Χρήστος Άνθης: «Ίσως, αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω να διάλεγα ένα ομόφυλο ζευγάρι ανδρών»

Ο Χρήστος Άνθης συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός μιλά στο tetragwno.gr για την παράσταση «Να γίνω το τραγούδι σου, που παρουσιάζετε εδώ και λίγο καιρό στο Θέατρο Βαφείο. Η ιστορία δύο γυναικών που ανταλλάσσουν ένα ερωτικό φιλί, ξυπνά βαθιά κρυμμένη ενοχή 20 χρόνων μετά.

Μιλήστε μου για το έργο που παρουσιάζετε στο θέατρο Βαφείο και πως επιλέξατε το θέμα του.
Είναι ένα ταξίδι στις δεύτερες ευκαιρίες που μας δίνει καμιά φορά η ζωή. Είναι μια ερωτική επανασύνδεση ανάμεσα σε δυο γυναίκες μετά από είκοσι χρόνια απουσίας. Αλλά αυτή η αναζωπύρωση του έρωτα φέρνει την υποχρέωση για σοβαρές αποφάσεις. Και θυσίες.

Το θέμα το διάλεξα, γιατί βλέπω πολύ συχνά ανθρώπους να αναρωτιούνται “κι αν είχα επιλέξει κάτι άλλο όταν ήμουν μικρός”; Μου φάνηκε αληθινό, πολύ κοντά στις ανησυχίες του καθενός από εμάς, και απλά με κέρδισε σαν ιδέα. Έτσι κι αλλιώς, η μελέτη των “θέλω” που βρίσκεται απέναντι στα κοινωνικά “πρέπει” είναι ανεξάντλητη.

Είχατε να πραγματευτείτε ένα δύσκολο ζήτημα, την ερωτική επανένωση δύο γυναικών, μετά από 20 χρόνια. Πώς διαχειριστήκατε τη διαδικασία γραφής;
Μάλλον η διαδικασία γραφής διαχειρίστηκε εμένα! Όταν η ιδέα του έργου “κολύμπησε” για λίγες μέρες μέσα στο μυαλό μου, άρχισε η φαγούρα στα δάχτυλα και η ανάγκη να ξεκινήσω να κοπανάω το πληκτρολόγιο. Ήθελα να κάνω αυτές τις δύο γυναίκες μοναδικές και συνηθισμένες ταυτόχρονα, όπως είμαστε όλοι μας. Όσο έγραφα, τις σκεφτόμουν σε πιο πολύ βάθος. Και όσο τις σκεφτόμουν, τόσο έπαιρναν σχήμα.

Γινόντουσαν αληθινοί άνθρωποι. Και αυτό από μόνο του με έκανε να “βλέπω” τα ωμά συναισθήματά τους και να τις χτίζω. Πολύ μπρος-πίσω, πολλές διορθώσεις, πολλές δεύτερες και τρίτες σκέψεις για το πως θα κατέληγε τελικά αυτό που έγραφα. Διαδικασία που κάπου ήταν συστηματική, κάπου σκόρπια, πολύ συναισθηματική, πολύ δύσκολη, και τελικά το πρώτο-πρώτο κείμενο που γράφτηκε έχει αρκετές σημαντικές διαφορές με αυτό που βλέπουμε στη σκηνή του Θεάτρου “Βαφείο”.

Γιατί μετά μπήκαν στην εξίσωση και οι δύο ηθοποιοί. Αυτές αγκάλιασαν το έργο με πολλή θέρμη, και μέσα από την κατανόηση που απέκτησαν “χρωμάτισαν” τις ερμηνείες τους με τρόπο που έκανε απαραίτητες κάποιες αλλαγές στο κείμενο. Η Μαριάνθη και η Εβελίνα έβαλαν τις ψυχές τους σ’ αυτό το έργο, και έχουν μεγάλη συμμετοχή στο αποτέλεσμα – μεγαλύτερη απ’ ότι έχει συνήθως ένας ηθοποιός. Αν με ρωτούσατε, θα σας έλεγα πως δεν βλέπω τον τρόπο που ένα καινούργιο έργο μπορεί μείνει ακριβώς έτσι όπως το έγραψε ο συγγραφέας αφού ξεκινήσει η διαδικασία της ανάλυσης και των προβών.

Ποιο είναι το κύριο μήνυμα που προσπαθείτε να μεταδώσετε;
Αν οι παλιές επιλογές σου σε κάνουν να μετανιώνεις, ψάξε μια δεύτερη ευκαιρία. Με όποιες θυσίες κι αν αυτό συνεπάγεται. Αλλά θα σε καταλάβουμε κι αν δεν το κάνεις, γιατί δεν είναι καθόλου εύκολο.

Υπήρχαν κάποιες δυσκολίες ως προς την κατάληξη της ιστορίας;
Πάντα με απασχολεί αρκετά το “φινάλε” σε κάτι που γράφω. Αλλά καμιά φορά αυτό σχηματίζεται “αυτόματα” από τους χαρακτήρες. Όταν είναι καλοσχηματισμένοι, σε πάνε εκεί που θέλουν να σε πάνε. Όταν συμβαίνει αυτό, έχεις ένα φινάλε που θα αντηχεί για καιρό στα μυαλά των θεατών. Θέλουμε οι άνθρωποι που βλέπουν την παράσταση να έχουν πράγματα να κουβεντιάσουν με την παρέα τους καθώς φεύγουν απ’ το θέατρο. Να μην έχουν μείνει αδιάφοροι. Να εκφράζουν απόψεις.

Γιατί επιλέξατε ένα γυναικείο ζευγάρι, κι όχι ανδρικό για παράδειγμα;
Απλώς, γιατί φαντάστηκα έτσι το έργο από την αρχή. Ίσως, αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω να διάλεγα ένα ομόφυλο ζευγάρι ανδρών, ή ακόμα και ένα ετερόφυλο ζευγάρι. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν ένα πολύ διαφορετικό έργο!

Ποιος είναι ο αγαπημένος σας χαρακτήρας;
Δεν υπάρχει απάντηση. Το κάθε ένα από τα δύο κορίτσια είναι ένα πολύ ενδιαφέρον “παζλ” από συναισθήματα, εμπειρίες και μνήμες. Και είναι πλέον στο μυαλό μου σύμβολα του δικού μου ταξιδιού στη συγγραφή και την σκηνοθεσία. Δεν ξεχωρίζονται.

Πώς επιλέξατε τους ηθοποιούς για την παράσταση;
Με την Εβελίνα συνεργαστήκαμε πέρσι και στο “Φως του Γκαζιού”, σαν ηθοποιοί. Εκτός από διάθεση για πολλή και σκληρή δουλειά, η Εβελίνα έχει το χάρισμα να κάνει τους ανθρώπους γύρω της να αισθάνονται θετικά, άρα και δημιουργικά. Μας μεταδίδει λίγο την παιδικότητά της, και η παιδικότητα είναι απαραίτητη στη δουλειά μας. Είναι ηθοποιός με πολύ θάρρος, και φτάνει πολύ βαθιά στην κατάσταση που βιώνει ο εκάστοτε χαρακτήρας της, και δεν την πειράζει να πονάει.

Με την Μαριάνθη ήθελα εδώ και χρόνια να συνεργαστώ, από τότε που την είδα ως Τσιγκάνωφ στο “Οι Βάρβαροι” του Γκόρκυ, και ακόμα παλιότερα ως Βασιλιά στο “Παραμύθι Χωρίς Όνομα” του Καμπανέλλη. Είναι και αυτή μια πολύ εργατική ηθοποιός, και πολύ ειλικρινής και αυθεντική σε ό,τι κάνει πάνω στη σκηνή, με πολύ δυνατό θεατρικό ήθος.

Να σημειώσω ότι τα δύο κορίτσια και εγώ ο ίδιος είμαστε μελετητές του θεάτρου στο εργαστήρι “Περιπλάνηση” της Άννας Ετιαρίδου και του Κώστα Δελακούρα. Είναι οι δάσκαλοι που δεν θα σταματήσουμε να αναφέρουμε ποτέ, όσες συνεντεύξεις και να δώσουμε!

Εκτός, από συγγραφέας είστε και σκηνοθέτης της παράστασης. Πώς διαχειρίζεστε τη συνεργασία με τους ηθοποιούς κατά τη διάρκεια των προβών;
Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν υπάρχει κάποιο εγχειρίδιο. Κάθε παράσταση είναι ένα διαφορετικό κράμα από ανθρώπους. Όμως, η Στέλλα Άντλερ έλεγε συχνά ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο που αντιμετωπίζει στη δουλειά του ένας ηθοποιός είναι το “εγώ” του.

Όταν έχεις ηθοποιούς που είναι διατεθειμένοι να βάλουν το “εγώ” τους στην άκρη, και να δώσουν τον απαραίτητο χώρο στους χαρακτήρες του έργου χωρίς να καταδυναστεύει τις ερμηνείες τους ο πραγματικός εαυτός τους, δεν χρειάζεται να διαχειριστείς πολλά.

Πως αντιμετωπίζετε την κριτική και τα σχόλια;
Την κριτική από τους δασκάλους μας την ακούμε πολύ βαθιά, γιατί τους εμπιστευόμαστε. Φυσικά ακούμε και την γνώμη του κοινού, και το “Βαφείο” είναι έτσι φτιαγμένο που μας δίνει την ευκαιρία να συνομιλήσουμε μαζί τους μετά το τέλος κάθε παράστασης. Χθες ήρθε μια κυρία από το κοινό και συνέχαρε όλους τους συντελεστές με πολύ ενθουσιασμό. Λίγα λεπτά αργότερα, ο δάσκαλος μου επισήμανε ένα λάθος στον φωτισμό. Η γνώμη των κριτικών επίσης μετράει πάρα πολύ. Γενικά μας αρέσει το feedback και το ζητάμε!

Ποιοι συγγραφείς ή έργα σάς επηρέασαν περισσότερο;
Τα τελευταία χρόνια με απορροφά συχνά το Αμερικανικό θέατρο του εικοστού αιώνα. Ανεξάντλητο και πολύ σημαντικό, με συγγραφείς – γίγαντες όπως ο Μίλλερ, ο Γουίλιαμς, ο Ο’ Νηλ, με συναρπαστική διαδοχή από Κούσνερ, Άλμπι, Μάμετ, Λετς. Παρακολουθώ και το σύγχρονο βρετανικό θέατρο, και πρόσφατα είδα και θαύμασα το “Ντίξον και θυγατέρες” (Dixon and Daughters) της Ντέμπορα Μπρους. Όλα τα βιώματά μας επηρεάζουν την δημιουργική διαδικασία, μερικές φορές ακόμα και πράγματα της καθημερινότητας που δεν έχουν σχέση με το θέατρο.

Κλείνοντας, ποια τα επόμενα σχέδιά σας;
Μια θεατρική διασκευή ενός διηγήματος ενός τύπου που το πρώτο μικρό του είναι “Έντγκαρ” και το δεύτερο “Άλλαν”. Και του αρέσουν τα κοράκια.

Info: Nα γίνω το τραγούδι σου, με τις Μαριάνθη Γεωργιάδη και Εβελίνα Σιγάλα, κάθε Παρασκευή, μέχρι τις 17 Νοεμβρίου στο Θέατρο Βαφείο. Εισιτήρια στο more.com.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στο Google News και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.