Ο Κολομβιανός συγγραφέας Juan Gabriel Vasquez, σαν άλλος Μάρκες, γυρίζει το βλέμμα προς τα πίσω για να αφηγηθεί τόσο την προσωπική ιστορία του κολομβιανού σκηνοθέτη Σέχιο Καμπρέρα, όσο και ολόκληρου του εικοστού αιώνα, στο βιβλίο που τιτλοφορείται «Γυρίζοντας το βλέμμα πίσω».
Ο εν λόγω σκηνοθέτης, βαδίζοντας πλέον προς τη δύση του βίου του, βρίσκεται στη Βαρκελώνη εν έτει 2016, προκειμένου να ρίξει ο κόσμος ένα βλέμμα πίσω στο κινηματογραφικό του έργο, μέσω ενός αναδρομικού αφιερώματος. Βιώνει όμως, ταυτόχρονα, δύσκολες ώρες, αφού ο πατέρας του έχει μόλις πεθάνει και αυτός προσπαθεί να βγει αλώβητος από έναν γάμο, ο οποίος περνάει κρίση.
Ο συγγραφέας ξεκινά την αναδρομή στην ιστορία της οικογένειάς του πιάνοντας το νήμα της αφήγησης από τον παππού του, με την καταγωγή από τα Κανάρια νησιά, ο οποίος αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στη Λατινική Αμερική εξαιτίας της φρανκικής δικτατορίας. Αρχικά η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Δομινικανή Δημοκρατία. Ο Φάουστο, ο πατέρας του Σέρχιο και επίσης άνθρωπος του θεάματος, θα καταλήξει, μαζί με όλη την οικογένεια, στην Κολομβία.
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του βιβλίου διαδραματίζεται στην μαοική Κίνα, όπου μετακομίζει κάποια στιγμή η οικογένεια. Η Κίνα της εποχής της παντοδυναμίας του Μάο τσε Τουνγκ παραμένει εν πολλοίς άγνωστη στους περισσότερους αναγνώστες, αφού οι αφηγήσεις οι οποίες σχετίζονται με τον υπαρκτό σοσιαλισμό, εστιάζουν συνήθως στην ΕΣΣΔ.
Προσωπικότητες όπως ο Τζεφιρέλι και ο Φερνάντο Μποτέρο έχουν θέση στις σελίδες του βιβλίου, όπως και μεγάλα κοσμοϊστορικά συμβάντα του περασμένου αιώνα, όπως η έλευση της τηλεόρασης στην Κολομβία, η δικτατορία του Μπατίστα στην Κούβα, η δολοφονία του Κένεντυ, οι Beatles και ο Πόλεμος στο Βιετνάμ. Ο ψυχρός πόλεμος προωτοστατεί, φυσικά, ως γεγονός και η διαμάχη σοσιαλισμού-καπιταλισμού βρίσκεται στον πυρήνα της αφήγησης.
Μεγάλο μέρος του βιβλίου επίσης διαδραματίζεται στην Ευρώπη-Γαλλία ή Ισπανία- αλλά και στο αντάρτικο κολομβιανό σώμα τη δεκαετία του 1970 όπου υπηρέτησε ο πρωταγωνιστής και η αδελφή του σε κάποια φάση της ζωής τους.
“Ζήσε τη ζωή έτσι ώστε ζωντανή να μείνει και στον θάνατο”, διαλαλούν οι ήρωες του βιβλίου και καταφέρνουν, πράγματι, να ζήσουν μία πολύ γεμάτη ζωή.
Ο αναγνώστης στ’ αλήθεια δεν θα καταλάβει πως περνούν, γυρίζοντας τις σελίδες του βιβλίου, τα χρόνια και μεγαλώνουν οι ήρωες, παντρεύονται, κάνουν τα δικά τους παιδιά και ενίοτε χωρίζουν. Η τριτοπρόσωπη αφήγηση είναι δροσερή, καθηλωτική και διατηρεί την αμεσότητά της. Κερδίζει δε τον αναγνώστη από την πρώτη κιόλας σελίδα. Η εναλλαγή του παρόντος με το παρελθόν είναι συνεχής διασφαλίζοντας έτσι την αφηγηματική ποικιλία και τη δράση στην πλοκή. Εν τέλει ο αναγνώστης, αλλά και ο πρωταγωνιστής, θα επιχειρήσει την ανασύνθεση του παρόντος μέσα από το παρελθόν του ήρωα. Παρελθόν και παρόν βρίσκονται σε συνεχή διαλλεκτική σχέση. Πρόκειται για μία αφήγηση στην οποία, εκτός από τον Ψυχρό Πόλεμο, δίνουν συνεχώς το παρόν και ο κόσμος της τέχνης και του θεάματος. Το χάος από τους εμφύλιους και τις δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής αποτυπώνεται επίσης εμφανέστατα στο βιβλίο.
Ιστορικό μυθιστόρημα, μυθιστορηματική αυτοβιογραφία, συναρπαστικό αφήγημα, κολοσσιαίο έπος, εμβριθής πολιτικοκοινωνική μελέτη, όλους αυτούς τους χαρακτηρισμούς μπορεί να διεκδικήσει επάξια το εν λόγω βραβευμένο με το βραβείο Mario Vargas Liosa πόνημα, ένα πόνημα το οποίο αξίζει να διαβαστεί και να αγαπηθεί από τους φίλους της λογοτεχνίας.
Εκδόσεις Ίκαρος
Οκτώβριος 2021
Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης
Σελίδες: 592
Τιμή: 22,00 € (περιλαμβάνει ΦΠΑ 6%)
Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.
