«Ο πατέρας μου ήταν τόσο γεμάτος με μίσος που δεν καταλάβαινε πως η φτώχεια ήταν πρόβλημα του».
Το 1964 έμεινε στη ιστορία της Αμερικής ως το «Καλοκαίρι της Ελευθερίας». Ήταν τότε που 2.000 εθελοντές αποφάσισαν μια σειρά δράσεων με στόχο να εξαλείψουν τα φαινόμενα ρατσισμού και φυλετικών διακρίσεων στον αμερικανικό Νότο.
Είχε προηγηθεί ένα χρόνο πριν η δολοφονία του Τζον Κέννεντυ και την προεδρία είχε αναλάβει ο Λίντον Τζόνσον. Στην προσπάθεια του να φανεί αντάξιος του Κέννεντυ ο 36ος πρόεδρος των ΗΠΑ ρίχνει όλο το πολιτικό βάρος του υπέρ του νομοσχεδίου για την κατάργηση του ρατσιστικού φυλετικού διαχωρισμού, που είχαν θεσμοθετήσει στις αρχές του 20ού αιώνα οι πολιτείες του Νότου για τους δημόσιους χώρους. Αυτό σήμαινε χωριστά σχολεία για μαύρους και λευκούς, χωριστές θέσεις σε εστιατόρια, γήπεδα, μέσα μεταφορών, τουαλέτες.
Ο Μάικλ Σβέρνερ, ο Αντριου Γκούντμαν και ο Τζέιμς Τσένι ήταν ακτιβιστές που είχαν γνωριστεί στο πανεπιστήμιο. Δουλειά τους ήταν να επισκέπτονται τις πολιτείες και να μιλάνε για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τελευταία τους στάση λίγο έξω από το Τζάκσον, στο Μισισιπή. Εκεί, δολοφονήθηκαν την Κου Κλουξ Κλαν, μέλη της οποίας ήταν και επιφανείς πολίτες.
Η ταινία
Το 1985, ο σεναριογράφος Κρις Τζερόλμο διαβάζει το βιβλίο «Inside Hoover’s FBI» και μαθαίνει για την συγκεκριμένη υπόθεση. Συγκλονίστηκε τόσο πολύ από την ιστορία των τριών φοιτητών που αποφάσισε να ασχοληθεί προσωπικά με το θέμα. Μάζεψε πληροφορίες, ταξίδεψε στον Νότο και αποφάσισε να γράψει το «Ο Μισισιπής Καίγεται». Πολλοί ήταν εκείνοι που του έλεγαν να μην ασχοληθεί με ένα τόσο λεπτό ζήτημα. Εκείνος τους απάντησε αυτό που ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχε πει «Η γενιά μας, θα πρέπει να απολογηθεί όχι τόσο για τις σκληρές και άδικες πράξεις των κακών ανθρώπων, όσο για την απαράδεκτη σιωπή των καλών ανθρώπων». Την ιστορία την είχε, η τοποθεσία υπήρχε, η εταιρεία παραγωγής είχε συμφωνήσει, αυτό που χρειαζότανε ήταν έναν καλό σκηνοθέτη. Η πρώτη επιλογή ήταν ο Τσέχος Ζαν Τόμας Φόρμαν (Στη φωλιά του Κούκου), όμως η συνεργασία δεν προχώρησε. Επόμενη πρόταση ήταν ο Άλαν Πάρκερ (Εξπρές του Μεσονυχτίου). Ο αντισυμβατικός σκηνοθέτης δέχτηκε αμέσως με τον όρο να επιλέξει εκείνος τους ηθοποιούς. Τον Τζιν Χάκμαν τον είχε σκεφτεί αρχικά για τον ρόλο του σερίφη και μέλος της Κλου Κλουξ Κλαν. Ο ηθοποιός αρνήθηκε λέγοντας πως έχω παίξει πολλούς κακούς στο σινεμά και μου αρέσει, αλλά όχι αυτόν τον ρόλο. Όταν έκλεισε την συμφωνία με τον Ουίλιαμ Νταφόε ήθελε ο συνεργάτης του να είναι αρκετά πιο αψής και ευέξαπτος από τον ντελικάτο Νταφόε. Τότε, ήταν που τηλεφώνησε ξανά στον Χάκμαν. Δυσκολίες αντιμετώπισε και με την Φράνσις Μακντόρμαντ. Υπήρχαν δισταγμοί από την πλευρά της, τελικά την έπεισε ο Τζιν Χάκμαν που είναι και φίλοι. Από την αρχή συμφωνήσαν να μην περιοριστούν μόνο στα γεγονότα, αλλά να δείξουν την γενική νοοτροπία μιας εποχής που είτε θα ήσουν ρατσιστής είτε θα αδιαφορούσες ή απλά θα φοβόσουν. Και το πέτυχε γυρίζοντας μια ταινία που μιλάει για τον φόβο και το μίσος που γεννιέται από αυτόν.
Πρώτη Προβολή/ Box office
Η πρώτη επίσημη έγινε στις 2 Δεκεμβρίου 1988 στην Ουάσιγκτον. Αν και η ταινία έθιγε κακώς πολιτικά κείμενα η πρεμιέρα έγινε παρουσία γερουσιαστών και στρατιωτικών. Πολλοί έκαναν λόγο για προϊόν μυθοπλασίας που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Άλλοι ενοχλήθηκαν και έφυγαν από την αίθουσα. Ο Τεντ Κένεντι υποστήριξε πως αυτό το έργο πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία.
Με αρχικό προϋπολογισμό 15 εκατομμυρίων δολαρίων το «Ο Μισισιπής καίγεται» έφερε στα ταμία 34,6.000.000 δολάρια.
Κριτικές/Βραβεία
Διχασμένοι ήταν και οι κριτικοί της εποχής. Το πολιτικό θέμα της ταινίας δεν άφηνε πολλά περιθώρια για αντικειμενικότητες. Έλαβε επτά υποψηφιότητες για Όσκαρ, συμπεριλαμβανομένης της Καλύτερης Φωτογραφίας για τον Πήτερ Μπίζιου, όπου και το κέρδισε. Το βραβείο καλύτερης ταινίας το έχασε από το «Ο Άνθρωπος της Βροχής» του Μπάρι Λέβινσον. Απέσπασε όμως τρία βραβεία BAFTA μεταξύ των οποίων βραβείο καλύτερου μοντάζ για τον Τζέρι Χάμπλινγκ.
Extras
- Ο όρος «Ο Μισισιπής καίγεται» ήταν ο αληθινός κώδικας που χρησιμοποίησαν οι άνδρες του FBI στην αποστολή.
- Κατά την διάρκεια των γυρισμάτων το συνεργείο και οι συντελεστές δεν ήταν και τόσο καλοδεχούμενοι. Δύο φορές τους έκαψαν τον εξοπλισμό.
- Ο Ουίλιαμ Νταφόε δεν γνώριζε την ιστορία. Όταν διάβασε το σενάριο τηλεφώνησε στον Κρις Τζερόλμο ρωτώντας τον αν μπορεί να γνωριστεί με τους συγγενείς των θυμάτων.
- Ο Άλαν Πάρκερ όταν τελείωσαν τα γυρίσματα παρέθεσε δείπνο καλώντας όλη την κοινότητα των μαύρων πολιτών και τους ζήτησε συγνώμη.
- Οι κάτοικοι στον Μισισιπή στην πλειοψηφία τους αρνούνται ακόμα και τώρα τα γεγονότα.
Στατιστικά
Το 45% των παιδιών (ένα στα δύο περίπου) που γεννιούνται σε μαύρες οικογένειες καταλήγουν να ζουν σε συνθήκες φτώχειας. 73% των μαύρων παιδιών πηγαίνουν ακόμα σε φυλετικά διαχωρισμένα σχολεία. Από τα 2,3 εκατ. φυλακισμένων στις ΗΠΑ το 1,3 εκατ. αποτελείται από μαύρους και μαύρες. Και κάθε 28 ώρες ένας μαύρος δολοφονείται στις ΗΠΑ από την αστυνομία ή από κάποιον ρατσιστή.