Κριτική: Κen Follett – «Ποτέ» (Εκδόσεις Bell)

Τον Ken Follett η αλήθεια είναι ότι τον έχουμε συνηθίσει στον τομέα του ιστορικού μυθιστορήματος. Με το νέο του πόνημα όμως αποδεικνύει ότι εκτός από δεινός μελετητής της Ιστορίας- και ειδικά της μεσαιωνικής- είναι, συγχρόνως, και βαθύς γνώστης της γεωπολιτικής. Τουλάχιστον αυτό προκύπτει από την ανάγνωση του νέου μυθιστορήματός του με τίτλο «Ποτέ»

Ο Follett, βαδίζοντας στα χνάρια του μετρ της γεωπολιτικής Tim Marshall, φαίνεται πως έχει μία εξίσου με εκείνον καλή εικόνα σχετικά με την πολιτική κατάσταση και τις εύθραυστες διπλωματικές σχέσεις που επικρατούν σήμερα μεταξύ πολλών χωρών ανά την υφήλιο. Γι’ αυτό και επιλέγει, ως τους τόπους στους οποίους διαδραματίζεται το νέο μυθιστόρημά του- τις χώρες που αποτελούν τους βασικούς παίκτες της παγκόσμιας κυριαρχίας σήμερα, δηλαδή την Κίνα, τα δύο κράτη της Κορέας και, φυσικά, τις ΗΠΑ.

Ο συγγραφέας τοποθετεί στην κορυφή της ηγεσία της δυνατότερης χώρας ανά την υφήλιο μια γυναίκα, την Πόλιν Γκριν. Ένα ολωσδιόλου δυστοπικό σενάριο, αφού μετά τον πρώτο μαύρο Πρόεδρο των ΗΠΑ που είδαμε προσφάτως, είναι εξίσου αναμενόμενο να δούμε σύντομα στον προεδρικό θώκο των ΗΠΑ και μία γυναίκα-η Χίλαρι Κλίντον μάλλον από σπόντα απέφυγε αυτή τη πρωτιά.

Εκτός από τις ΗΠΑ, μεγάλο μέρος της δράσης διαδραματίζεται και στην Κίνα. Ο ανταγωνισμός της με τις ΗΠΑ αποτελεί τη βασική αιτία για την πρόκληση πολέμου. Υποψήφια, επίσης, περιοχή που θα μπορούσε να αποτελέσει την αφορμή για πυρηνικό πόλεμο είναι και το Σαχέλ, η περιοχή της Αφρικής κάτω από τη Σαχάρα, πεδίο δράσης των τζιχαντιστών και εθνικών ανταγωνισμών. Η ξηρασία και η επικείμενη κλιματική αλλαγή επιτείνουν τον κίνδυνο ανάφλεξης στην περιοχή. Ο Follett εστιάζει, επομένως, με το βιβλίο του, σε πολλά σύγχρονα προβλήματα του κόσμου μας στη τρομοκρατία, την κλιματική αλλαγή, την προέλαση των τζιχαντιστών, αλλά και την απειλή ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το σκηνικό που στήνει θα θυμίσει εκείνο του Ψυχρού Πολέμου. Ιστορίες κατασκοπείες, αιχμαλωσίες από φανατικούς τζιχαντιστές, κινηματογραφικές αποδράσεις, μυστικοί πράκτορες, πολύπλοκες διαβουλεύσεις μεταξύ των πολιτικών, πολύωρες συσκέψεις, καταπιεσμένες ανθρώπινες επιθυμίες, όλα αυτά δημιουργούν το απίστευτα περιπετειώδες σκηνικό του «Ποτέ», δικαιώνοντας τη φήμη του Follett κατά κύριο λόγο ως συγγραφέα που προσφέρει τη δράση στους αναγνώστες του. Το τέλος θα εντυπωσιάσει και θα ξαφνιάσει και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη, αφήνοντας μία νότα αμφισημίας να πλανάται στον αέρα.

Αυτό που εντυπωσιάζει στο εν λόγω πολυπρόσωπο μυθιστόρημα είναι ότι, ενώ φυσικά κυριαρχούν οι συζητήσεις και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των αντιπροσώπων των χωρών για τη διασφάλιση της εύθραυστης ειρήνης, καθώς και η δράση, η οποία ποτέ δεν λείπει από τα βιβλία του Follett, συγχρόνως ο συγγραφέας δεν διστάζει να δημιουργήσει μία πλήρη προσωπικότητα των πρωταγωνιστών του, με την προσωπική τους ζωή να μην μένει στην αφάνεια χάριν της δράσης. ‘Ετσι κατασκευάζει βαθιά ανθρώπινους, αληθινούς και ρεαλιστικούς χαρακτήρες, φιλοτεχνώντας, συγχρόνως, το πλήρες πορτρέτο τους.

Το έτερο δυνατό σημείο του «Ποτέ» είναι ο ρεαλισμός που το διακρίνει στη μυθοπλασία του. Αναντίρρητα, όσα περιγράφονται στο βιβλίο θα μπορούσαν κάλλιστα να συμβούν στ’ αλήθεια. Οι αφορμές για μία τυχόν πυρηνική σύρραξη υπάρχουν ήδη στον σημερινό κόσμο και ποτέ δεν ξέρουμε υπό ποιες ακριβώς συνθήκες μπορεί να πυροδοτηθούν και να μας οδηγήσουν τον κόσμο σε κάτι που να μοιάζει σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πυρηνικό Πόλεμο.

Πολιτικό θρίλερ με μία ελαφριά δυστοπική χροιά, η οποία όμως κονιορτοποιείται κάτω από την άκρως ρεαλιστική προσέγγιση του Follett σε όλα τα ζητήματα που θίγει το βιβλίο του και στον σχεδιασμό της υπόθεσης, το “Ποτέ” απευθύνεται πρωτίστως σε αναγνώστες που επιζητούν τη δράση και την περιπέτεια μέσα από τα αναγνώσματά τους. Ο Follett αυτή τη φορά δεν γράφει Ιστορία. Γράφει, όμως, κάτι το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει Ιστορία κάποτε!

Εκδόσεις Bell, Νοέμβριος 2021
Αριθμός σελίδων 808
Μετάφραση ΚΑΝΤΖΟΛΑ-ΣΑΜΠΑΤΑΚΟΥ ΒΕΑΤΡΙΚΗ
Επιμέλεια ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΛΛΗ

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebooktwitter και instagram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.