Κώστας Ταχτσής, ο αμφιλεγόμενος λογοτέχνης της μεταπολεμικής περιόδου

Ο Κώστας Ταχτσής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 8 Οκτωβρίου 1927. Σε ηλικία επτά ετών, μετά τον χωρισμό των γονιών του, έμεινε με την γιαγιά του. Μια γυναίκα που τον σημάδεψε και πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν πως από την γιαγιά του δανείστηκε την περσόνα της Εκάβης, από το Τρίτο Στεφάνι. Στην Αθήνα πέρασε τα μαθητικά και εφηβικά του χρόνια και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου φοίτησε για δύο έτη. Θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της μεταπολεμικής γενιάς.

Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1951 με την ποιητική συλλογή «Ποιήματα» και ακολούθησε τον επόμενο χρόνο η συλλογή «Τα μικρά ποιήματα». Τα δύο αυτά έργα του τα αποκήρυξε σιωπηλά αργότερα.
Μέχρι το 1956 κυκλοφόρησε τρεις ακόμα ποιητικές συλλογές: «Περί ώραν δωδεκάτην» (1953), «Η Συμφωνία του Μπραζίλιαν» (1954) και «Καφενείον το Βυζάντιον» (1956). Η ποίησή του κινείται στο πλαίσιο της καθημερινής ζωής και χαρακτηρίζεται από έντονα λυρική διάθεση. Την ίδια περίοδο συνδέθηκε φιλικά με τους Οδυσσέα Ελύτη, Νίκο Γκάτσο, Ανδρέα Εμπειρίκο και Γιάννη Τσαρούχη. Στη διάρκεια της χούντας υπογράφει τη «Δήλωση των 18» και διώκεται. Το 1972 κυκλοφόρησαν «Τα ρέστα» και το 1979 μια συλλογή αυτοβιογραφικών κειμένων «Η γιαγιά μου η Αθήνα.

Το διασημότερο έργο του ήταν και παραμένει βέβαια το μυθιστόρημα “Τρίτο Στεφάνι”. Στο βιβλίο που εκτείνεται μεταξύ δικτατορίας Μεταξά και πρώτων μεταπολεμικών ετών, δύο γυναίκες, πεθερά και νύφη, η κυρα-Εκάβη και η Νίνα αφηγούνται περιστατικά από τη ζωή τη δική τους και των γύρω τους φτάνοντας στα παιδικά τους χρόνια. Μέσα από μια παρέλαση προσωπικών μικροχαρών και οικογενειακών δραμάτων, εξιστορούνται συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα, από το Μακεδονικό Αγώνα ως τα Δεκεμβριανά. Πλοκή, με τη μορφή μιας παραδοσιακά συγκροτημένης δομής, δεν υπάρχει στο μυθιστόρημα αυτό και, παρόλο που το βιβλίο βρίθει από επεισόδια, περιπέτειες, συμφορές, συγκρούσεις, και πάλι εδώ δεν υπάρχει η τεχνητή, η ψεύτικη κλιμάκωση του δήθεν “καλά αρχιτεκτονημένου” βιβλίου. Ο Ταχτσής ξεκινάει την αφήγηση του διαλέγοντας την τεχνική in medias res και παρουσιάζει τα πρόσωπα και τα γεγονότα αποσπασματικά.
Το έργο, συνεπώς, απαιτεί από τον αναγνώστη και την δική του ενεργή συμμετοχή.

Η γλώσσα του βιβλίου, είναι ένα κράμα καθαρεύουσας και δημοτικής, που αποδίδει πιστά τον τρόπο έκφρασης των μικροαστικών στρωμάτων της εποχής και θίγει ζητήματα όπως τα ναρκωτικά, η ομοφυλοφιλία, τη θέση της γυναίκας, που αποτελούν ταμπού της εποχής. Ο ίδιος ο Ταχτσής έλεγε πως όλα σχεδόν τα πρόσωπα που εμφανίζονται στο μυθιστόρημα έχουν ως πρότυπο μορφές του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Το βιβλίο διασκευάστηκε αρχικά στο ραδιόφωνο, το 1995 στην τηλεόραση με σκηνοθέτη το Γιάννη Δαλιανίδη και δύο φορές στο θέατρο, το 2009 και το 2014.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δηλωμένος ομοφυλόφιλος και τραβεστί, ο Κώστας Ταχτσής δολοφονήθηκε άγρια κάτω από άγνωστες συνθήκες στο σπίτι του στον Κολωνό στις 25 Αυγούστου 1988, σύμφωνα με την ιατροδικαστική έκθεση, σε ηλικία 61 ετών. Το έγκλημα παραμένει ακόμα ανεξιχνίαστο και ο δράστης του ασύλληπτος.