Τον βίο και την πολιτεία του φτωχού Παναγιώτη από την Άντισσα της Άρτας μας αφηγείται σε μορφή ημερολογιακών καταγραφών ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης στο “Κάποτε στην Άρτα“, μυθιστόρημα μικρό, μα καλογραμμένο και γεμάτο με πληροφορίες για την περιοχή της Άρτας.
Ο φτωχός Παναγιώτης θα μεταναστεύσει κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου στην Άρτα, μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τη Λέσβο και τον Πειραιά, προς αναζήτηση καλύτερης τύχης. Εκεί θα πιάσει δουλειά στο υφασματάδικο ενός Εβραίου, του Σαμπίνου. Γρήγορα θα αποδειχτεί ικανότατος και εργατικός, αλλά τα προσόντα του αυτά δεν θα αποδειχτούν αρκετά όταν θα θελήσει να επισημοποιήσει τον παράνομο δεσμό του με την όμορφη κόρη του Σαμπίνου, την Εσθήρ. Έτσι η ζωή θα τους χωρίσει, για να τους ενώσει και πάλι ξανά ύστερα από πολλές περιπέτειες και μετά από κάμποσα χρόνια.
Το βιβλίο του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη αποτελεί πολύτιμο εγχειρίδιο για όποιον μελετά την ιστορία της Άρτας στον 20ο αιώνα, αφού παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για την ιστορία της πόλης στον Μεσοπόλεμο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και για την ιστορία της εβραϊκής κοινότητας της πόλης. Πέρα από αυτά όμως, ο συγγραφέας μας παραδίδει μία λιτή μεν, αλλά γλαφυρότατη και εξόχως κατατοπιστική περιγραφή των συνθηκών κράτησης στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου, η οποία αποτελεί ίσως το δυνατότερο σημείο του βιβλίου μαζί με το επίμονο επαναλαμβανόμενο μπάσο οστινάτο του κραταιού έρωτα των δύο αλλοθρήσκων. Άξιες μνείας είναι επίσης οι λαογραφικές πληροφορίες και τα εβραϊκά έθιμα για τα οποία ο συγγραφέας κάνει λόγο.
Ο λόγος είναι λιτός, αλλά ρέων και ολόδροσος. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση, χωρίς εξαντλητικές περιγραφές και μελοδραματικές εξάρσεις, είναι επικεντρωμένη στην ουσία και αιχμαλωτίζει την προσοχή του αναγνώστη ήδη από την πρώτη κιόλας σελίδα.
Το τελικό μήνυμα συνάδει εν μέρει με την αρχή του βουδισμού: η ύπαρξη είναι μεν πόνος, αλλά αυτό που μένει τελικά και που μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τον πόνο είναι η αγάπη. Βιβλίο αισιόδοξο, συγκινητικό, αναμφίβολα αξίζει να διαβαστεί από όλες τις κατηγορίες αναγνωστών. Οι λάτρεις του μυθιστορήματος θα το αγαπήσουν για τη γρήγορη εξέλιξη της υπόθεσης, οι λογοτέχνες θα το λατρέψουν για την εξαίσια γραφή του και οι ιστοριοδίφες θα βρουν σε αυτό ένα σεβαστό πλούτο πληροφοριών για την ιστορία του 20ου αιώνα.