Χρίστος Στυλιανού: «Ο Πολιτισμός στην μπούκα»

Ο χώρος της παιδείας και του πολιτισμού “φιλοξενούσε” ανέκαθεν φωτεινά πνεύματα. Ανθρώπους που βοηθούσαν την κοινωνία να πηγαίνει ένα βήμα πιο μπροστά και που όλοι αναγνωρίζουν τη σημασία και το ρόλο που διαδραμάτισαν στην εποχή του ο καθένας και η καθεμιά. Την ίδια στιγμή όμως κείτονται αναπαυμένοι στην ιστορία, επομένως ακίνδυνοι πια ως φυσικές παρουσίες.

Ο ευρύτερος αυτός χώρος είναι για αυτόν ακριβώς τον λόγο στο στόχαστρο της κυβέρνησης. Γιατί αποτελεί ίσως τη μοναδική εστία “παραγωγής” κριτικής σκέψης και αντίλογου -αυτό μοιάζει να αποτελεί πλέον παραβατική συμπεριφορά.

“Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά”. Ο Ρήγας Φεραίος θα ήταν υπόλογος μέσα σε αυτό το ολοένα και πιο συντηρητικό σύστημα που διαμορφώνεται -είχε κυνηγηθεί άλλωστε και στην εποχή του αλλά εμείς πια έχουμε κρατήσει μόνο τη μυθολογία γύρω από όνομά του, όπως αρεσκόμαστε ως λαός να κάνουμε, να ζούμε με μύθους. Το να συλλογάται κανείς ελεύθερα έχει ως αποτέλεσμα να διαμορφώνονται πολίτες ενεργοί, πολίτες που μπορούν να κρίνουν, να συμμετέχουν -γιατί αυτό σημαίνει δημοκρατία στην πράξη κι όχι ο αέρας της αστυνομίας στα πανεπιστήμια- επομένως αχρείαστοι στη σημερινή συγκυρία και σίγουρα άχρηστοι κατά τον Αριστοτέλη.

Με πρόσχημα την πανδημία εδώ και ένα χρόνο κρατείται ο χώρος του πολιτισμού σε μια σκληρή και αδιαπραγμάτευτη ομηρία. Αντίστοιχα, ο χώρος της παιδείας έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο τηλεσχολείο στερώντας από τη διαδικασία της εκπαίδευσης την ανταλλαγή απόψεων, την ζωτικής σημασίας ανάμειξη ανθρώπων και ιδεών. Και δεν χρειάζεται να επαναλάβω κι εγώ ότι με τα κατάλληλα μέτρα προστασίας τόσο τα κέντρα πολιτισμού όσο και τα πανεπιστήμια θα μπορούσαν να λειτουργήσουν -το πού κολλάει και πού όχι έχει γίνει ανέκδοτο. Η συνεχής απαξίωση κορυφώνεται με τα τελευταία γεγονότα που συνταράσσουν τον χώρο του θεάτρου -και όχι μόνο. Η πλήρης κυβερνητική απραξία -κοινώς, έχουν αφήσει το πράγμα να “σέρνεται”- σκοπεύει να αποτελειώσει τον πολιτισμό και ηθικά -διότι πρακτικά το έχει ήδη πετύχει. Και για να μην παρεξηγηθώ: αυτό που συμβαίνει τώρα είναι σωτήριο. Χάρη στην απίστευτη δύναμη των γυναικών και των ανδρών που βγαίνουν και μιλάνε -για τους οποίους/ες έχω βαθιά εκτίμηση και θαυμασμό- ο χώρος επαναπροσδιορίζεται ραγδαία και αποβάλλει ξένα προς την ευγενή του φύση σώματα (παράσιτα). Και είναι πια καθαρό ότι αυτό φτάνει και σε πολύ ψηλά δώματα εξουσίας για αυτό και καταβάλλεται προσπάθεια να περιοριστεί το “φαινόμενο” στον ελαττωματικό για αυτούς χώρο του πολιτισμού, ο οποίος αριστεροκρατείται και όλα τα συναφή. Οι λέξεις καλλιτέχνης, θεατράνθρωπος, ηθοποιός και εν συνεχεία πανεπιστημιακός και φοιτητής αποκτούν στη συλλογική συνείδηση ξανά αρνητικό φορτίο -πάμε χρόνια πίσω- και ο κάθε επαίσχυντος βιαστής και οι υποστηρικτές αυτού γίνονται οι χρήσιμοι ηλίθιοι στην προσπάθεια επιβολής όλο και μεγαλύτερης βίας ως λύση για τα πάντα. Με έναν έμμεσο (βλέπε στοχευμένο) τρόπο οδηγούν την κοινωνία σε ακόμα πιο συντηρητική στροφή καθώς το μόνο που ισχύει ως είδηση είναι ό,τι πουν τα κανάλια -τα οποία “ταΐζονται” απροκάλυπτα και κατά παράβαση κάθε δημοκρατικής έννοιας.

Και πιστεύω είμαστε ακόμη στην αρχή. Έχει αρχίσει ένας βρώμικος πόλεμος όπου γίνεται προσπάθεια να απαξιωθούν οι άνθρωποι που τόλμησαν να μιλήσουν, που άνοιξαν ένα παράθυρο προς το φως και να υπενθυμίσουν έτσι τη μεγάλη δύναμη του πνεύματος. Με πρόσχημα το ότι “αφήνουμε τη δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της” -κάτι που δεν ισχύει πάντα αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς- αφήνονται τα θύματα εκτεθειμένα και επιχειρείται η εξίσωσή τους με τους θύτες -με τραγικά δικονομικά τερτίπια και μεσοβέζικες δηλώσεις. Τα σημερινά φωτεινά μυαλά που έρχονται να βάλουν ένα τέλος σε αυτήν την κατάντια και να πάνε την κοινωνία του σήμερα ένα βήμα πιο μπροστά.

Ο πολιτισμός δεν είναι σύνθημα. Είναι καθημερινή πρακτική και συμπεριφορά. Δεν είναι μύθος με εθνικές επιταγές. Είναι σεβασμός και αποδοχή της διαφορετικής γνώμης. Αυτό που ζούμε είναι το ακριβώς αντίθετο. Απαξίωση, στοχοποίηση, μορφασμοί και γκριμάτσες που αποτυπώνουν την αγένεια, την ανεπάρκεια με την οποία αντιμετώπισε και συνεχίζει να το κάνει η πολιτική προϊσταμένη του πολιτισμού και κατ’ επέκταση ο ίδιος ο πρωθυπουργός παίζοντας μεταξύ τους το παιχνίδι της εξαπάτησης. Όλα τα άλλα είναι να’ χαμε να λέγαμε. 

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Χριστός Στυλιανού είναι ηθοποιός.