεται τον Δεκέμβριο με το έργο «Αιολική Γη» σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά και διασκευή Σάββα Κυριακίδη, στο Κτίριο Rex – Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη.
Η «Αιολική Γη» ξεπηδάει από τις ρίζες των δέντρων της Ανατολής, από τα βουνά της Μικρασίας που τα λένε Κιμιντένια και ταξιδεύει από το κτήμα του παππού και της γιαγιάς στα κύματα του Αιγαίου. Έτσι όπως ταξιδεύει και η ψυχή του μικρού Πέτρου, που παρέα με την αγαπημένη αδελφή του, ακούει τις μυστικές φωνές της φύσης, τα καλέσματα των σπηλιών και των φαραγγιών και αφουγκράζεται τους ήχους της γης και του νερού. Κοντά στα τσακάλια, τα αγριογούρουνα, τις αρκούδες και τους αετούς ο Πέτρος θα γνωρίσει μαζί με τα παραμύθια της γιαγιάς, τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα. Θα γνωρίσει την τραχιά και άγρια φύση του τόπου και των ανθρώπων και θα μάθει για τους προγόνους του, που ξεχέρσωσαν την άγονη γη κάνοντάς τη ζωή και πεπρωμένο τους.
Ο Ηλίας Βενέζης, καταγράφει με νοσταλγία τις παιδικές αναμνήσεις του στις Κυδωνίες της Μικράς Ασίας από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι το 1914, όταν άρχισαν οι πρώτοι διωγμοί. Η «Αιολική Γη», ένα από τα σημαντικότερα έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, μεταφέρεται στη σκηνή σε μία διασκευή για όλη την οικογένεια από ένα δοκιμασμένο δίδυμο, που είχε χαρίσει στο κοινό του Εθνικού Θεάτρου μία από τις πιο αγαπημένες
Ο Άρης Μπινιάρης επιστρέφει στο Εθνικό Θέατρο μετά τις σολντ άουτ παραστάσεις του «Ξύπνα Βασίλη» για να σκηνοθετήσει το αλληγορικό μυθιστόρημα του Τζώρτζ Όργουελ «Η Φάρμα των ζώων» σε διασκευή Βύρωνα Θεοδωρόπουλου και Έλενας Τριανταφυλλοπούλου. Η παράσταση προγραμματίζεται να ανέβει τον Νοέμβριο στη Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη».
Τα ζώα μιας φάρμας ξεσηκώνονται ενάντια στο σύστημα εξουσίας του ιδιοκτήτη της, του Κυρίου Τζόουνς, και επιβάλλουν μια αυτοδιαχειριστική διοίκηση με επικεφαλής τα γουρούνια, τα πιο έξυπνα ζώα της φάρμας. Πολύ γρήγορα, οι παλιοί καταπιεζόμενοι γίνονται οι νέοι δυνάστες υιοθετώντας όλες τις κατακριτέες μεθόδους του προηγούμενου καθεστώτος. Έτσι, η προεπαναστατική ουτοπία μετατρέπεται σε μια αβίωτη δυστοπία.
Ο Τζωρτζ Όργουελ στο πιο γνωστό, ίσως, έργο του, τη «Φάρμα των ζώων», που εκδόθηκε στα 1945, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και στην αυγή του Ψυχρού Πολέμου, μας καταθέτει μια αλληγορία για τις συνέπειες μιας ελλιπούς πολιτικής επανάστασης και διερευνά πώς το όραμα για μια κοινωνία δικαιοσύνης και αλληλεγγύης εκτροχιάζεται και μετατρέπεται σε ένα εφιαλτικό απολυταρχικό καθεστώς που βλέπει παντού εχθρούς. «Η Φάρμα των ζώων», που πολλοί φορείς έχουν κατατάξει ανάμεσα στα 100 καλύτερα αγγλικά μυθιστορήματα του 20ού αιώνα, έχει διασκευαστεί για τη σκηνή και τον κινηματογράφο πάρα πολλές φορές αποδεικνύοντας το διαρκές ενδιαφέρον του κοινού για τις ιδέες και τους δυστοπικούς κόσμους του Όργουελ, αλλά και τα διδάγματα της Ιστορίας.
Η Σοφία Βγενοπούλου, υπεύθυνη του Μικρού Εθνικού, προτείνει το ξεχωριστό λογοτεχνικό έργο «Το αγόρι στο θεωρείο» της Αγγελικής Δαρλάση, σε διασκευή Άνδρης Θεοδότου και σκηνοθεσία Σοφίας Μαραθάκη. Η παράσταση θα ανέβει στην Κεντρική Σκηνή – Κτίριο Τσίλλερ τον Οκτώβριο.
Ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας για παιδιά, «Το αγόρι στο θεωρείο» της πολυβραβευμένης συγγραφέα Αγγελικής Δαρλάση, που κυκλοφόρησε το 2017, ανεβαίνει για πρώτη φορά στη σκηνή. Μια ιστορία σαν άγριο και τρυφερό συνάμα παραμύθι με αφορμή ένα ιστορικό γεγονός: τη Μικρασιατική Καταστροφή, τον Σεπτέμβριο του 1922. Τότε που πάνω από 1.500.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν για πάντα τα σπίτια και την πατρίδα τους και να προσπαθήσουν να χτίσουν μια νέα ζωή στην Ελλάδα.
Μια ιστορία για τη δύναμη της ψυχής, την αντιμετώπιση μικρών και μεγάλων καταστροφών, τους εφιάλτες της ζωής, την ενηλικίωση, τα όνειρα, την «πραγματικότητα» της φαντασίας, την Αλήθεια που κρύβει ο άνθρωπος μέσα στην καρδιά του.
Η παράσταση, με όχημα όλα τα πρωτογενή υλικά του θεάτρου, το ανθρώπινο σώμα και τη φωνή, τη δράση και την αφήγηση, το τραγούδι, τον χορό, την κίνηση και τη μουσικότητα και κυρίως το παιχνίδι και τη δύναμη της μεταμόρφωσης, θα ζωντανέψει έναν κόσμο μαγικό και αληθινό. Μια παράσταση που εξυμνεί τον άνθρωπο και την πίστη του στη ζωή!