Κριτική: Jorge Semprun – «Τα σανδάλια» (Εκδόσεις Άγρα)

Για ποιον λόγο άραγε μπορεί να θελήσει να διαβάσει κανείς αυτή τη μικροσκοπική νουβέλα;

Πρώτ’ απ’ όλα και κύρια για τον συγγραφέα Jorge Semprun (Χόρχε Σεμπρούν) και την πραγματικά υπέροχη γραφή του. Ο Σεμπρούν, που γεννήθηκε το 1923 στη Μαδρίτη και πέθανε το 2011, ήταν ένας από τους γνωστότερους αντιφασίστες και ακτιβιστές συγγραφείς του 20ου αιώνα στην Ισπανία. Γνωστός αντιστασιακός και κομμουνιστής, τόσο κατά της δικτατορίας του Φράνκο, όσο και κατά του γερμανικού ναζισμού, φυλακίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ, γεγονός που, όπως ήταν αναμενόμενο, επέδρασε καταλυτικά στην μετέπειτα ψυχοσύνθεσή του, αλλά και στα έργα του. Το γνωστότερο από τα έργα του είναι το πρώτο του, Το μεγάλο ταξίδι, το οποίο αφηγείται την περιπέτεια της αιχμαλωσίας του.

Η νουβέλα Τα σανδάλια, γράφτηκε το 2002 και δεν περιέχει καθόλου τα αυτοβιογραφικά στοιχεία που εμφανίζονται σε άλλα έργα του συγγραφέα. Αφορά την κατάληξη ενός εικοσαετούς παράνομου δεσμού. Η όλη υπόθεση διαδραματίζεται σε μία μόλις στιγμή στο Παρίσι, αλλά, υπό μορφή αναδρομής, ο συγγραφέας διατρέχει όλο το ιστορικό του παράνομου αυτού δεσμού. Ιδού, λοιπόν, οι πρωταγωνιστές της νουβέλας:

Αυτή, η Φρανς Μπαμπελσόν:

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

“Ομορφιά εσωτερική, ακτινοβόλα, το δίχως άλλο. Διαθέσιμη, μα όχι χωρίς να κρατά αποστάσεις: πρόθυμη και ταυτόχρονα συγκρατημένη. Ένα θαύμα απρόβλεπτης ισορροπίας”.

Αυτός, ο Μπερνάρ:

“Το παρουσιαστικό του θύμιζε Βίκινγκ: όμορφος, αρρενωπός, δίχως έπαρση όμως, με πρόσωπο όλο γωνίες”. 

Και ο έρωτας, ο τρίτος και κυριότερος πρωταγωνιστής:

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

“Όσο περνούσαν οι ώρες τόσο εκείνοι έπλεαν μέσα στο απόλυτο παρόν, στο εφήμερο, άχρονο και αχόρταστο ξέσπασμα του πόθου. Ήταν σχεδόν ανώνυμοι ο ένας για τον άλλο. Τι νόημα έχει να δώσεις ένα όνομα σε μια τέτοια ευτυχία; Μικρά ονόματα φυσικά, εννοείται, τα οποία όμως δεν τους χρειάζονταν για ν’ αναγνωρίζει ο ένας τον άλλο. Δεν ήταν παρά ένα απλό σημείο αναφοράς ένας γενικός τρόπος επίκλησης. Γιατί αρκούσαν τα χέρια, τα χείλια, οι γλώσσες, οι τρυφερές ανάσες, η άγρια κτητικότητα”.

Αυτή δικηγόρος, αυτός δημοσιογράφος. Γνωρίστηκαν σε μία έκθεση για τον ερωτικό Πικάσσο στην Πόλη του Φωτός και τώρα ξανασυναντιούνται σε ένα ξενοδοχείο. Εδώ εκτυλίσσεται όλη η υπόθεση, εδώ η Φρανς περιμένει τον Μπερνάρ για να του πει ότι θέλει να χωρίσουν, αφού και οι δύο είναι παντρεμένοι και  ο παράνομος δεσμός τους την έχει κουράσει. Δυσκολεύεται όμως να το πει, καθώς το σώμα δεν υπακούσει στις επιταγές της λογικής. Talk or sex; Αυτό το δίλημμα βάζει ο συγγραφέας να ταλανίζει διαρκώς τη Φρανς.

Το φινάλε θα είναι το πιο απρόβλεπτο που υπάρχει για μία τόσο σύντομη νουβέλα. Κατά κάποιον τρόπο, τα σανδάλια είναι αυτά που θα παίξουν κομβικό ρόλο στην κατάληξη της σχέσης των δύο παράνομων εραστών…

Η αναδρομή της σχέσης που επιχειρεί η Φρανς, διακόπτεται από τις δικές της σκέψεις και αναμνήσεις από το κοινό πάθος που βιώνουν με τον Μπερνάρ. Σε αυτή την απεικόνιση ρίχνει το βάρος ο συγγραφέας. Ο πόθος της πρώτης φοράς μένει ολοζώντανος στη μνήμη τους, ακόμη και μετά από είκοσι ολόκληρα χρόνια, τέτοια είναι η χημεία μεταξύ των δύο εραστών. ΄Όσο για την έκθεση με τον ερωτικό Πικάσσο, αυτή δεν είναι παρά ο καθρέπτης της δικής τους σχέσης.

Τι μέλλον μπορεί να έχει ένας τέτοιος δεσμός; Ο συγγραφέας μας αφηγείται το παρελθόν του και το παρόν του σε μία από τις πιο καλογραμμένες νουβέλες που έχουν γραφτεί ποτέ για τον έρωτα.

Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Μάιος 2021
Αριθμός σελίδων : 56, Τιμή : 8,50 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-497-7