Διαβάσαμε τη «Συνάντηση» της Natasha Brown, ένα φαινομενικά γυμνό από συναισθήματα κείμενο

[…] Γεννημένη εδώ, με γονείς γεννημένους εδώ, πάντα εδώ ζούσα -κι όμως, ποτέ δεν ήμουν από εδώ. Ο πολιτισμός τους παρωδείται στο σώμα μου. 

Είναι μερικά βιβλία σφηνάκια, που μπορεί να διαβάζονται μονοκοπανιά, αλλά σου καίνε τον λαιμό για μέρες. Ένα κάψιμο που μπορεί να σβήσει, όμως θα αφήσει παντοτινό το αποτύπωμα του. Ένα τέτοιο βιβλίο θα έλεγα πως αποτελεί το πολλά ελπιδοφόρο λογοτεχνικό ντεμπούτο της Βρετανίδας συγγραφέως Natasha Brown, που μόλις κυκλοφόρησε στην σειρά ALDINA των εκδόσεων Gutenberg, σε μετάφραση του Βαγγέλη Τσίρμπα. 

Πρόκειται για ένα σύντομο μυθιστόρημα, που φέρει τον τίτλο ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ. Ένα μυθιστόρημα όπου η συγγραφέας ακολουθώντας μία μοντέρνα και ιδιαίτερα φρέσκια αφηγηματική προσέγγιση, παντρεύει το προσωπικό της βίωμα με τον μύθο και δημιουργεί μία ανώνυμη μυθιστορηματική ηρωίδα, η οποία ακολουθώντας μία μη γραμμική ως προς τον χρόνο αφηγηματική πορεία, μας εξομολογείται στιγμές από την καθημερινότητα της, καθιστώντας μας κοινωνούς των σκέψεων, των προβληματισμών, αλλά και των συναισθημάτων της, σε σχέση με τον εαυτό της, αλλά και σε σχέση τόσο με τα άτομα που απαρτίζουν τον περίγυρο της, όσο και με το κοινωνικό της περιβάλλον γενικότερα, είτε αυτό είναι ο εργασιακός της χώρος, είτε η χώρα στην οποία γεννήθηκε, ανατράφηκε και ζει.  

Η ηρωίδα που δημιουργεί η Brown είναι μία νεαρή, μαύρη γυναίκα, κόρη μεταναστών δεύτερης γενιάς, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Βρετανία. Κατάφερε να σπουδάσει, να κατακτήσει μία σημαντική θέση σε μία μεγάλη εταιρεία, να αποκτήσει χρήματα, να ανέλθει κοινωνικά, αλλά και να συνάψει ερωτικό δεσμό με έναν λευκό άντρα, γόνο μίας πλούσιας, παλιάς βρετανικής οικογένειας. Έχει μία φαινομενικά στρωμένη και αμιγώς πετυχημένη ζωή, τις ισορροπίες της οποίας έρχεται να διαταράξει μία ιατρική διάγνωση και μία αναπάντεχη ασθένεια, όπου το τέλος πολλές φορές είναι αναπόφευκτο. 

Η ιατρική αυτή διάγνωση θα γίνει η αφορμή για να ξεσπάσει εντός της  αφηγήτριας μία υπαρξιακή θύελλα, που θα πυροδοτήσει μία εσωτερική αναψηλάφηση του εσώτερου εαυτού, εξετάζοντας τις μέχρι πρότινος επιλογές, αλλά και επιθυμίες της, σε μία τελευταία ίσως προσπάθεια να συμφιλιωθεί με τους φόβους και τις ανησυχίες της. Σε μία τελευταία προσπάθεια να λούσει με φως τα εσωτερικά της σκοτάδια, να φτάσει όσο πιο βαθιά γίνεται, ώστε να καταφέρει ν’ αγγίξει τον πυρήνα της ύπαρξης της και τελικά να γνωρίσει τον πραγματικό της εαυτό. 

Μέσα λοιπόν από το σύντομο μυθιστόρημα της, ένα μυθιστόρημα 100 και κάτι μόνο σελίδων, η Βρετανίδα συγγραφέας, αφρικανικής καταγωγής, τοποθετεί στον μυθιστορηματικό της μικρόκοσμο την σύγχρονη γυναίκα και τους ρόλους που έχει καταφέρει να κερδίσει και δύναται να εκτελεί στην καθημερινότητα της, ύστερα από αμέτρητους αιματηρούς αγώνες. Αγώνες που κάποιες άλλες γυναίκες έδωσαν με περισσό θάρρος και αυταπάρνηση στο παρελθόν για εκείνη! 

Η Brown μέσα από την ανώνυμη ηρωίδα της μιλά για τον φυλετικό ρατσισμό, αλλά και για τις ταξικές και έμφυλες διακρίσεις. Μιλά για τις δυσκολίες του να είσαι γυναίκα καριερίστα μέσα σε ένα αμιγώς ανδροκρατούμενο περιβάλλον, ποτισμένο από τα στερεότυπα και την τοξικότητα της πατριαρχίας, η οποία έχει καταφέρει να περάσει στο συλλογικό ασυνείδητο και να μεταφέρεται ανεμπόδιστα από γενιά σε γενιά. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μία σκηνή όπου η ανώνυμη ηρωίδα λαμβάνει μέρος σε μία επαγγελματική συνάντηση κατά την διάρκεια της οποίας, οι λευκοί άνδρες συνάδελφοι της, της ζητούν να τους φτιάξει καφέ, θεωρώντας αυτονόητο το γεγονός πως εκείνη είναι σε θέση να γνωρίζει πως λειτουργεί μία μηχανή του εσπρέσο. Η σκηνή αυτή είναι διττής ερμηνείας και έρχεται για να κουμπώσει με τέλειο τρόπο τον έμφυλο με τον φυλετικό ρατσισμό, καταδεικνύοντας πόσο βαθιά έχουνε ριζώσει στη συνείδηση μας, αφού αυθόρμητα οι λευκοί άντρες περιμένουν μία δουλοπρεπή συμπεριφορά από την ανώνυμη ηρωίδα, όχι μόνο γιατί είναι γυναίκα, αλλά κυρίως γιατί είναι μία μαύρη γυναίκα. Παρόμοιες σκηνές υπάρχουν σκόρπιες στις σελίδες του βιβλίου, αναδεικνύοντας πως τελικά μία μαύρη πετυχημένη γυναίκα στους κόλπους μίας αμιγώς πατριαρχικής και βαθιά ρατσιστικής κοινωνίας, καλείται καθημερινά να αγωνίζεται για να αποδείξει και να διασφαλίσει την αξία της. 

Ο αγώνας αυτός, πολλές φορές φαντάζει άνισος και μάταιος, αφού ποτέ δεν επαρκεί, με την ηρωίδα τελικά να εξαντλείται και τα ψυχικά της αποθέματα να στερεύουν επικίνδυνα, γεγονός που την οδηγεί στο να λάβει μία γενναία απόφαση, αφήνοντας την νόσο της, να εξαπλωθεί, χωρίς να λάβει κάποια θεραπεία. Η ενέργεια της αυτή, η άνευ όρων παράδοση της στο αμετάκλητο τέλος με το οποίο είναι συνυφασμένη η νόσος του καρκίνου, που πλήττει την υγεία της, λειτουργεί με τρόπο υπερβατικό όσον αφορά το κοινωνικό καρκίνωμα του φυλετικού, έμφυλου και ταξικού ρατσιμού, με το οποίο έρχεται αντιμέτωπη από την στιγμή που παίρνει την πρώτη της ανάσα! 

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ λοιπόν της Natasha Brown είναι μία αφοπλιστική εξομολόγηση, που πραγματοποιείται μέσα από μία εντυπωσιακή οικονομία λέξεων, είναι μία στυλιζαρισμένη, επιβλητική, σύγχρονη πρόζα, που αποτελεί ένα εκτενές κοινωνικό σχόλιο των διαχρονικών κοινωνικών παθογενειών, που προκύπτουν λόγω της διαιώνισης φαινομένων έμφυλων και φυλετικών διακρίσεων. Είναι ένα εκτενές σχόλιο μέσα από το οποίο η Βρετανίδα συγγραφέας κλείνει το μάτι στον αναγνώστη, σπέρνοντας με το αινιγματικός της φινάλε τον σπόρο της αβεβαιότητας και της αμφιβολίας, ο οποίος με τη σειρά του θα έρθει αντιμέτωπος με το τι σημαίνει να είσαι μία μαύρη, πετυχημένη γυναίκα μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο ασφυκτικά με προνομιούχους λευκούς άνδρες, που σε αμφισβητεί ακατάπαυστα, όσο ψηλά κι αν έχεις καταφέρει να φτάσεις!  

Χωρίς να εκβιάζει το συναίσθημα, με μία ειλικρινή και ρεαλιστική μυθιστορηματική προσέγγιση, η Brown συνθέτει ένα φαινομενικά γυμνό από συναισθήματα κείμενο. Ένα κείμενο αιχμηρό, που καταφέρνει τον στόχο του. Σε τρυπάει βαθιά. Εισχωρεί στον πυρήνα σου. Σε αφοπλίζει με τις αλήθειες που σου πετά τη μία πίσω από την άλλη, καταπρόσωπο. Σου προξενεί τελικά μία τεράστια συναισθηματική τρικυμία, στα νερά της οποίας κοντεύεις να πνιγείς, αν δεν συνειδητοποιήσεις έγκαιρα πως πρέπει να παλέψεις με σθένος ενάντια σε αυτό το διαχρονικό κοινωνικό καρκίνωμα, του φυλετικού, έμφυλου και ταξικού ρατσισμού, που εξαπλώνεται μη συνειδητά από γενιά σε γενιά. 

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στο Google News και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.