Σαν σήμερα: Αφιέρωμα στον αιρετικό Ντίνο Χριστιανόπουλο

Ἑνὸς λεπτοῦ σιγή
Ἐσεῖς ποὺ βρήκατε τὸν ἄνθρωπο σας
κι ἔχετε ἕνα χέρι νὰ σᾶς σφίγγει τρυφερά,
ἕναν ὦμο ν᾿ ἀκουμπᾶτε τὴν πίκρα σας,
ἕνα κορμὶ νὰ ὑπερασπίζει τὴν ἔξαψή σας,
κοκκινίσατε ἄραγε γιὰ τὴν τόση εὐτυχία σας,
ἔστω καὶ μία φορά;
Εἴπατε νὰ κρατήσετε ἑνὸς λεπτοῦ σιγή
γιὰ τοὺς ἀπεγνωσμένους;
(ἀπὸ τὴ Συλλογή: «Ἀνυπεράσπιστος Καημός»)

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος γεννήθηκε στις 20 Μαρτίου του 1931 στην Θεσσαλονίκη. Σπούδασε κλασική φιλολογία και το 1950 κυκλοφορεί η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο  «Εποχή των Ισχνών Αγελάδων». Ήταν ο εμπνευστής του λογοτεχνικού & καλλιτεχνικού περιοδικού «ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ» καθώς και των «Εκδόσεων Διαγωνίου».

Πολλά θα μπορούσαμε να πούμε για τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο ή αλλιώς Κωνσταντίνο Δημητριάδη, όπως, ήταν το πραγματικό του όνομα. Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν θα μπορούσαμε να περιγράψουμε την αμετάκλητη και αμίμητη ικανότητα του να κάνει τον λόγο τόσο βιωματικό που ακούγοντας τον θαρρείς πως απευθύνεται σε εσένα προσωπικά.

Τον έχουν αποκαλέσει ποιητή των μικρών ποιημάτων, ενώ, στα έργα του είναι εμφανείς οι επιρροές από το καβαφικό έργο. Του άρεσε να διαβάζει Τόμας Έλιοτ και να διηγείται ιστορίες που δεν έπαιρνες κι όρκο πως ήταν αληθινές. Αλλά τι σημασία είχε; Ήταν ο τρόπος που είχε να ακουμπάει τις λέξεις και ακόμα περισσότερο ο τρόπος του που στεκόταν δίπλα τους, με σεβασμό, ποτέ με περηφάνια. Λάτρευε τον Τσιτσάνη και πάνω από το γραφείο του στην οδό Σκεπαστού στις Σαράντα Εκκλησιές είχε το πορτραίτο του, δίπλα σε αυτό του Κωνσταντίνου Καβάφη.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αιρετικός, προκλητικός και ασυμβίβαστος. Τρία επίθετα στη σειρά και όλα δικά του. Δικαίως θεωρείται από τους σημαντικότερους σύγχρονους ποιητές μας.

Είναι ο άνθρωπος που έμαθε στους νεότερους πως η ποίηση δεν είναι στα συρτάρια, αλλά στους δρόμους. Μας έμαθε, επίσης, πως δεν έγινε και κάτι αν δεν διαβάζεις ποίηση, μόνο που κινδυνεύεις να χάσεις κάτι πολύ όμορφο και σημαντικό όπως την ευκαιρία για κάθαρση. Γιατί, η ποίηση σε βοηθάει να ξεχρεώσεις και τα δικά σου δάνεια και των άλλων.

Κάτι άλλο που μας έμαθε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος είναι το μοίρασμα. Τα ποιήματα του είναι μοίρασμα, όχι φωναχτό κι ούτε μοιάζουν με κάλεσμα, αλλά αν τα ανακαλύψεις τα παίρνεις μαζί σου.

Μας έμαθε, επίσης, πως δεν χρειάζεται να είσαι καλύτερος από τους άλλους, ούτε καν καλός. Χρειάζεται να αναγνωρίζεις πως είσαι αδύναμος και τότε γίνεσαι δυνατός.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος δεν ήταν ποιητής για όλους κι ούτε το ήθελε. Τον σιχαίνονταν οι ομοφοβικοί, τον ενοχλούσαν οι φασίστες -ακόμα και πολιτικά πρόσωπα- και αρκετοί ακαδημαϊκοί και λόγιοι τον περιφρονούσαν.  Κρατούσε ημερολόγιο, συνήθεια, μάλλον, περίεργη για έναν ποιητή. Τι να γράψεις δηλαδή; Σήμερα καλό μου ημερολόγιο έχω διάθεση να γράψω ένα ποίημα;

Του άρεσε το γλυκό κουταλιού βύσσινο και είχε εκδιωχθεί κακήν κακώς από το κατηχητικό.

Είχε γράψει για μια αγία που ερωτεύεται έναν άγιο και λίγο πριν τους αποκεφαλίσουν του το εκμυστηρεύεται. Η ενορία είχε καλέσει την μητέρα του και την ασφάλεια.  Οι αστυνομικοί στην αρχή αντέδρασαν χαμογελώντας προσπαθώντας να ξεφορτωθούν τον δεσπότη μέχρι που διάβασαν σε ένα ποίημα του να τους αποκαλεί «μπάτσους» και «επιβήτορες».

Μπλεξίματα είχε και επί χούντας εξαιτίας του «Χιλιαστή», ένα διήγημα που έκανε λόγο για έναν άνθρωπο που υπηρετούσε στον στρατό και βασανίστηκε φρικτά επειδή δεν ήθελε να φιλήσει την σημαία και να κρατήσει όπλο.

Ήταν αντίθετος στο να διδάσκετε η ποίηση, έλεγε πως όταν έρθει η ώρα οι νέοι θα την αναζητήσουν μόνοι τους.

Μέρος του έργου του μελοποιήθηκε από Διονύση Σαββόπουλο, Σταύρο Κουγιουμτζή, Μάνο Χατζιδάκη, τους Χειμερινούς Κολυμβητές, την May Roosevelt κι άλλους. (Πηγή: Αντώνης Μποσκοΐτης).

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος έφυγε στις 11 Αυγούστου 2020 και δεν πήρε τίποτα μαζί του. Τα άφησε όλα εδώ. Και τα ντέρτια και τους ανολοκλήρωτους έρωτες και τα παράπονα του, τα δύσκολα παιδικά του χρόνια,  την ευαισθησία του για τους πρόσφυγες και κάθε αδικημένο. Ίσως, να μην έφυγε και ο ίδιος, ίσως να τριγυρίζει στους δρόμους που τόσο αγάπησε ακούγοντας τα μεράκια του Τσιτσάνη.