Το πραγματικό της όνομα είναι Ειρήνη Λελέκου και γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1926, στο Χιλιομόδι Κορινθίας. Το επίθετο Παππά, το πήρε το 1947 όταν παντρεύτηκε τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Άλκη Παππά. Παρόλο που χώρισαν εκείνη επέλεξε να διατηρήσει το επίθετο του.
Σπούδασε υποκριτική στην σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Συνεργάζεται με τον Αλέκο Σακελλάριο και τον Φιλοποίμην Φίνο. Το 1951 έρχεται η «Νεκρή Πολιτεία», του Φρίξου Ηλιάδη, με συμπρωταγωνιστή τον Γιώργο Φούντα. Η ταινία συμμετέχει στο Φεστιβάλ Καννών και όλοι μένουν άφωνοι, από το ταλέντο και την παιδεία της.
Γυρίζει τουλάχιστον 100 ταινίες και ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο. Τσινετσιτά, Χόλιγουντ, Γιουγκοσλαβία, Λίβανος, Μαρόκο, Βραζιλία, Αυστραλία, Πορτογαλία.
Η Ειρήνη Παππά δημιουργεί τον εαυτό της σε κάθε καινούριο ρόλο σε όποιον τόπο πατάει. Μάρλον Μπράντο, Ιβ Μοντάν, Γκρέγκορι Πεκ, Άντονι Κουίν, Τζέιμς Κάγκνεϊ. Όλοι στο πλευρό της.
Μπρόντγουέι, 1967, με το έργο «Εκείνο το καλοκαίρι, εκείνο το φθινόπωρο» στέκεται στη σκηνή στο πλευρό του Γιον Βόιτ. Γίνεται η Bella Greca, η Irene Pappas, η Ελένη στις «Τρωάδες», η Κλυταιμνήστρα στην «Ιφιγένεια» του Μιχάλη Κακογιάννη.
Ο Φεντέρικο Φελίνι, ο Κώστας Γαβράς, η Κάθριν Χέπμπορν, ο Μάρλον Μπράντο μιλούν μόνο για αυτήν. Και ένας μύθος δημιουργείται…
«Υπάρχει ένα είδος απελπισίας που δεν μπορείς να είσαι πλέον λυπημένος. Που δεν αντέχεις άλλη λύπη. Κάθε άνθρωπος που είναι ενήμερος της μοίρας του ξέρει πότε χτυπάει το καμπανάκι. Ο χρόνος αρχίζει και μικραίνει. Συνειδητοποιείς ότι γεννήθηκες όταν δεν το ήθελες, κατοικείς ένα σώμα που δεν το ξέρεις και τελικά δεν ορίζεις τίποτα. Τότε δεν σου μένει παρά να υιοθετήσεις τη ζωή σου. Υιοθετείς ιδανικά, υιοθετείς αγάπες, απλώς και μόνο για να επιβιώσεις».
«Σκατά! Μια δειλή είμαι. Ακόμα και στο θέατρο βγήκα για να ξεπεράσω την τεράστια δειλία μου. Από μικρό παιδί ήμουνα μοναχή, κλεισμένη. Πέρασα χρόνια ταλαιπωρία για να αποτινάξω τις ηρωικές συμπεριφορές που μου επέβαλλε η εικόνα μου και να πω “Ειρήνη, είσαι αυτό που είσαι, -μια δειλή”».
«Δεν κέρδισα ποτέ Όσκαρ και τα Όσκαρ δεν κέρδισαν ποτέ την Ειρήνη Παππά. Όμως, γράφω ποίηση μερικές φορές. Κυρίως γράφω ποιήματα μόνο για τον εαυτό μου όταν αντιμετωπίζω κάποια δυσκολία. Είναι κάτι σαν το δάκρυ μου».
«Όταν ζεις 24 ώρες με έναν άνθρωπο, τον εαυτό σου, δεν μπορείς να μην είσαι αληθινός. Ε! εγώ νομίζω πως τα πάω καλά με τον εαυτό μου. Δεν έχω κάνει λαδιές, δεν έχω πουλήσει ανθρώπους. Δεν είναι ωραίο να διαλύεις τους ανθρώπους. Έχουν προσπαθήσει πολλοί να με διαλύσουν, δεν πειράζει. Εγώ έχω το θέατρο»
«Εμένα βρήκατε να θαυμάζετε; Σκεφτήκατε πόσο έχει δουλέψει η Μαρία Κάλλας; Αν δεν ερευνήσεις, δεν μελετήσεις κάθε δυνατότητα και την παράδοση σαν παράδοση, αλλά ως μορφή, τότε είναι νεκρή η τέχνη. Όμως η Κάλλας σέρνει μια βοή, μια φωνή γεμάτη λεπτομέρειες που με ανατριχιάζει. Καλή φωνή έχουν και άλλες, αλλά ψυχή σαν της Κάλλας;».
«Αγαπηθήκαμε παράφορα. Εγώ δεν αγάπησα ποτέ έναν άνδρα όπως αγάπησα τον Μάρλον, ήταν το μεγάλο πάθος της ζωής μου, ο άνδρας που αγάπησα και εκτιμούσα περισσότερο στη ζωή μου. Δύο πράγματα που δύσκολα συμπίπτουν, αλλά και εκείνος έκανε σα τρελός για εμένα»
«Γιατί είναι κακό να ερωτευτείς έναν νέο άντρα; Νιώθω υπέροχα, να τον έχω αγκαλιασμένο από την μέση, καθισμένη στο πίσω μέρος της μηχανής του και να γυρνάμε με ταχύτητα, σ’ όλους τους δρόμους της Ρώμης».
«Αγάπησα περισσότερο την μητέρα μου και λιγότερο τον πατέρα μου», λέει χρόνια πολλά αργότερα, στο αποκορύφωμα της δόξας και της φήμης, «στο κάτω κάτω ήταν άνδρας και εγώ γυναίκα και μας χώριζε μια άβυσσος. Εκείνος άνηκε στον σκοτεινό κόσμο των ανδρών. Δάσκαλος ο πατέρας μου και η μάνα μου και η θεία μου. Ήταν παραμυθάδες όλοι. Η γιαγιά μου ήξερε του κόσμου τα παραμύθια, όπως και η μάνα μου, που τα φανταζόταν και το σπίτι μας ήταν γεμάτο ανθρώπους να μιλάνε πολύ, συνεχώς, ακατάπαυστα. Να μιλάνε για βιβλία»
«Στον πατέρα μου έχω χρεώσει δυστυχίες μου πολλές αλλά και του χρωστάω πολλά. Με έκανε αυτό που είμαι. Με έμαθε να έχω πάντα αμφιβολίες και να ρωτάω το γιατί. Να ‘μαι και εγώ και οι αδελφές μου περήφανες γυναίκες. Όχι να είμαστε σκυμμένες και να κεντάμε μαξιλαράκια, αλλά να διαβάζουμε Αριστοτέλη! Και εκείνα τα παιδικά χρόνια όρισαν αυτό που είμαι και δεν έμαθα ποτέ να είμαι μεγάλη».
«Μπορείς να πιστέψεις ότι εγώ κάποτε έζησα σαν καλόγρια; Περάσανε 10 συναπτά χρόνια και δεν με είχε αγγίξει άνθρωπος, δεν είχα φιληθεί ούτε μια φορά. Γιατί είχα τόσο πολύ ταπεινωθεί απ’ την κατάληξη ενός έρωτα, που δεν το άντεχα. Γιατί εγώ δεν έχω απλώς ορμή ―τα πάντα είναι κάθε φορά ένας άνθρωπος… Και έτσι κύλησε ολόκληρη η ζωή μου: από ένα πρόσωπο που μ’ άρεσε, σ’ άλλο πρόσωπο που μ’άρεσε -κι ανάμεσα τεράστιες ερωτικές χηρείες.»
Βραβεύσεις: National Board of Review Award for Best Actres (1971) Ταξιάρχης των Τεχνών και των Γραμμάτων (1995). Το 2000, τιμήθηκε με τον τίτλο «Γυναίκα της Ευρώπης» και το 2009 με τον Χρυσό Λέοντα Μπιενάλε του Θεάτρου της Βενετίας, από τα χέρια του σκηνοθέτη Μαουρίτσιο Σκαπάρρο. Το 2008, η Ιταλία την τίμησε με το «Βραβείο Ρώμη» στο αρχαίο θέατρο της «Όστια Αντίκα»
Τα τελευταία χρόνια είχε τιμηθεί και με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα στο Πανεπιστήμιο Τορ Βεργκάτα της Ρώμης στην Ιταλία. Συνολικά έλαβε περισσότερες από 24 τιμητικές διακρίσεις και βραβεία.
Πηγές: Κυριακάτικη Ελεθεροτυπία, Γιώργος Λιάνης, Στάθης Τσαγκαρουσιάνος, Άννα Παναγιωταρέα, Αλεξάνδρα Τσόλκα, Avvenire (Ιταλική εφημερίδα).