Κριτική / «Χελιδόνι του Βορρά» της Ισμήνης Χ. Μπάρακλη [Εκδόσεις Ψυχογιός]

Μεγαλώνοντας, κατάλαβε πως οι αδυναμίες στους ανθρώπους είναι κατάρες. Οι αδυναμίες όταν ματώσουν αιμορραγούν, σ’ αφήνουν αναίσθητο σε μια γωνιά του εαυτού σου, αβοήθητο, μισοπεθαμένο. Κατάλαβε όσα της έλεγε κάποτε ο πατέρας της, μα και εκείνος έπαθε για να μάθει. «Να αγαπάς, παιδί μου, χωρίς αδυναμίες, ν’ αγαπάς γνωρίζοντας πως τίποτα δεν είναι δικό σου. Ν’ αγαπάς λεύτερα κι όχι κτητικά, με πάθος. Τα πάθη τα νικούμε. Αλίμονο αν τ’ αφήσουμε να δεσπόζουν μέσα μας…»

«Το χελιδόνι του Βορρά» αποτελεί το πέμπτο μυθιστόρημα ενηλίκων της συγγραφέως Ισμήνης Χ. Μπάρακλη, και το τρίτο που φέρει την υπογραφή των εκδόσεων Ψυχογιός. Έχοντας διαβάσει τα προηγούμενα βιβλία της συγγραφέως, μπορώ να πω με βεβαιότητα πως το νέο της μυθιστόρημα είναι το ωριμότερο μέχρι στιγμής έργο της. Έργο που καταδεικνύει περίτρανα την εξελεγκτική συγγραφική της πορεία!

Ο αναγνώστης απ’ την πρώτη κιόλας σελίδα του βιβλίου συναντά την Δάφνη, την κεντρική μυθιστορηματική ηρωίδα. Η Δάφνη είναι μία νέα γυναίκα, μόλις 26 ετών. Με έναν αποτυχημένο γάμο στο ενεργητικό της, βιώνοντας ωστόσο την επαγγελματική επιτυχία, η Δάφνη διανύει την τρίτη δεκαετία της ζωής της, έχοντας συνοδοιπόρο τον γιο της. Παρότι νέα, έχει προφτάσει να συλλέξει μία πληθώρα εμπειριών. Από τον έρωτα, εκείνον τον ισοπεδωτικό, που έρχεται ξαφνικά και σαρώνει τα πάντα στο πέρασμα του, μέχρι και την απώλεια. Την απώλεια ονείρων, την απώλεια ανθρώπων, που επισφραγίζεται με τον θάνατο. Θάνατο κυριολεκτικό, αλλά και μεταφορικό. Η Δάφνη λυγίζει, τσακίζει, αλλά δεν σπάει. Στέκεται όρθια και αγωνίζεται για τη ζωή της, ως γνήσια Μακεδόνισσα!

Ο αναγνώστης τη συναντά καθόδων, στο εσωτερικό ενός ταξί, πηγαίνοντας σε μία κηδεία. Μία κηδεία όπου μία αναπότρεπτη συνάντηση με το παρελθόν της, και συγκεκριμένα με τον Χρήστο, τον έρωτα των φοιτητικών της χρόνων, έναν έρωτα που τη σημάδεψε παντοτινά και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην μετέπειτα πορεία που έλαβε η ζωή της! Η συνάντηση αυτή, θα σταθεί η αφορμή για να αναζωπυρωθεί εντός της πρωταγωνίστριας το αίσθημα του έρωτα, ένα αίσθημα η φλόγα του οποίου, μπορεί να κόπασε στο πέρασμα των χρόνων, να ξεθύμανε, μα στην πραγματικότητα ποτέ δεν έσβησε…

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η συνάντηση αυτή θα σταθεί αρκετή για να ανατρέψει την στρωμένη καθημερινότητα της Δάφνης, η οποία θα κλιθεί για ακόμη μία φορά να λάβει σημαντικές αποφάσεις που ίσως αλλάξουν την ρότα που ακολουθεί η ζωή της. Μπερδεμένη αρκετά, με τη λογική να αντιμάχεται το συναίσθημα, με τις  σκέψεις και τα ανείπωτα συναισθήματα της να δένονται σε άλυτους κόμπους, η Δάφνη θα πρέπει να δείξει υπομονή, να παλέψει, όπως και όσο μπορεί, για να τους λύσει, και να λάβει τις αποφάσεις της.

Οι προσωπικές μάχες που θα κλιθεί να δώσει, θα γεννήσουν μέσα της, την ανάγκη της προσωρινής φυγής. Την ανάγκη να επιστρέψει στο παρελθόν. Ανάγκη που θα οδηγήσει την Δάφνη πίσω στον γενέθλιο τόπο της. Εκεί, κοντά στις ρίζες της, θα πατήσει για λίγο το κουμπί της παύσης στο παρόν της, και θα βρει καταφύγιο στο παρελθόν, μέσα απ’ τις παιδικές της μνήμες, στις οποίες θα επιστρέψει, σαν χελιδόνι που επιστρέφει κάθε άνοιξη στα παλιά του λημέρια. Έτσι και η Δάφνη θα γυρίσει πίσω αναζητώντας την ασφάλεια της αγκαλιάς των ανθρώπων που την αναθρέψαν.

Μία επιστροφή διττής φύσεως, αφού διαβάζοντας το βιβλίο της κυρίας Μπάρακλη, θα βρεθούμε να ταξιδεύουμε ανάμεσα σε δύο χωροχρόνους, στο μυθιστορηματικό παρόν και παρελθόν, στο τότε και στο τώρα. Ένα ταξίδι χωροχρονικό, που θα μας δώσει την ευκαιρία να γνωρίσουμε τους δύο εκείνους ανθρώπους, που υπήρξαν φάροι στη ζωή της Δάφνης. Τους ανθρώπους εκείνους, τον Δημητρό και τον Νιόνιο, που αποτέλεσαν πρότυπο, πηγή έμπνευσης και σμίλεψαν την προσωπικότητα της μικρής Δάφνης, με πλήθος ιδανικών και υψηλών αξιών.

Με την ανθρωποκεντρική ματιά της, η κυρία Μπάρακλη δημιουργεί ένα αμιγώς κοινωνικό μυθιστόρημα, που διέπεται από πλήθος τόσο υπαρξιακών, όσο και ιστορικών στοιχείων. Ένα μυθιστόρημα όπου σελίδα με τη σελίδα, ξεδιπλώνονται ανθρώπινες σχέσεις ποικίλων μορφών, σχέσεις που πορεύονται στο χρόνο και βηματίζουν πλάι στα ιστορικά γεγονότα, που με σύντομες αναφορές τα εντάσσει η συγγραφέας στο βιβλίο της. Γεγονότα όπως ο Μακεδονικός Αγώνας, η Κατοχή, η Χούντα, γεγονότα που δεν θα έλεγα πως πρωταγωνιστούν μες στις σελίδες του παρόντος μυθιστορήματος, αλλά αντίθετα διαδραματίζουν δευτερεύοντα ρόλο, εξυπηρετώντας την εξέλιξη της πλοκής. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο, αποτελεί η αναφορά της συγγραφέως σε μία ξεχασμένη, τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον, τέχνη, αυτή του καραγκιοζοπαίχτη, μία μορφή τέχνης που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη λαϊκή παράδοση.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η συγγραφέας με περισσή γλαφυρότητα και λυρισμό, κάνοντας ωστόσο οικονομία λέξεων, δίχως να αναλώνεται σε περιττές φλυαρίες, δημιουργεί ανάγλυφες εικόνες, γεμάτες ανθρωπιά και τρυφερότητα, που γεννούν ατόφια συναισθήματα στην καρδιά του αναγνώστη, προξενώντας αβίαστα τη συγκίνηση του. Ταυτόχρονα, η δημιουργός βρίσκει την ευκαιρία να ασχοληθεί με ένα διαχρονικό θέμα, που απασχολεί τον άνθρωπο αιώνες τώρα, θέμα με το οποίο έχουν καταπιαστεί κατά καιρούς πολλοί συγγραφέας, αυτό του θανάτου και του φόβου που τον περικλείει. Ένα θέμα στο άκουσμα το οποίο ο αναγνώστης ίσως τρομάξει λίγο, πιστεύοντας πως αυτό που θα διαβάσει θα είναι σκληρό, σκοτεινό, και θα τον βαρύνει ψυχολογικά. Η Ισμήνη Μπάρακλη ωστόσο κατάφερε να θίξει αυτό το ζήτημα με έναν αρκετά ανάλαφρο και εύπεπτο για τον μέσο αναγνώστη τρόπο, δίχως να δημιουργήσει ένα βαρύ αναγνωστικό κλίμα!

Ολοκληρώνοντας, λοιπόν, το Χελιδόνι του Βορρά είναι ένα απαλό ιστορικό μυθιστόρημα, με έντονη υπαρξιακή χροιά, που μιλά για την αγάπη και τη σημασία ανθρώπων φάρων στη ζωή μας, για τα ανθρώπινα ιδεώδη, αλλά και άλλα ζητήματα όπως ο έρωτας, η ζωή και ο θάνατος. Είναι ένα μυθιστόρημα που γεννά φως μέσα απ’ το σκοτάδι και ελπίδα νικώντας τον φόβο της ανυπαρξίας μετά τον θάνατο. Αξίζει να το διαβάσετε!