Διαβάσαμε το βιβλίο της Μαρίας Σαμπατακάκη «ΑΣΠΡΌ, οι αγελαδοτρόφοι του Ασπρόπυργου»
Μία άγνωστη και εν πολλοίς περίεργη ιστορία της ελληνικής βιομηχανίας, την οποία η Σαμπατακάκη εξιστορεί με γλαφυρότητα και σαφήνεια σε μία ευχάριστη και μικρή ιστορική μονογραφία που διαβάζεται σε μία μόλις ημέρα.
Πώς θα σας φαινόταν αν μαθαίνατε ότι το 1947, κατά τη διάρκεια του σφοδρότατου Ελληνικού Εμφυλίου, μία γαλακτοβιομηχανία με δεδηλωμένο τον αριστερής ιδεολογίας προσανατολισμό της, κατάφερνε να συμπεριληφθεί στην αμερικανική χρηματοδότηση του Σχεδίου Μάρσαλ;
Εμένα προσωπικά δεν θα μου φαινόταν και πολύ πιθανό κάτι τέτοιο, η γνωστή ιστορικός, όμως, Μαρία Σαμπατακάκη έρχεται να αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας το αληθές της παραπάνω υπόθεσης, μέσω μίας τεκμηριωμένης επιστημονικά ιστορικής μονογραφίας με τίτλο «ΑΣΠΡΟ, Οι αγελαδοτρόφοι του Ασπρόπυργου, Αριστερά και Σχέδιο Μάρσαλ».
Αν μη τι άλλο, η εν λόγω απόφαση τιμά το δίχως άλλο τους Αμερικανούς, οι οποίοι εν μέσω μίας εποχής με τέτοια τεράστια ιδεολογική πόλωση που έφτανε στα πρόθυρα ενός ακόμη παγκοσμίου πολέμου, επέλεξαν να αγνοήσουν τα γεγονότα και να εστιάσουν στην ανόρθωση της ελληνικής βιομηχανίας, η οποία είχε πληγεί ανεπανόρθωτα με τον πόλεμο.
Η μονογραφία αυτή της Σαμπατακάκη δεν φέρνει στο φως μονάχα το άγνωστο αυτό ιστορικό γεγονός, αλλά παράλληλα, μας ξεναγεί στον υπό ανάπτυξη κόσμο της ελληνικής βιομηχανίας τη δύσκολη δεκαετία του 1950. Η Σαμπατακάκη πρώτ’ απ’ όλα μας συστήνει τον ΑΣΠΡΟ τη βιομηχανία παστεριωμένου γάλακτος από αγελάδες του Ασπρόπυργου Αττικής, που ιδρύθηκε επισήμως το 1951 και ξεκίνησε τη ζωή και την επιτυχημένη πορεία της ως απλός Συνεταιρισμός αριστερής ιδεολογίας που, όμως, κατάφερε να πάρει την επιχορήγηση του Σχεδίου Μάρσαλ, να ορθοποδήσει και να μεγαλουργήσει για μία περίπου δεκαετία.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 άρχισαν οι κλυδωνισμοί και ο ανταγωνισμός με το φθηνότερο εισαγόμενο παστεριωμένο γάλα από το εξωτερικό. Εξίσου μεγάλα προβλήματα στη βιομηχανία δημιουργούν και οι αυξημένες δαπάνες για τις ζωοτροφές. Το 1962 ιδρύεται η Συνεταιριστική Εταιρεία Γαλακτοκομική Κτηνοτροφική Αττικής, η ΣΕΓΚΑ, αλλά ούτε αυτή μπορεί να διασώσει την ολοένα και περισσότερο επιδεινούμενη κατάσταση για τις ελληνικές βιομηχανίες γάλακτος και για την ΑΣΠΡΟ.
Η καθοδική της πορεία συνεχίστηκε μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 1990, όταν η ΑΣΠΡΟ έβαλε τελικά λουκέτο. Κι όμως, το 1955, ο Συνεταιρισμός ΑΣΠΡΟ είχε φτάσει να αριθμεί τις τρεις με τρεισήμισι χιλιάδες αγελάδες. Αξίζει να σημειώσουμε όμως ότι η πρώτη βιομηχανία παστεριωμένου γάλακτος στην Ελλάδα δεν ήταν η ΑΣΠΡΟ, αλλά η ΕΒΓΑ, η οποία χρονολογεί την ύπαρξή της από το έτος 1934.
Στην ίδρυση του εν λόγω Συνεταιρισμού πρωτοστάτησαν ο γνωστός Μετσοβίτης ευεργέτης Γεώργιος Αβέρωφ και ο άγνωστος Αρβανίτης γεωπόνος Γεώργιος Καλλέργης. Ο Συνεταιρισμός ιδρύθηκε το 1936 και η ζωή του ήταν εξαρχής συνυφασμένη με την κομμουνιστική ιδεολογία. Ο Συνεταιρισμός κέρδισε την εμπιστοσύνη των αγελαδοτρόφων, θα παρακμάσει, όμως, αναπόφευκτα την περίοδο της ναζιστικής κατοχής.
Μία άγνωστη και εν πολλοίς περίεργη ιστορία της ελληνικής βιομηχανίας, την οποία η Σαμπατακάκη εξιστορεί με γλαφυρότητα και σαφήνεια σε μία ευχάριστη και μικρή ιστορική μονογραφία που διαβάζεται σε μία μόλις ημέρα.
Ακολουθήστε το tetragwno.gr στο Google News και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.