Ποιος Έλληνας ηθοποιός του ελληνικού κινηματογράφου υπήρξε ο απόλυτος ζεν πρεμιέ; Γοητευτικός, αρρενωπός και πολύ αγαπητός στις γυναίκες. Συνήθως ενσάρκωνε ρόλους τίμιων λαϊκών παιδιών ή δυναμικών αντρών που θυσιαζόντουσαν για το καλό και το δίκαιο. Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου. Από τον Οδυσσέα Χορμόβα (Το αίμα βάφτηκε κόκκινο) μέχρι το «όχι άλλο κάρβουνο» (Ορατότης μηδέν) και φυσικά ως Άρης στην ταινία Λόλα ο Νίκος Κούρκουλος υπήρξε ο απόλυτος Έλληνας γόης ηθοποιός.
Γεννήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 1934 στου Ζωγράφου. Η καταγωγή του ήταν από την Κέρκυρα και ήταν το δεύτερο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας του.
Ο πατέρας του ήταν κουρέας, ο Αλκίνοος Κούρκουλος και η μητέρα του Αυξεντία μοδίστρα. Καθημερινά στο κουρείο, ο πατέρας του άκουγε άριες και Τσιτσάνη.
Δεν ήταν πολύ καλός στο σχολείο και οι γονείς του τον κυνήγαγαν για να μελετήσει.
Αργότερα θα πει πως έμαθε να διαβάζει από την αγάπη του για το θέατρο.
Του άρεσε να παίζει ποδόσφαιρο. Ήταν παίκτης του Παναθηναϊκού και όταν εμφανιζόταν στο γήπεδο τα κορίτσια έτρεχαν ξωπίσω του.
Η πρώτη θεατρική παράσταση που είδε στη ζωή του ήταν με πρωταγωνιστή τον Μάνο Κατράκη. Εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ που μετά το τέλος του θεάτρου πήγε και του ζήτησε να τον βοηθήσει να γίνει ηθοποιός. Ο Κατράκης του μίλησε για την σχολή του Εθνικού Θεάτρου όπου και πέρασε στα εξαιρετικά ταλέντα.
Είχε ιδιαίτερη αδυναμία στις μηχανές. Δεν του άρεσε να οδηγεί αυτοκίνητο και συχνά έκανε ταξίδια πάνω στην μοτοσυκλέτα του.
Δύο από τα αδέρφιά του σκοτώθηκαν σε δύο τραγικά ατυχήματα. Ο ένας πνίγηκε σε ένα ναυάγιο και ο άλλος πέφτοντας από μια σκαλωσιά στην οικοδομή που εργαζόταν.
Για την ερμηνεία του στην παράσταση του Ζυλ Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή» που παίχτηκε στις ΗΠΑ κέρδισε υποψηφιότητα για το Βραβείο Tony.
Τιμήθηκε δύο φορές με το Α’ Βραβείο Ερμηνείας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: το 1965 για τους «Αδίστακτους» και το 1970 για τον «Αστραπόγιαννο».
Αγαπημένο του φαγητό ο μουσακάς και ότι είχε να κάνει με ζυμαρικά.
Παντρεύτηκε δύο φορές. Την Μελίτα Κουτσογιάννη όπου έμειναν μαζί για 21 χρόνια και απέκτησαν δύο παιδιά. Τον Άλκη και την Μελίτα. Έδωσε στην κόρη το όνομα του πιο γλυκού κοριτσιού, της γυναίκας του.
Δεύτερος γάμος Μαριάννα Λάτση. Απέκτησαν δύο παιδιά. Την Εριέττα και τον Φίλιππο.
Όταν μαθεύτηκε το παράνομο ειδύλλιο τους (ήταν και οι δυο παντρεμένοι) ο πατέρας της Μαριάννας Λάτση έφερε αντιρρήσεις για τον γάμο. Θεωρούσε πως ο Νίκος Κούρκουλος δεν άνηκε στην κοινωνική τους θέση. Υπήρξαν εντάσεις που είχαν φτάσει μέχρι τον τύπο. Ο Νίκος Κούρκουλος σχεδόν απείλησε πως θα κλέψει την Μαριάννα Λάτση. Έτσι, ο εφοπλιστής Γιάννης Λάτσης έκανε πίσω για να αποφύγει το σκάνδαλο.
Το 1974 αγοράζει έναν παλιό κινηματογράφο στην Κυψέλη. Τον μετατρέπει σε θεατρική σκηνή. Μέχρι και σήμερα είναι το θέατρο ΚΑΠΠΑ.
Βοηθούσε πάρα πολύ τους φυλακισμένους. Έστελνε χρήματα και είδη πρώτης ανάγκης σε κρατούμενους και στις οικογένειες τους.
Είχε διατελέσει πρόεδρος της Ένωσης των Θιασαρχών του Ελληνικού Θεάτρου.
Το 1994 διορίστηκε καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου. Επί της θητείας του δημιούργησε την Πειραματική Σκηνή, το Παιδικό Στέκι, το Εργαστήρι Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας.
Το σημαντικότερο είναι ίσως πως έκανε άρση του ¨άβατου¨ του Εθνικού Θεάτρου. Ενώ, μέχρι και πριν της παρουσίας του δεν επιτρεπόταν να παίξουν ηθοποιοί άλλων σχολών στις παραγωγές του θεάτρου, εκείνος άνοιξε τις πόρτες σε νέες συνεργασίες.
Συχνά οι θαυμάστριες του στην προσπάθεια να τον προσεγγίσουν κατέφευγαν σε ακρότητες. Ο ίδιος θυμάται πως μια νεαρή κοπέλα είχε κρυφτεί στο καμαρίνι του και μόλις ο Κούρκουλος πήγε να αλλάξει την είδε γυμνή στον καναπέ. Εκείνος ψύχραιμος της παρήγγειλε κονιάκ για να ζεσταθεί και της ζήτησε να φύγει.
Το 2007, στις 30 Ιανουαρίου έχασε την μάχη με τον καρκίνο. Ο ηθοποιός είχε διαγνωστεί με επιθετική μορφή καρκίνου στον ρινοφάρυγγα. Μέχρι και το τέλος δεν είχε χάσει το χαμόγελο του και αγωνιζόταν για ένα καλύτερο θέατρο!