Κριτική: Ελένη Λαδιά, «Επί της περιφέρειας του κύκλου»

Μία νουβέλα φιλοσοφικού στοχασμού, αλληγορική, με αφετηρία έμπνευσης το «Περί Ψυχής» του αρχαίου φιλοσόφου Ηράκλειτου, αλλά και γενικότερα την αρχαιοελληνική φιλοσοφία, υπογράφει η Ελένη Λαδιά με τον πρωτότυπο τίτλο «Επί της περιφέρειας του κύκλου».

Η νουβέλα είναι ένα μυθιστορηματικού τύπου δοκίμιο που αφορά τις συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα περί ποικίλης θεματολογίας μεταξύ της πρωταγωνίστριας Ευδοξίας και του μυστηριώδους Παράδοξου Άνδρα. Πρόκειται για συζητήσεις που γίνονται «επί της περιφέρειας του κύκλου», εκεί όπου πρέπει πάντοτε να ακροβατούμε και, εν τέλει, να ισορροπούμε, ακριβώς δηλαδή επάνω στις χαραμάδες, στα όρια:

«Κατά την πορεία σου θα βαδίζεις πάντα στην επιφάνεια του κύκλου, επί της περιφέρειας του κύκλου. Αν βγεις έξω από την περιφέρεια, θα πέσεις στα εξωτερικά σημεία του κύκλου, θα σπάσεις τα όρια και θα χαθείς. Κι αν πέσεις εντός της περιφέρειας, θα πέσεις στα εσωτερικά σημεία, θα σπάσεις επίσης τα όρια και θα παγιδευθείς. Λοιπόν πρόσεχε. Πάντα στην περιφέρεια του κύκλου».

Η νουβέλα ξεκινά με ένα σύντομο σχόλιο για την πανδημία του κορονοϊού με την Ευδοξία να είναι στη θέση της συγγραφέως ως αφηγήτρια. Η αφετηρία, δηλαδή, του δοκιμίου είναι, πέρα ως πέρα ρεαλιστική, όμως λίαν συντόμως θα εξελιχθεί σε υπερβατικό ρεαλισμό με πολλές αρχαιοελληνικές και θεολογικές αναφορές.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Ευδοξία εκτός από τον Παράδοξο Άνδρα θα συνομιλήσει και με την Ψυχή, αλλά και με τον ίδιο τον Διάβολο περί της φύσεως του κακού. Οπωσδήποτε, σύμφωνα  με τον Διάβολο, η εικόνα του κακού όπως παρουσιάζεται εδώ δεν έτσι όπως το έχουμε συνήθως το μυαλό μας:

«Το κακό θέλει υπολογισμό, αλλά και φαντασία. Και γνώση τεράστια, ανεξάντλητη γνώση, ιστορική, γεωγραφική, θεολογική, φιλοσοφική, μαθηματική- για να μην τα πολυλογώ όλα τα είδη γνώσης. Τίποτε δεν γίνεται χωρίς μελέτη».

Τίποτε, επομένως δεν γίνεται χωρίς μελέτη και προσπάθεια. Ακόμη και το κακό. Και όλα διαρκώς αλλάζουν, τίποτε δεν μένει ίδιο σύμφωνα με το γνωστό δόγμα του Ηράκλειτου.

Οι σκέψεις της συγγραφέως-Ευδοξίας για τους καλλιτέχνες είναι εξίσου ενδιαφέρουσες:

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Ακόμη κι αν είναι βυθισμένος στην ψυχασθένεια ή στον βαθύτερό του πόνο, ο καλλιτέχνης, η Τέχνη θα τον βοηθήσει να θεραπευθεί, να ανυψωθεί, να αναγεννηθεί και να αναστηθεί. Ο καλλιτέχνης θα ξαναρχίσει να απεικονίζει τον θαυμασμό και τον φόβο του στα τοιχώματα των σπηλαίων, θα ξαναρχίσει να χαράζει με εργαλείο το νύχι του στις πήλινες επιφάνειες των αγγείων και θα ξαναπλάσεις παχύσαρκες, στεατοπυγικές γυναίκες, προς εξευμενισμό του φυσικού στοιχείου».

Στο τέλος η Ευδοξία θα πετάξει προς την Αιωνιότητα και τη Γνώση με τα φτερά του σώματος, αλλά και της Ψυχής σε μία σύζευξη αλληγορίας και πραγματικότητας. Τα θεολογικά σχόλια δεν λείπουν από την πραγματεία και η συγγραφέας δύσκολα μπορεί να κρύψει από τον αναγνώστη τα αντικείμενα των σπουδών της, την αρχαιολογία και τη θεολογία.

Ένα φανταστικό, αλληγορικό ταξίδι στον ουρανό και στα τρίσβαθα της ψυχής μας, αλλά και της Γνώσης, το οποίο πραγματοποιεί η Ευδοξία εν μέσω φιλοσοφικών στοχασμών προς αναζήτηση της Αλήθειας και της Γνώσης. Αυτό είναι, εν κατακλείδι, με δυο λέξεις το θέμα του βιβλίου της Ελένης Λαδιά.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.