Κριτική: «Τελευταίοι και πρώτοι άνθρωποι» του Johan Johansson

Δύο δισεκατομμύρια γήινα χρόνια μετά, στο μέλλον, η τελευταία γενιά ανθρώπων βρίσκεται στο χείλος του αφανισμού. Από τον μακρινό, εποικισμένο τους πλανήτη, στέλνουν ένα ύστατο κινηματογραφημένο μήνυμα στους σημερινούς κατοίκους της γης…

«Υπό την απειλή κάποιας ελαφράς μεταβολής του χημικού περιβάλλοντος, ενός ασυνήθιστα κακοήθους μικροβίου ή ακόμα μιας ριζικής κλιματικής αλλαγής, καθώς και των πολλαπλών επιπτώσεων της ίδιας της ανθρώπινης ανοησίας, είναι σημαντικό η ανθρωπότητα να αναλάβει άμεσα δράση, προκειμένου να προλάβει μια επικείμενη καταστροφή». 

Με εφαλτήριο την προκείμενη λογική ο συνθέτης Johan Johannson (“Sicario”, “Mother”, “Mandy”) , δομεί την πρώτη (και τελευταία) του σκηνοθετική βίντεο-άρτ (“video-art”) απόπειρα, ονόματι «Πρώτοι και τελευταίοι άνθρωποι» (“First and last men”), κινηματογραφημένη στην τέως Γιουγκοσλαβία…

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μέσω της ηθοποιού Τίλντα Σουίντον (“Tilda Swinton”) στον πρωταγωνιστικό και μοναδικό ρόλο του φιλμ του, με την «αέρινη» παρουσία της οποίας να μην διακρίνεται μεν στην κινηματογραφική οθόνη αλλά με τον εκφωνημένο δε λόγο της να «δένει απόλυτα» με το συνολικότερο πλαίσιο του εν λόγω σκηνοθετικού εγχειρήματος, o Γιόχανσον αναφέρεται σε μια μελλοντική και σε βάθος χρόνου «θέωση» του ανθρώπου, που έχει εν μέρει επιτευχθεί…

Και για όσους σπεύσουν στο σημείο αυτό να ισχυρισθούν, πως δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθεί κανείς με μια προσπάθεια σκιαγράφησης ενός κόσμου, που δεν παρουσιάζει ούτε στο ελάχιστο δείγματα, μιας πιο «ανθρωποκεντρικής προσέγγισης» των όσων διαδραματίζονται σ’ αυτόν,  η απάντηση έρχεται λίγο αργότερα από την ίδια την πρωταγωνίστρια του έργου του Γιόχανσον. Η τρόπον τινά «απαγγελία» της δηλαδή επικεντρώνεται στο «καίριο ζήτημα» της συμβολής της υπόλοιπης ανθρωπότητας, προκειμένου να σωθεί και κατά συνέπεια να επικρατήσει…

Αντιστρέφοντας έτσι αλλά και παράλληλα διατηρώντας τους όρους του παρελθόντος, οι οποίοι ώθησαν στον αγώνα για επιβίωση των ατόμων κάθε είδους (Δαρβίνος: Η θεωρία της εξέλιξης των ειδών), ο δημιουργός δηλώνει με το «κύκνειο άσμα» του (που είναι βασισμένο στο προφητικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του Όλαφ Στέιπλεντον ), πως εν’ όψει ενός μελλοντικού αγώνα για επιβίωση, ο οποίος φαντάζει μάλλον αβέβαιος, καθότι βρίσκεται υπό την συνεχή απειλή των κοσμικών αλλαγών, είναι επιτακτική η ενεργός συμμετοχή όλων ανεξαιρέτως των εκπροσώπων του ανθρώπινου είδους, σε μια «συνομωσία» με τους εκπροσώπους του σύμπαντος…

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Να σημειώσουμε βέβαια πως παρά τις ξεκάθαρες έννοιες, την λογική σειρά των οποίων αφηγείται τόσο άρτια η ταλαντούχα Σουίντον στην ταινία, η «σύνδεση» των εννοιών αυτών με τα κινηματογραφημένα εντός της (ταινίας) φουτουριστικά μνημεία της πρώην Γιουγκοσλαβίας (πολλά απ’ αυτά συγκαταλέγονται στην λίστα Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO ), δεν βγάζει και τόσο ξεκάθαρο νόημα

Κάτι τέτοιο βέβαια δεν στερεί επ’ ουδενί από το βίντεο-άρτ δημιούργημα του πρόσφατα αποθανόντα Γιόχαν Γιόχανσον, μια ξεκάθαρα υποκειμενική ίσως δήλωση-μανιφέστο του συνθέτη και σκηνοθέτη (που συμμερίζεται και η κεντρική ηρωϊδα του), πως η «σωτηρία του κόσμου» πιθανόν να είναι, βάσει των εξειδικευμένων εννοιών και «συμβολισμών» των συγκεκριμένων μνημείων, αποτέλεσμα μιας μελλοντικής σύμπραξης γήινων-εξωγήινων…

  • Η ταινία βγαίνει την Πέμπτη 10/02 στους κινηματογράφους.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.