Σαν σήμερα: Άννα Αχμάτοβα «Αυτή είμαι· σας εύχομαι μιαν άλλη, καλύτερη»

Η Άννα Αντρέγιεβνα Γκορένκο ή Άννα Αχμάτοβα, γεννήθηκε στις 23 Ιουνίου στην Οδησσό. Μεγάλωσε σε ένα αστικό περιβάλλον. Ο πατέρας της ήταν ηλεκτρολόγος – μηχανολόγος στο ναυτικό και για αυτό μετακόμιζαν συχνά. Άρχισε να γράφει ποιήματα στην ηλικία των έντεκα χρόνων. Όπως, η ίδια είχε πει δεν υπήρξε ποτέ της παιδί. Δεν είχε κούκλες ούτε την νανούριζε κανείς.

Την εποχή που σπούδαζε νομική ήρθε σε επαφή με την ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Εντυπωσιάστηκε από τους Σκανδιναβούς συγγραφείς. Μετά τον γάμο της με τον ποιητή Νικολάι Γκουμιλιόφ γίνεται μέλος της λογοτεχνικής ομάδας «Συντεχνία των Ποιητών». Η σχέση με τον άντρα της δεν πηγαίνει καλά. Συχνά η Αχμάτοβα επιλέγει να βρίσκεται εκτός σπιτιού για να τον αποφεύγει. Μετά από λίγο καιρό γνωρίζεται με τον ζωγράφο Αμεντέο Μοντιλιάνι. Ζούνε έναν παράφορο έρωτα και έτσι, η νεαρή Άννα παίρνει διαζύγιο από τον Γκουμιλιόφ, με τον οποίο έχουν αποκτήσει έναν γιο.

Ο δεύτερος γάμος της, με τον καθηγητή Βλαντιμίρ Σιλέϊκο έχει την ίδια τύχη με τον προηγούμενο. Το 1923 παντρεύεται τον ιστορικό τέχνης Νικολάι Πούνιν ο οποίος πέθανε σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας (γκουλάγκ).  στην πρώην ΕΣΣΔ.

Η αγωνία του εμφυλίου πολέμου και τα δύσκολα χρόνια της Οκτωβριανής επανάστασης άφησαν νωπό το σημάδι τους στο έργο της. Η ποιητικές της συλλογές «Το Απόβραδο» (1912) και «Ροζάριο» (1914), αν και πιο προσωπικές με αναφορές στην ιδιωτική της ζωή, την κάνουν πολύ αγαπητή στην Ρωσία.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η υγεία της αρχίζει να κλονίζεται και η γραφή της γίνεται πιο σπαρακτική με ξεκάθαρους υπαινιγμούς κατά του Στάλιν και της πολιτικής του, κάνοντας την «εχθρό του λαού». Οι εκδοτικοί οίκοι αρνούνται την δημοσίευση των έργων της. Στο τέλος κατηγορήθηκε ως «ιδεολογικός αποδιοργανωτής και εκπρόσωπος του αντιδραστικού σκοταδισμού». Τότε, ήταν που έγραψε «Το λευκό κοπάδι», το «Αγριοβότανο» και το «Σωτήριον έτος».

Το 1965 κυκλοφορεί το «Το διάβα του χρόνου», ενώ το «Ρέκβιεμ» -που είχε γράψει αρκετά χρόνια πριν- λογοκρίνεται και δεν εκδίδεται ποτέ.

Η Άννα Αχμάτοβα τόλμησε να αγνοήσει το ολοκληρωτικό καθεστώς που την κύκλωνε σε όλη της την ζωή. Λυρική, ξεκάθαρη σήκωσε πάνω της τον φόβο, αλλά και την λύτρωση χιλιάδων καταπιεσμένων από ένα κράτος τρόμου. Η πορεία της σημαδεύτηκε από όλα τα μεγάλα γεγονότα εκείνης της σκοτεινής περιόδου. Ο Κόκκινος στρατός, μπολσεβίκοι, η μεγάλη εκκαθάριση, σταλινικές διώξεις, η παράνοια των μυστικών υπηρεσιών και φυσικά, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Δυναμική και αντισυμβατική υπερασπίστηκε με πάθος μια ζωή που έμελλε να εμπνεύσει πολλούς μεταγενέστερους καλλιτέχνες. Και όλα αυτά με μια παρρησία που την έκανε να μοιάζει αν όχι παράτολμη, τότε σίγουρα ακραία και ανυπέρβλητα ουτοπική.

Στην Αγία Πετρούπολη βρίσκεται το Μουσείο της Άννας Αχμάτοβα το οποίο φιλοξενεί προσωπικά της αντικείμενα, φωτογραφίες, χειρόγραφα και ηχογραφήσεις με τη φωνή της ίδιας να διαβάζει ποιήματά της.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η σορός της βρίσκεται στο κοιμητήριο του Κομαρόβο. Πέθανε στις 5 Μαρτίου 1966, από έμφραγμα, σε ηλικία 76 ετών.

«Σαν άσπρη πέτρα μέσα στο πηγάδι,
μια ανάμνηση εντός μου επιμένει.
Ούτε μπορώ ούτε θέλω να τη διώξω,
είναι χαρούμενη μαζί και λυπημένη

Μου φαίνεται πως θα τη δει αμέσως
όποιος βαθιά στα μάτια με κοιτάξει.
Και θ’ απομακρυνθεί συλλογισμένος
σαν για μια θλιβερή ν’ άκουσε πράξη.

Ξέρω πως οι θεοί μεταμόρφωναν
ανθρώπους σ’ αντικείμενα μ’ αισθήσεις
ώστε να ζουν παντοτινά οι εξαίσιες θλίψεις.
Ως η ανάμνησή μου εσύ θα ζήσεις».
Άννα Αχμάτοβα