«Η Χαμένη κόρη» είναι το έκτο μυθιστόρημα της Ιταλίδας συγγραφέως που έγινε παγκοσμίως γνωστή με το ψευδώνυμο Elena Ferrante που κυκλοφορεί στα ελληνικά μέσα από τις Εκδόσεις Πατάκη. Η εξαιρετική μετάφραση ανήκει για άλλη μια φορά στην κ. Δήμητρα Δότση.
Έχοντας διαβάσει την Τετραλογία της Νάπολης ( Η υπέροχη φίλη μου, Το νέο όνομα, Αυτοί που μένουν κι αυτοί που φεύγουν, Η ιστορία της χαμένης κόρης) , καθώς και τις «Μέρες Εγκατάλειψης» αντιλαμβάνεστε πως ανυπομονούσα για την μετάφραση και των υπόλοιπων έργω της στην ελληνική γλώσσα! Έτσι, προμηθεύτηκα το «Η χαμένη κόρη» αμέσως μόλις τοποθετήθηκε στα ράφια των βιβλιοπωλείων!
Πρόκειται για ένα σύντομο και περιεκτικό μυθιστόρημα, 184 σελίδων, που διαβάζεται απνευστί! Θα το κατέτασσα στα κοινωνικά μυθιστορήματα, με γυναικείο θα έλεγα προσανατολισμό, αφού για ακόμη μία φορά η συγγραφέας επιλέγει να ασχοληθεί με ένα ζήτημα που αφορά τις γυναίκες. Συγκεκριμένα, μέσα απ’ τις σελίδες του βιβλίου της, η Elena Ferrante καταπιάνεται με το θέμα της μητρότητας, παρουσιάζοντας το με τρόπο ρεαλιστικό, δίχως τάσεις εξωραϊσμού. Αντίθετα, θα έλεγα πως η συγγραφέας επιχειρεί κατά κάποιον τρόπο να απομυθοποιήσει την αίγλη και την υπέρογκη αξία που προσδίδουν οι γυναίκες και γενικότερα η κοινωνία στην έννοια της μητρότητας και στον ρόλο της μητέρας.
Ο αναγνώστης παρακολουθεί τη ζωή της Λήδας, μιας μεσήλικης καθηγήτριας Πανεπιστήμιου. Μιας χωρισμένης με δύο νεαρές ενήλικες κόρες γυναίκας, η οποία αφού πια ζει μόνης της, μιας και οι κόρες της βρίσκονται στον Καναδά, κοντά στον πατέρα τους, με σκοπό να κατακτήσουν τα επαγγελματικά τους όνειρα, αποφασίζει να αφήσει για λίγο την πόλη και να επισκεφθεί ένα μικρό χωριό της Νότιας Ιταλίας για να παραθερίσει!
Στον παραθαλάσσιο επαρχιακό αυτόν τόπο, η Λήδα θα γευτεί ειδικά τις πρώτες μέρες των διακοπών της, μία πρωτόγνωρη και φυσικά καλοδεχούμενη ελευθερία και ανεμελιά. Ανάλαφρη και δίχως οικογενειακές πια υποχρεώσεις, δίχως οι έγνοιες που συνήθως απασχολούν μία μητέρα να την τυραννούν. Η περίοδος όμως αυτή θα λήξει αρκετά νωρίς, διότι η τυχαία συνάντηση κι έπειτα συναναστροφή με μια πολυμελή οικογένεια της Νάπολης θα ξυπνήσει μέσα της το παρελθόν!
Το παρελθόν και ειδικότερα οι αναμνήσεις που αφορούν την περίοδο της μητρότητας θα ανασυρθούν στο φως. Τίποτα πια δεν μένει κρυφό. Η αλήθεια όσο σκληρή και αν τελικά αποδεικνύεται, λούζεται στο φως έτοιμη να αναμετρηθεί σε μία κατά μέτωπο σύγκρουση με την πρωταγωνίστρια, η οποία ούσα πια σε μία ωριμότερη ηλικία μπορεί να παρατηρήσει από απόσταση όσα διαδραματίστηκαν στο παρελθόν, να εντοπίσει τα λάθη της, να κρίνει τη συμπεριφορά της, καθώς και τον τρόπο που ανάθρεψε τις δυο της κόρες, την Μπιάνκα και τη Μάρθα.
Έτσι, οι διακοπές της πρωταγωνίστριας καθώς κι η γνωριμία της με την ναπολιτάνικη οικογένεια παραθεριστών θα γίνουν η αφορμή για ένα ενδοσκοπικό ταξίδι της Λήδας στα περασμένα, ένα ταξίδι συμφιλίωσης της πρωταγωνίστριας με τα τρωτά σημεία του χαρακτήρα της. Ένα ταξίδι που παράλληλα λειτουργεί ως ένας πρώτος απολογισμός της μέχρι πρότινος ζωής της, η οποία τώρα πια λόγω διαφορετικών συνθηκών που επικρατούν στην καθημερινότητα της, αλλάζει ρότα!
«Η Χαμένη Κόρη» λοιπόν είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που μου κράτησε μόλις μια μέρα συντροφιά κι αυτό γιατί η συγγραφέας Elena Ferrante ξέρει πως να αιχμαλωτίσει τον αναγνώστη μέσα στις σελίδες του βιβλίου της και να τον αναγκάσει να αφήσει απ’ τα χέρια του το βιβλίο μονάχα τη στιγμή που θα φτάσει στη λέξη “τέλος”. Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται περίτρανα η τεράστια αφηγηματική δεινότητα που την χαρακτηρίζει ως συγγραφέα, καθώς και η πηγαία ικανότητα να ψυχογραφεί σε βάθος τους μυθιστορηματικούς της ήρωες, δίνοντας τους μία απόλυτα σάρκινη υπόσταση. Γεγονός, που καταδεικνύει πως η Elena Ferrante είναι μία συγγραφέας και γενικότερα ένας άνθρωπος με οξυμένη ενσυναίσθηση!
Με ύφος εξομολογητικό και μία ατμόσφαιρα πραγματικά πολύ θερμή και οικεία προς τον αναγνώστη, η συγγραφέας δημιουργεί ένα μυθιστόρημα, με το οποίο μπορεί να ταυτιστεί κάθε αναγνώστης, είτε γυναίκα, είτε άντρας, και ας αποτελεί η μητρότητα τον κεντρικό άξονα γύρω απ’ τον οποίο περιστρέφεται η πλοκή. Σε αυτό βοηθά καθοριστικά και η πρωτοπρόσωπη αφήγηση την οποία επιλέγει για ακόμη μία φορά η συγγραφέας!
Σε αυτό της το μυθιστόρημα προσωπικά με γοήτευσε το γεγονός πως η συγγραφέας δεν προσπάθησε να ωραιοποιήσει πρόσωπα και καταστάσεις, μα ούτε και να τις δικαιολογήσει, όπως θα περίμενε κανείς. Αντίθετα, μέσα απ’ την αφήγηση της μας παρουσίασε με όσο το δυνατόν ειλικρινέστερο τρόπο την γυναίκα που έχει την τύχη και τη χαρά να γευτεί την μητρότητα, την οποία και σαφώς απολαμβάνει, αλλά έρχονται και εκείνες οι στιγμές όπου οι αυξημένες απαιτήσεις του ρόλου της μητέρας σε συνδυασμό με την παραγκώνιση των απαιτήσεων των υπόλοιπων ρόλων που διέπουν μία γυναίκα, ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως ο άνθρωπος είναι ένα πολυδιάστατο ον, ρόλοι οι οποίοι ζητούν επιτακτικά να κερδίσουν την προσοχή της και να πρωταγωνιστήσουν ξανά στη ζωή της! Δημιουργείται δηλαδή ένα συγκρουσιακό δίπολο μεταξύ της μητρότητας και των επιθυμιών και αναγκών που διέπουν μία σύγχρονη γυναίκα!
Η Λήδα είναι ένας χαρακτήρας γήινος και προσιτός προς όλους τους αναγνώστες, που παρότι μπορεί να μας θυμώσει κάποια στιγμή καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης διότι το “εγώ” της παραγκωνίζει τις υποχρεώσεις, που σχετίζονται με τον μητρικό της ρόλο, οι οποίες στις περισσότερες γυναίκες βρίσκονται ιεραρχημένες στην κορυφή των προς εκπλήρωση πραγμάτων μέσα στην καθημερινότητα τους, γεγονός που μπορεί να φανεί λίγο σκληρό και να ξενίσει τον αναγνώστη.
Ειλικρινά, όμως, είναι εγωιστικό να θέλει μία γυναίκα που είναι και μητέρα να αφιερώσει χρόνο στον εαυτό της; Να αφιερώσει χρόνο για την εξέλιξη της επαγγελματικής της σταδιοδρομίας. Να αφιερώσει χρόνο στην περιποίηση της εξωτερικής της εμφάνισης ή στη διεξαγωγή των χόμπι της; Μπορεί μια γυναίκα να ισορροπήσει μεταξύ του απαιτητικού ρόλου της μητέρας κι όλων των υπόλοιπων που μπορεί να εκτελεί μέσα στην καθημερινότητα της; Υπάρχει κάποια χρυσή τομή; Ερωτήματα που έντεχνα γεννά η συγγραφέας στο μυαλό του αναγνώστη μέσα απ’ την ενδοσκόπηση της ηρωίδας της, η οποία μέσα απ’ την αναμέτρηση της με το παρελθόν και τον μητρικό της ρόλο θα πυροδοτήσει έντονα τη σκέψη και τον προβληματισμό του εκάστοτε αναγνώστη!
Ολοκληρώνοντας, Η ΧΑΜΕΝΗ ΚΟΡΗ είναι ένα αμιγώς κοινωνικό μυθιστόρημα που αποδεικνύει περίτρανα για ακόμη μία φορά πως η Elena Ferrante είναι μία συγγραφέας με λόγο ύπαρξης, μία συγγραφέας που έχει αφήσει το δικό της μοναδικό αποτύπωμα στο λογοτεχνικό στερέωμα και έχει καταφέρει να κάνει τους αναγνώστες της να αγαπήσουν και να ταυτιστούν με τους ήρωες της, παρά το γεγονός ότι επάνω τους θα εντοπίσουν σίγουρα τα δικά τους λάθη και τις δικές τους αδυναμίες! Διαβάζοντας κανείς λοιπόν βιβλίο της Elena Ferrante ένα σίγουρο, μέσα στις σελίδες του όλο και κάπου θα βρει τον εαυτό του να αντανακλάται!