«Με την πρώτη σταγόνα της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι.
Μουσκέψανε τα λόγια που είχανε γεννήσει αστροφεγγιές
Όλα τα λόγια που είχανε μοναδικό τους προορισμόν Εσένα!
Κατά πού θ’ απλώσουμε τα χέρια μας τώρα που δε μας λογαριάζει πια
ο καιρός
Κατά πού θ’ αφήσουμε τα μάτια μας τώρα που οι μακρινές γραμμές
ναυάγησαν στα σύννεφα
Τώρα που κλείσανε τα βλέφαρά σου απάνω στα τοπία μας
Κι είμαστε —σαν να πέρασε μέσα μας η ομίχλη—
Μόνοι ολομόναχοι τριγυρισμένοι απ’ τις νεκρές εικόνες σου»
«Ελένη» (1940) Οδυσσέας Ελύτης
«Η ποίηση του Ελύτη, με φόντο την ελληνική παράδοση, ζωντανεύει με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική καθαρότητα βλέμματος τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργικότητα»
Με αυτά τα λόγια, 40 χρόνια πριν, στις 18 Οκτωβρίου 1979, ο Οδυσσέας Ελύτης τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ της Σουηδικής Ακαδημίας για την ποίησή του. Το βραβείο του παρέδωσε ο βασιλιάς Γκουστάβος, στις 10 Δεκεμβρίου της ίδιας χρονιάς, στην καθιερωμένη τελέτή βράβευσης. Την απονομή του Νόμπελ ακολούθησαν τιμητικές διακρίσεις εντός και εκτός Ελλάδας, μεταξύ αυτών και η απονομή φόρου τιμής σε ειδική συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων, η αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, η ίδρυση έδρας νεοελληνικών σπουδών με τίτλο «Έδρα Ελύτη» στο Πανεπιστήμιο Ρούτγκερς του Νιου Τζέρσεϊ, καθώς και η απονομή του αργυρού μεταλλίου Benson από τη Βασιλική Φιλολογική Εταιρεία του Λονδίνου.
Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1911 στην Λέσβο. Σπουδάζει Νομική, ένα επάγγελμα που δεν ακολούθησε ποτέ. Αρχίζει να δημοσιεύει με διάφορα ψευδώνυμα στο λογοτεχνικό περιοδικό Η Διάπλασις των Παίδων, όσο ήταν ακόμα μαθητής. Επηρεασμένος από την ποίηση του Κωσταντίνου Καβάφη και του Ανδρέα Κάλβου μελετάει αρχαία λυρική ποίηση. Παράλληλα ανακαλύπτει τον Πωλ Ελυάρ και τους υπερρεαλιστές, κάτι που θα επηρεάσει το μετέπειτα ποιητικό του έργο.
Η πρώτη του επίσημη παρουσία στα ελληνικά γράμματα ήταν το 1940 με τους «Προσανατολισμούς» και ακολουθεί ο « Ήλιος ο Πρώτος» (1943). Επηρεασμένος από το Αλβανικό μέτωπο όπου υπηρέτησε, γράφει το «Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» (1945) και μεταφράζει ποιήματα του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Το 1960 δημοσιεύει το «Άξιον Εστί» και η Ευρώπη αρχίζει να μιλάει για τον Έλληνα ποιητή. Ο απόηχος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και του ελληνικού εμφυλίου αποτυπώνεται στο «Έξι και μία τύψεις για τον ουρανό». Πιο λυρικό και προσωπικό ύφος στο «Μονόγραμμα» (1972), όπου και θεωρείτε από τα σπουδαιότερα ερωτικά ποιήματα. Έχει μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες και διδάσκεται σε σχολεία του εξωτερικού στο μάθημα της ιστορίας της ποίησης.
Ο Οδυσσέας Ελύτης είναι ο δεύτερος Έλληνας που έχει βραβευτεί με το Βραβείο Νόμπελ. Είχε προηγηθεί ο Γιώργος Σεφέρης το 1963.