Έχοντας γράψει κοντά στα 120 σενάρια σε ταινίες που έχουν γυριστεί από το 1960 ως τα τέλη της δεκαετίας του ’90, ο Ερνέστο Γκαστάλντι πρόκειται για μια εμβληματική μορφή του ιταλικού καλτ κινηματογράφου.
Οι συνεργασίες του με πολλούς καταξιωμένους σκηνοθέτες τον έκαναν γρήγορα ως έναν από τους πιο δημοφιλείς σεναριογράφους στο χώρο. Είχα την τύχη και κατάφερα να μιλήσω μαζί του πριν από μερικές μέρες. Ακολουθεί η συνέντευξη που μου παραχώρησε.
Ποιες είναι οι βασικές επιρροές στο έργο σας στη διάρκεια της καριέρας σας;
Ανέκαθεν αγαπούσα τη συγγραφή. Ζούσα στη Μπιέλα, δούλευα σε μία τράπεζα και η ιδέα να ζω από τη συγγραφή ιστοριών έμοιαζε κάτι ανέφικτο. Μια μέρα είδα την ταινία «Cowboy Story» του Πέπο Σάκι, η οποία κέρδισε και το βραβείο Agis στο φεστιβάλ του Μοντεκατίνι το 1954, και συνειδητοποίησα πως ίσως τελικά μπορούσα να εργαστώ γράφοντας για τον κινηματογράφο.
Η πρώτη ταινία σας ως σκηνοθέτης, η «Libido» (Ο Πύργος της Διαφθοράς), είναι μια άκρως επιβλητική και αξιομνημόνευτη ταινία. Πείτε μου μερικά πράγματα από αυτή την ταινία. Θυμάστε ποια ήταν η αντίδραση των κριτικών και του κοινού όταν βγήκε η ταινία στις αίθουσες πίσω στο 1965;
Δεν υπήρξαν συγκεκριμένες αντιδράσεις, θα έλεγα πως πέρασε αρκετά απαρατήρητη. Αργότερα, όμως, κατάφερε να πουληθεί στο εξωτερικό σε 128 χώρες και μας έφερε πολλά χρήματα. Ξαφνικά, λοιπόν, κάποιος τους τράβηξε την προσοχή και έτσι γεννήθηκε το ιταλικό θρίλερ.
Ακολουθείτε την ίδια διαδικασία στη συγγραφή των ταινιών σας; Έχετε κάποια συγκεκριμένη μέθοδο όταν γράφετε;
Όπως ο ζωγράφος τοποθετεί ένα κενό καμβά πάνω στο καβαλέτο του και δεν ξέρει τι ακριβώς θα ζωγραφίσει, έτσι κάνω και εγώ με το να βάζω ένα λευκό χαρτί στη γραφομηχανή μου.
Κατά τη γνώμη σας, τι πιστεύετε πως έκανε τις ιταλικές ταινίες είδους τόσο πολύ δημοφιλείς σε όλο τον κόσμο;
Λίγο δύσκολο να σας πω… Σίγουρα οι ιστορίες τους και η συμπάθεια του κοινού προς τους ηθοποιούς των ταινιών αυτών.
Έχετε υπογράψει το σενάριο ενός εκπληκτικού αριθμού ταινιών σε όλα τα κινηματογραφικά είδη. Μπορείτε να επιλέξετε μερικούς τίτλους ανάμεσά τους που είστε ιδιαίτερα περήφανος;
Θα έλεγα τις εξής: «Ο Πύργος της Διαφθοράς» (Libido, 1965), «Εκδίκηση Μέχρι Θανάτου» (Day of Anger, 1967), «Κοκτέιλ από Σφαίρες» (Cin Cin… Cyanide!, 1968), «Η Μάχη του Ελ Αλαμέιν» (The Battle of El Alamein, 1969), «Ήταν Ήρωες και τους Έλεγαν Καθάρματα!» (A Reason to Live, A Reason to Die, 1972), «Τ’ Όνομά μου Είναι Κανένας» (My Name is Nobody, 1973), «Το Κορίτσι του Γκάνγκστερ» (La Pupa del Gangster, 1975) και το «Stradivari» (1988), αν και ο σκηνοθέτης κατέστρεψε τα πάντα σε αυτή την ταινία. Συγκεκριμένα για αυτή την ταινία έγραψα το μυθιστόρημα «Stradivarius Cremonensis», με σκοπό να επανορθώσω και να καλύψω τη ζημιά.
Από τις ταινίες giallo που δεν έχετε γράψει εσείς, υπάρχει κάποια άλλη που θαυμάζετε το σενάριο της;
Θαυμάζω τις ταινίες: «Οι Διαβολογυναίκες» (Les Diaboliques, 1954), «Οι Συνήθεις Ύποπτοι» (The Usual Suspects, 1995) και «Οι Άλλοι» (The Others, 2001).
Έχω παρατηρήσει πως σε πολλές ιταλικές ταινίες, κυρίως της δεκαετίας του ’60 και του ’70, υπάρχει παραπάνω από ένας σεναριογράφος σε κάθε ταινία. Σε πιο πρόσφατες ταινίες, αυτό δε συμβαίνει τόσο συχνά. Για ποιο λόγο γίνονταν αυτό;
–Εκείνο τον καιρό δε δίναμε προσοχή στους τίτλους αρχής: μετά από 5 χρόνια τα φιλμ θα ήταν άχρηστα και θα πετάγονταν στα σκουπίδια. Αρκετές φορές πολλά ονόματα από εκείνα που βλέπετε στους τίτλους αρχής πρόκειται για ψευδή στοιχεία, τα οποία επιβάλλονταν για λόγους συμπαραγωγής με άλλη χώρα ή επειδή κάποιος ήθελε να κάνει μια χάρη σε ένα φίλο του. Εγώ σχεδόν πάντα δούλευα μόνος μου. Ο Τονίνο Βαλέρι, ο Βιτόριο Σαλέρνο, ο Σέρτζιο Λεόνε και μερικές φορές ο Σέρτζιο Μαρτίνο ήταν κάποιες από τις σπάνιες εξαιρέσεις που συνεργαζόμουν στο σενάριο.
Έχετε συνεργαστεί με πάρα πολλούς μεγάλους σκηνοθέτες, όπως ο Ρικάρντο Φρέντα, ο Μάριο Μπάβα, ο Λουτσιάνο Έρκολι, ο Ουμπέρτο Λέντσι, ο Ντούτσιο Τέσσαρι, ο Τονίνο Βαλέρι, ο Νταμιάνο Νταμιάνι και ο Σέρτζιο Μαρτίνο. Πώς ήταν να δουλεύετε μαζί τους εκείνο τον καιρό;
Δεν υπήρχε και ιδιαίτερη συνεργασία με όλους: συνήθως το σενάριο ήταν έτοιμο και είχε πληρωθεί ΠΡΙΝ ο παραγωγός ή οι παραγωγοί αποφασίσουν για το ποιος θα αναλάβει την σκηνοθεσία. Σπάνια ο σκηνοθέτης θα ρωτούσε για διευκρινίσεις ή για κάποιες μικρές αλλαγές. Η ανταλλαγή ιδεών ήταν πάντα πιο φυσιολογική όταν ήμασταν φίλοι με τον σκηνοθέτη, όπως με τους Τονίνο Βαλέρι και Σέρτζιο Μαρτίνο.
Έχει υπάρξει κάποιο πρόσωπο στον ιταλικό κινηματογράφο που εύχεστε να είχατε να συνεργαστεί αλλά δε συνέβη ποτέ;
Ναι, με τους σεναριογράφους Άτζε και Σκαρπέλι.
Κατά τη γνώμη σας, υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στον κινηματογράφο και την τηλεόραση όσον αφορά τον τρόπο δημιουργίας μιας ταινίας και γιατί;
Το να γράφεις ένα σενάριο για τον κινηματογράφο σου δίνει περισσότερη ελευθερία είναι η αλήθεια.
Στη σημερινή εποχή, ποιο κοινό πηγαίνει να δει ταινία σε σινεμά στην Ιταλία; Ποιες ταινίες προτιμούν να βλέπουν;
Ειλικρινά, δεν έχω την παραμικρή ιδέα…
Τι πιστεύετε για τα φεστιβάλ κινηματογράφου στον κόσμο και για τα βραβεία που δίνουν; Βοηθούν τους κινηματογραφιστές και γιατί;
Έχω λάβει μερικά βραβεία. Ωστόσο, το εμπορικό σινεμά στην Ιταλία δεν το είχαν σε εκτίμηση. Πάντως εμένα προσωπικά δε με βοήθησε κανένα φεστιβάλ.
Τι γνώμη έχετε για τη βιομηχανία του κινηματογράφου σε παγκόσμιο επίπεδο αυτή τη στιγμή; Πώς αυτό θα επηρεάσει τους νέους ανθρώπους στο μέλλον που ίσως θελήσουν να ασχοληθούν με τον κινηματογράφο;
Δύσκολο να σας απαντήσω διότι δεν είμαι ενεργός στο χώρο εδώ και πολύ καιρό…
Ύστερα από όλα αυτά τα σενάρια, ποιος είναι ο βασικός σας στόχος όταν γράφετε;
Γράφω γιατί θέλω να μαθαίνουν οι νεότεροι και να θυμούνται οι παλαιότεροι για το πως ήταν κάποτε τα πράγματα…