Ειρήνη Αναγνωστοπούλου: «Η μυθοπλασία για μένα ήταν ανέκαθεν βασικό οπλοστάσιο»

Σε ένα μέλλον δυστοπικό, η φυσική τάξη πραγμάτων έχει ανατραπεί πλήρως κι ένα κορίτσι προσπαθεί να επιβιώσει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Μαζί του το σύνολο του κοινωνικού γίγνεσθαι. Η έλλειψη, ως συναίσθημα και ως βίωμα, καθίστανται ανασταλτικός και, συνάμα, καθοριστικός παράγοντας επιβίωσης. Σε αυτή την περίπτωση, η φαντασία και η ευρηματικότητα καλούνται να υπηρετήσουν την ψευδαίσθηση του ανθρώπου για την αισιόδοξη προοπτική της ιστορίας.

Ένας αυτοσχέδιος θίασος καλείται να περικλείσει το αδιέξοδο της πραγματικότητας σε μία νέα θεατρική απάντηση στα ερωτήματα που η ζωή θέτει επιτακτικά. Και καθώς το μήνυμα του έργου θα απαλύνει την αίσθηση της έλλειψης, μία νέα κατάσταση αντιπαράθεσης θα γεννηθεί εξ ων συνετέθη.

Το «κήτος» είναι εικόνα του μέλλοντος. Πόσο κοντά στην καθημερινότητά μας βρίσκεται;

Φοβάμαι πιο κοντά από ό,τι έχουμε καταλάβει. Αν σκεφτεί κανείς ότι η ξηρασία δεν είναι μια κατάσταση που αφορά μόνο το περιβάλλον, αλλά και το μέσα μας, τότε το Κήτος είναι μάλλον μια εικόνα παρόντος.

Η δυστοπία, που χαρακτηρίζει το έργο σας, αποτελεί αντίβαρο στην ουτοπία. Γιατί επιλέγετε την αρνητική πλευρά της ιστορίας;

Δεν επιλέγω τη δυστοπία ως…πρόταση ή ως προοπτική, αλλά ως αφορμή για δράση, για αντίδραση ή έστω για να αρχίσει κανείς να ονειρεύεται.

Από ποια ερεθίσματα ορμώμενη συγγράψατε τούτο το έργο;    

Όλα συνήθως ξεκινούν από μια εικόνα. Στην προκειμένη περίπτωση η εικόνα ήταν ένα έρημο λιμάνι χωρίς θάλασσα και ένα κήτος ξεβρασμένο εκεί. Η πρώτη σκηνή γεννήθηκε ως συγγραφική άσκηση στο εργαστήριο συγγραφής του Ανδρέα Φλουράκη, το οποίο και παρακολουθώ τα τελευταία χρόνια. Επειδή το κήτος ως μορφή με γοήτευσε πολύ, ξεκίνησε μια πορεία έρευνας και αναζήτησης, μέχρι που το έργο πηρέ μια πρώτη ολοκληρωμένη μορφή. Ο Ανδρέας Φλουράκης και η συγγραφική ομάδα ήταν μαζί μου στην πρώτη αυτή διαδρομή. Δυο χρόνια αργότερα, εν μέσω καραντίνας, και με αφορμή συζητήσεις γύρω από το ενδεχόμενο παράστασης με τον Θανάση Ακοκκαλίδη, έγινε η δεύτερη γραφή του έργου. Στη συνέχεια πέρασε στα χέρια του σκηνοθέτη, ο οποίος το διασκεύασε για τις ανάγκες της συγκεκριμένης παράστασης

Ο άνθρωπος, ως προϊόν της φύσης, μοιάζει αυτοκαταστροφικός. Τι επιβιώνει, εν τέλει, από το παρελθόν αυτού στο «εκάστοτε» παρόν;

Ο άνθρωπος είναι αλαζόνας και αυτό είναι καταστροφικό για τον κόσμο που τον περιβάλλει και φυσικά εν τέλει και για τον ίδιο. Ο κόσμος μάλλον θα επιβιώσει και χωρίς τον άνθρωπο. Όσο για τον ίδιο, αν είναι κάτι να μείνει, θα είναι οι ιστορίες. 

Η στέρηση είναι συναίσθημα πανταχού παρών στο έργο σας. Ποια συναισθήματα γεννά στον θεατή; Τί επιδιώκετε με τη χρήση της;

Φαντάζομαι ότι ο αποδέκτης του έργου, θα ακουμπήσει πάνω στην έλλειψη του ήρωα τη δική του έλλειψη. Έτσι κάπως αντιλαμβάνομαι την επικοινωνία ανάμεσα σε ένα έργο και τον θεατή του. Αλλά δημιουργικά δεν κάνω εξ επι τούτου χρήση μιάς συνθήκης για να προκαλέσω συναισθήματα στον θεατή.  Αυτό θα βίαζε την ελεύθερη ροή μιας τέτοιας επικοινωνίας. Αν πάλι προκύψει, καλώς. 

Ο αυτοσχέδιος θίασος καλείται να «ξεδιψάσει» το κοινό (στο έργο). Η μυθοπλασία να καλύψει την πραγματικότητα. Τί σας προβληματίζει σε αυτή τη σχέση; 

Τίποτα! Ανήκω στους ανθρώπους που, όταν χρειάζεται, επιβιώνουν χάριν φαντασίας. Αυτό δε σημαίνει ότι αρνούμαι τη δράση. Αλλά από κάπου πρέπει κανείς να βρει τη δύναμη. Η μυθοπλασία έχει μεγάλη δύναμη. Και για μένα ήταν ανέκαθεν βασικό οπλοστάσιο. 

Η αυτοκριτική είναι μία διαδικασία επίπονη. Οι ήρωες του έργου σας συγκρούονται ενώπιόν της. Τί συμβαίνει στην συνείδησή τους;

Δεν νομίζω ότι οι ήρωες του έργου κάνουν αυτοκριτική. Η αυτοκριτική είναι μια λογική, ψύχραιμη διαδικασία που δεν ανήκει στο κόσμο αυτής της ιστορίας. Οι ιστορίες που διηγείται το κήτος είναι από μόνες τους ένας καθρέφτης και η αντίδραση είναι απρόσμενη όταν κοιτάζει κανείς τον εαυτό του κατάματα. Αν μπορούσα να απαντήσω με ήχο, θα ήταν σαν ένα δυνατό «κρακ».

Αποτελεί το έργο σας ύστατη κραυγή αγωνίας για την φύση που κατακρεουργείται από το ίδιο το δημιούργημά της;

Θα μπορούσε ίσως να κάνει κανείς έναν παραλληλισμό ανάμεσα στον κόσμο του έργου και την περιβαλλοντική δυστοπία του κοντινού μας μέλλοντος. Αλλά το Κήτος  δεν είναι μια κραυγή αγωνίας για την περιβαλλοντική καταστροφή. Αυτό θα ήταν κήρυγμα, όχι θέατρο. Και προσωπικά θα μου στερούσε τη χαρά της έμπνευσης. Αυτό που με συγκινεί περισσότερο δημιουργικά είναι η αναμέτρηση του ανθρώπου με την ίδια του τη φύση. Η ματαιότητα και η επαναληπτικότητα αυτής της αναμέτρησης.

Info: «Το Κήτος», κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 στο BIOS (Πειραιώς 84 Main/210 3425335). Εισιτήρια στη viva.gr. Η παράσταση απευθύνεται σε άτομα άνω των 15 ετών.

Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook (εδώ), twitter (εδώ) και instagram (εδώ) για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.