Ο Γιέρζι Γκροτόφσκι δίνει απαντήσεις στο θεωρητικό βιβλίο του «Για ένα φτωχό θέατρο» για το θέατρο, τις βασικές του αρχές και την τεχνική του ηθοποιού. Ο Γκροτόφσκι δημιούργησε το Θεατρικό Εργαστήρι το 1959 στην Οπόλ (Πολωνία). Η ίδια η ονομασία αποκαλύπτει τη φύση της προσπάθειας. Το Θεατρικό Εργαστήρι δεν είναι ένα θέατρο με τη συνηθισμένη σημασία της λέξης· είναι περισσότερο ινστιτούτο, με αντικείμενο έρευνας του το πεδίο της θεατρικής τέχνης.
Στο πρόλογο ο Πήτερ Μπρούκ γράφει: «Έδωσε στον ηθοποιό μια σειρά από ισχυρά σοκ. Το σοκ να έρθει αντιμέτωπος με απλές αδιάσειστες προκλήσεις. Το σοκ του ν΄αντιληφθεί τις προσωπικές του φυγές, τα τεχνάσματα και τις τυποποιήσεις του. Το σοκ να νιώσει κάτι απ΄τις άπειρες κι ανεκμετάλλετες διεξόδους του. Το σοκ ν’ αναγκαστεί ν΄αναρωτηθεί γιατί είναι ηθοποιός.[..]»
Διαβάστε ένα απόσπασμα από την ενότητα «Το θέατρο είναι χώρος σύγκρουσης» στην ερώτηση «Ποιο είναι το καθήκον του θεάτρου από λογοτεχνική άποψη;». Μετάφραση: Φώντας Κονδύλης και Μαίρη Γαΐτη Βορρέ (Αρίων, 1971)
Η ουσία του θεάτρου είναι η σύγκρουση. Ο άνθρωπος που προβαίνει σε μια πράξη αυτό-αποκάλυψης , είναι κάποιος που αποκαθιστά την επαφή με τον εαυτό του, δηλαδή μια ακραία αναμέτρηση με τον εαυτό του, ειλικρινή, νομοθετημένη, σαφή κι ολοκληρωτική – όχι απλά μόνο μια αναμέτρηση με τις σκέψεις του, αλλά αυτή που επιστρατεύει ολόκληρο το είναι του, απ’ τα ένστικτα και το ασυνείδητό του, ως την διαυγέστερη διανοητική του κατάσταση.
Το θέατρο είναι και σύγκρουση ανάμεσα σ’ ανθρώπους δημιουργικούς.. Εγώ σαν σκηνοθέτης, έρχομαι αντιμέτωπος με τον ηθοποιό, κι η αυτό-αποκάλυψη του ηθοποιού, μου προσφέρει την αποκάλυψη του δικού μου εαυτού. Οι ηθοποιοί κι εγώ ερχόμαστε αντιμέτωποι με το κείμενο. Τη φορά τούτη, δεν μπορούμε να εκφράσουμε ό,τι είναι αντικειμένικό στο κείμενο, και στην πραγματικότητα, μόνο τα κείμενα εκείνα που είναι ισχνά μάς δίνουν μια μοναδική δυνατότητα ερμηνείας. [..] Στο θέατρο, αν θέλετε, το κείμενο λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούσε ο μύθος για τον ποιητή των παλιών καιρών. Ο συγγραφέας του «Προμηθέα» βρήκε στο μύθο του Προμηθέα μια πράξη παράβασης κι εκτίναξης, ίσως ακόμα και την πηγή της δικής του δημιουργίας. Μα ο δικός του Προμηθέας ήτανε προϊόν της προσωπικής του εμπειρίας. Μόνο αυτό μπορεί να πεις κανείς· τα υπόλοιπα δεν έχουν σημασία. Το ξαναλέω: μπορείς να παίξεις ολόκληρο το κείμενο, μπορείς ν’ αλλάξεις ολόκληρη την κατασκευή του, ή να επιχειρήσεις ένα είδος κολλάζ. Μπορείς, απ’ την άλλη, να κάνεις προσαρμογές και παρεμβολές. Σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται για θεατρική δημιουργία, αλλά για λογοτεχνία. Ο Μπρεχτ μάς έδωσε τέτοια παραδείγματα μεταχείρισης άλλων συγγραφέων, το ίδιο και ο Σαίξπηρ. […] Για μένα σαν άνθρωπο του θεάτρου, κείνο που έχει σημασία δεν είναι τα λόγια, αλλά αυτό που κάνουμε με τα λόγια, αυτό που δίνει ζωή στις άψυχες λέξεις του κειμένου, αυτό που τις μεταμορφώνει σε «Λόγο». Θα πάω ακόμα πιο πέρα: το θέατρο είναι μια πράξη που την γεννούν ανθρώπινες αντιδράσεις και παρορμήσεις, και επαφές ανάμεσα σ’ ανθρώπους. Ας διευκρινίσω όμως πως μ΄ αυτό το δεν εννοώ να κάνουμε έρωτα στους θεατές. Αυτό θα σήμαινε πως μεταβάλλουμε τον εαυτό μας σ’ ένα είδος «αντικειμένου προς πώλησιν».