«Αίνιγμα», η αληθινή ιστορία του Alan Turing από τον Δημήτρη Κομνηνό

Το εμβληματικό «ΑΙΝΙΓΜΑ» του πολυβραβευμένου συγγραφέα Hugh Whitemore, που αφορά στην αληθινή ιστορία του Βρεττανού μαθηματικού Alan Turing, επέλεξε η Θεατρική Ομάδα 90οC του Δημήτρη Κομνηνού, ως επόμενη παραγωγή της. 

Ο Alan Turing, μόλις φέτος, ανακηρύχτηκε από το BBC ως η πιο εμβληματική προσωπικότητα του 20ου αιώνα, ενώ η προσωπογραφία του θα κοσμεί, στο εξής, το χαρτονόμισμα των 50 βρετανικών λιρών. 

Αυτή́ είναι η πρώτη φορά́ που το ΑΙΝΙΓΜΑ παρουσιάζεται στην Ελλάδα.

Δημήτρης Κομνηνός

ΤΟ ΕΡΓΟ
Πρόκειται για τη ζωή και το έργο του ιδιοφυούς όσο και ιδιόρρυθμου μαθηματικού που κατάφερε να σπάσει τον κώδικα των Ναζί στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επισπεύδοντας (σύμφωνα με την ομόφωνη διαπίστωση όλων των ιστορικών), το τέλος του πολέμου κατά τουλάχιστον 2 χρόνια, σώζοντας έτσι εκατομμύρια ψυχές. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως εάν σήμερα δεν ζούμε κάτω από το ναζιστικό ζυγό, το οφείλουμε, εν πολλοίς, στον Alan Turing. 

O Turing ήταν ο άνθρωπος που έθεσε τις βάσεις για την ανακάλυψη του ηλεκτρονικού υπολογιστή, θεμελιώνοντας πρώτος την ιδέα της τεχνητής νοημοσύνης. 

Δεδομένου, όμως, ότι το έργο του Turing στον Πόλεμο ήταν διαβαθμισμένο ως «άκρως απόρρητο», κανείς δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει τι του οφειλόταν, όταν ο βρέθηκε στο εδώλιο του κατηγορούμενου για το σπάσιμο ενός άλλου κώδικα – κοινωνικού αυτή τη φορά… 

Ο Turing δεν απολογήθηκε ποτέ για την ομοφυλοφιλία του. 

Παρότι καταδικάστηκε για προσβολή της Δημοσίας Αιδούς (Gross Indecency),  νόμο του 1890 (πρόκειται για τον ίδιο νόμο που καταδίκασε τον Oscar Wild – μόλις 15,000 άνθρωποι από τους συνολικά 65,000 που καταδικάστηκαν επέζησαν αυτού του νόμου), βάσει του οποίου η ομοφυλοφιλία ήταν ποινικό αδίκημα, αρνήθηκε να υπερασπιστεί τον εαυτό του στο δικαστήριο. 

Επέλεξε να υποστεί χημικό ευνουχισμό, έναντι της 2ετούς φυλάκισης που του επιβλήθηκε, κι έπειτα από αυτή την εξευτελιστική για τον ίδιο διαδικασία, βρέθηκε νεκρός στις 7 Ιουνίου του 1954. Ήταν μόλις 41 ετών. Στο κομοδίνο, πλάι του, υπήρχε, επαλειμμένο με υδροκυάνιο, ένα μισοφαγωμένο μήλο. (Τυχαίο, άραγε, το λογότυπο της πολυεθνικής Apple;)

Το 2009, o Gordon Brown, πρωθυπουργός της Βρετανίας, υποχρεώθηκε, έπειτα από μαζικό ψήφισμα διαμαρτυρίας των ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων, να ζητήσει δημόσια συγνώμη εκ μέρους της Βρετανικής Κυβέρνησης. 

Το 2013, ο Alan Turing έλαβε τη βασιλική  χάρη της Βασίλισσας Ελισάβετ. 59 χρόνια μετά το θάνατό́ του.

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Το ΑΙΝΙΓΜΑ, είναι ένα πλούσιο ψυχολογικό πορτρέτο γεμάτο ιστορικές και κοινωνικές αναφορές, που παίχτηκε για πρώτη φορά το 1986. Μια εποχή που ο Alan Turing δεν ήταν ακόμα γνωστός. Έπειτα από μια σύντομη πορεία στο West End του Λονδίνου, η παράσταση έκανε ντεμπούτο με εκπληκτική επιτυχία στο Broadway της Νέας Υόρκης χαρίζοντας στον πρωταγωνιστή Derek Jacobi, 3 βραβεία Tony. 

Το 1996, το έργο προσαρμόστηκε και γυρίστηκε για την τηλεόραση από το BBC, όπου στο πλάι του Derek Jacobi, πρωταγωνίστησε ο σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας Harold Pinter. 

Τo 2014, η ιστορία του Alan Turing γυρίστηκε για τον κινηματογράφο, με τον τίτλο «ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΜΙΜΗΣΗΣ” (The Imitation Game), ταινία που απέσπασε, μεταξύ πολλών βραβείων και το Oscar καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου, με τον Benedict Cumberbatch, στο ρόλο του Turing.

Μετάφραση: Σεμέλη Παπαοικονόμου
Δραματουργική Επεξεργασία / Σκηνοθεσία / Φωτισμοί: Δημήτρης Κομνηνός
Σκηνικά: Γιώργος Λυντζέρης
Κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης / Μαρίνα Πολυμέρη Atelier
Μουσική Επιμέλεια / Visuals: Ανδρέας Τρούσσας
Γραφιστικά: Γιάννης Καρδάσης / Ανδρέας Τρούσσας
Δημόσιες Σχέσεις: Μυρτώ Απαλοπούλου
Βοηθοί σκηνοθέτη: Σεμέλη Παπαοικονόμου / James Rodi

Παραγωγή: Καλλιτεχνική Πλατφόρμα 90οC – Α.Μ.Κ.Ε.
Facebook / Instagram / YouTube: 90vathmoic

Ο Στέλιος Ψαρουδάκης ως Alan Turing

Δείτε επίσης