Πόσα ξέρουμε στην πραγματικότητα για τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, αυτή τη μεγάλη καπετάνισσα και μία από τις μεγαλύτερες γυναικείες μορφές του ελληνικού Αγώνα της Ανεξαρτησίας;
Για τους περισσότερους από εμάς η θρυλική καπετάνισσα από τις Σπέτσες συνδέεται αποκλειστικά με τον Αγώνα στη θάλασσα. Ο Κυριάκος Χατζηκυριακίδης, όμως, καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αναλαμβάνει να αναλύσει στο βιβλίο του εκτός από τη θαλάσσια, και την, άγνωστη για πολλούς, συμμετοχή της καπετάνισσας σε πολλές σπουδαίες χερσαίες επιχειρήσεις, όπως την πολιορκία του Ναυπλίου και της Τριπολιτσάς.
Αποδεικνύει έτσι, για άλλη μία φορά, ότι οι μύθοι και οι ιστορικές ανακρίβειες, οι οποίες αφορούν όλες τις μεγάλες μορφές του ελληνικού Αγώνα της Ανεξαρτησίας και τα σπουδαιότερα γεγονότα του, δεν απουσιάζουν ποτέ από τη συγγραφή της επίσημης Ιστορίας.
Αν και δεν είναι, λοιπόν, αυτή η αρχική του πρόθεση, στο βιβλίο του αναπόφευκτα φωτίζονται και τέτοια παρεξηγημένα ή αποσιωπημένα γεγονότα της Επανάστασης. Ένα από αυτά είναι και η μυστηριώδης δολοφονία της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, άδικη εν πολλοίς, αφού αυτή έπεσε θύμα ξεκαθαρίσματος προσωπικών λογαριασμών. Ο Κ.Χ. παραθέτει στο τέλος του βιβλίου του όλες τις μαρτυρίες που σχετίζονται με το γεγονός και φωτίζει, ως οφείλει, όλες τις αντίθετες απόψεις για το ζήτημα.
Παραθέτει επίσης όλες τις κρίσεις και τους αφορισμούς που έχουν κατά καιρούς λεχθεί για το έργο και την προσφορά της γυναίκας αυτής στον Αγώνα, για τη συμμετοχή της στη λαφυραγωγία μετά από αλώσεις φρουρίων, κάτι για το οποίο την κατηγόρησαν επανειλημμένα οι εχθροί της, και για τη συνεργασία της με τον μεγάλο οπλαρχηγό του Αγώνα, τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.
Θα πρέπει να λεχθεί, όμως, ότι η συνεργασία της αυτή, συνεπώς και ο επακόλουθος στιγματισμός της για τη συμμετοχή της στον Εμφύλιο στο πλευρό του μεγάλου οπλαρχηγού, ήταν αναπόφευκτη, εφόσον η κόρη της είχε παντρευτεί τον Πάνο, τον γιο της κορυφαίας φυσιογνωμίας του Αγώνα, ο οποίος και δολοφονήθηκε από χέρι Έλληνα, στο πλαίσιο του επονείδιστου Εμφυλίου.
Το βιβλίο όμως αυτό είναι κάτι παραπάνω από μια απλή ιστορία του βίου της θρυλικής καπετάνισσας. Ο Κ.Χ. με επίκεντρο τη ζωή και τη δράση της μεγάλης Ελληνίδας, δράττει την ευκαιρία να μας αφηγηθεί παράλληλα και την ιστορία της γενέτειράς της, των Σπετσών δηλαδή, αλλά και την ιστορία του Αγώνα μέσα από τα σημαντικότερα γεγονότα του, στα οποία ο “θηλυκός Κολοκοτρώνης”, όπως τον αποκαλούσαν, ήταν πάντοτε παρών.
Λογικό ήταν, επομένως, μία τόσο μεγάλη μορφή να εμπνεύσει, όπως και κάθε μεγάλη μορφή του Ελληνικού Αγώνα άλλωστε, τόσο συμπάθειες και επαίνους, όσο και μίση και επικρίσεις για τη δράση της. Οι ξένοι όμως που τη γνώρισαν από κοντά, δεν εξέφρασαν αρνητικές κρίσεις γι’ αυτήν, παρά μονάχα κάποιους αφορισμούς περί της εξωτερικής της εμφάνισης- εδώ η αλήθεια είναι ότι οι γνώμες διίστανται. Έτσι κάποιοι ωραιοποιούν τη μορφή της, ενώ κάποιοι άλλοι τη χαρακτηρίζουν ως “ανδρογυναίκα”.
Ο Κ.Χ. μας μυεί με απλό και κατανοητό τρόπο, παραθέτοντας και άφθονα αποσπάσματα από πρωτογενείς μαρτυρίες της εποχής, στον βίο και την πολιτεία της ανδρείας Μπουμπουλίνας, καθώς και στην εποχή της, την ιστορία των Σπετσών, ακόμα και σε κάποια σημαντικά γεγονότα τα οποία προηγήθηκαν του Αγώνα, αλλά είχαν σπουδαία θέση στην ιστορία του νησιού, όπως για παράδειγμα τα Ορλωφικά.
Όπως και η βιογραφία για τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη από την ίδια σειρά των εκδόσεων Μεταίχμιο, έτσι και το παρόν πόνημα έρχεται να συμπληρώσει ένα κενό της ελληνικής βιογραφίας σε ό,τι αφορά τις βιογραφίες κάποιων Αγωνιστών του 1821, για τους οποίους μέχρι τώρα γνωρίζαμε μόνο όσα μάθαμε από τα σχολικά μας χρόνια.