Τζούλη Σούμα: «Η Μήδεια είναι ρόλος διάνοιας»

Η ηθοποιός μίλησε για το ρόλο της, την επαναλειτουργία των θεατρικών σκηνών και το ρόλο της πολιτείας απέναντι στην τέχνη. 

Η Τζούλη Σούμα τα τελευταία δύο χρόνια αναμετράται με έναν από τους κορυφαίους ρόλους της παγκόσμιας δραματουργίας που γράφτηκε από τον Ευριπίδη, βασισμένη στο μύθο της Μήδειας. Φέτος, επανέρχεται στο Μπάγκειον και απαντά στο ερώτημα αν η ηρωίδα υπήρξε θύτης ή θύμα, για την πολυδιάστατη σύνθεση του ρόλου της. Παράλληλα, αναφέρεται στην επαναλειτουργία των θεατρικών σκηνών και τον ρόλο της πολιτείας απέναντι στην τέχνη.

Η «Μήδεια» μετά την επιτυχημένη της περσινή διαδρομή επιστρέφει στις 10 Σεπτεμβρίου στο Μπάγκειον, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Γεωργαλά. Πείτε μας δυο λόγια.

Στη πραγματικότητα είναι ο τρίτος κύκλος της παράστασης. Ο πρώτος και πολύ επιτυχημένος κράτησε Ιούνιο, Ιούλιο, Σεπτέμβρη και Οκτώβρη του 2019 στην Αθήνα, και μετά περιοδεία σε Πάτρα, Θεσσαλονίκη και λίγες παραστάσεις στο θέατρο Ροές. Πέρυσι, λόγω του covid-19, παίξαμε μόνο τέσσερις παραστάσεις στο Μπάγκειον και φέτος η παράσταση επανέρχεται για ένα τρίτο και πραγματικά τελευταίο κύκλο, στο χώρο όπου ξεκίνησε, το Μπάγκειον, το υπέροχο αυτό ξενοδοχείο στην Ομόνοια, όπου τα τελευταία χρόνια παρουσιάζονται αξιολογότατες παραστάσεις και είμαστε όλοι πολύ χαρούμενοι και συγκινημένοι που θα κλείσει ο κύκλος των παραστάσεων στον ίδιο χώρο από όπου ξεκίνησε. Οι παραστάσεις θα διαρκέσουν αυστηρά μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, διότι ο προγραμματισμός του θεάτρου είναι πολύ συγκεκριμένος.

Η Άννα Συνοδινού είχε πει πως δεν θα μπορούσε ποτέ να παίξει τον συγκεκριμένο χαρακτήρα γιατί θα της ήταν απίστευτα δύσκολο να διαχειριστεί την δραματουργική εξέλιξη του έργου εννοώντας την δολοφονία των παιδιών. Εσείς πως προσεγγίσατε τις δυσκολίες του ρόλου;

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Μήδεια είναι ένας από τους πιο σύνθετους, πιο δύσκολους, πιο απαιτητικούς ρόλους του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Είναι η αλήθεια πως σε βγάζει πέρα από τα όρια σου και ως ηθοποιό και ως άνθρωπο. Εγώ με τη βοήθεια του σκηνοθέτη, του Δημήτρη Γεωργαλά, προσεγγίσαμε τον ρόλο με έναν τέτοιο τρόπο, που αναδείξαμε πάρα πολλές πτυχές της ηρωίδας. Προσπαθήσαμε να μην είναι μονοσήμαντος, μία απατημένη γυναίκα που για να εκδικηθεί σκοτώνει τα παιδιά της, γιατί βεβαίως δεν είναι αυτό το έργο. Η Μήδεια είναι ένας ρόλος σκέψης και όχι παρόρμησης. Στη παράσταση μας παρακολουθούμε το πως σκέφτεται, ένα μυαλό που είναι πάνω από τα δικά μας, μέχρι που αυτό το μυαλό ξεπερνάει και την ίδια, και την οδηγεί στη διάλυση. Είναι ρόλος διάνοιας. Η Μήδεια έτσι όπως τη προσεγγίσαμε εμείς είναι ίδια η θεά φύση, είναι ίδιος ο θεός έρωτας που θριαμβεύει μέσα από ακραίες για τον άνθρωπο πράξεις που τον κάνουν να στέκεται σιωπηλός ή έκθαμβος μπροστά στο θείο μεγαλείο.

Η «Μήδεια» είναι θύμα ή θύτης;

Η Μήδεια είναι και τα δύο, και θύτης, και θύμα. Θύτης βεβαίως γιατί σκοτώνει τα παιδιά της, αλλά μαζί με αυτά σκοτώνει και τη γυναικεία φύση της. Δεν είναι μόνο εκδίκηση. Εκδικείται και ενδύεται το πένθος για πάντα. Μετά το φόνο, δεν «ξελαφρώνει», είναι συνειδητά και θύτης και θύμα. Η τραγωδία καταπιάνεται όπως γνωρίζουμε με τις μεγάλες ρωγμές της ανθρώπινης ψυχής. Τους δίνει έναν χαρακτήρα σκοτεινό και ποιητικό, και αυτό το είδος μαγνητίζει τόσο πολύ τον άνθρωπο κάθε εποχής και κάθε γενιάς γιατί όλοι ενδεχομένως βρίσκουμε τις σκοτεινές μας ρίζες.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πως νιώθετε που μετά από τόσο καιρό αποχής θα βρεθήκατε ξανά στη σκηνή;

Η αλήθεια είναι ότι γυρίσαμε στη σκηνή ένα χρόνο ακριβώς μετά τον εγκλεισμό και την αναγκαστική παύση όλων των εκδηλώσεων. Η χαρά μας είναι τεράστια. Πιστεύω ότι τα θέατρα, τα σινεμά, οι μουσικές σκηνές, οι συναυλίες θα έχουν πάρα πολύ κόσμο, και ήδη τα πρώτα δείγματα τις δύο εβδομάδες που παίζουμε είναι άκρως ενθαρρυντικά. Θέλω να αναφέρω ότι το Μπάγκειον είναι μικτός χώρος, που σημαίνει ότι δεχόμαστε βεβαίως εμβολιασμένους, θεατές με αρνητικό rapid 48ωρο, και πιστοποιητικό νόσησης εξαμήνου.

Το ιστορικό ξενοδοχείο Μπάγκειον στην Ομόνοια έχει μετατραπεί σε ένα καλλιτεχνικό χώρο όπου έχει συγκεντρώσει την προσοχή του θεατρόφιλου κοινού. Ποια ήταν η εμπειρία σας όταν πρωτοπαίξατε εκεί;

Είναι αλήθεια ότι το Μπάγκειον είναι ένας καλλιτεχνικός χώρος όπου φιλοξενούνται κυρίως θεατρικές παραστάσεις ένας μαγικός χώρος όπου και η εμπειρία μόνο και μόνο να ανέβεις τις σκάλες και να μπεις στην υπέροχη αίθουσα είναι δελεαστική. Πόσο μάλλον όταν συνδυάζεται και με μία θεατρική παράσταση… Η εμπειρία που είχα όταν βρέθηκα για πρώτη φορά εκεί, δεν μπορώ να πω ότι διαφέρει κατά πολύ, με την εμπειρία που νιώθω κάθε βράδυ ερμηνεύοντας την Μήδεια. Ο ρημαγμένος χώρος ενός σπιτιού, οι παντελώς άδειες αίθουσες, η φθορά του χρόνου έχουν εμποτίσει την παράσταση αλλά και εμένα. Είναι ένας απόλυτα υποβλητικός και καθηλωτικός χώρος, ο οποίος από ότι λένε και οι θεατές που μας τιμούν, αλλά και οι κριτικές έχει ταιριάξει υπέροχα με την παράσταση.

Θεωρείτε πως η πολιτεία έχει στηρίξει τους καλλιτέχνες;

Δυστυχώς στην Ελλάδα, οι καλλιτέχνες και η τέχνη ποτέ δεν ήταν προτεραιότητα για την πολιτεία. Αν συνέβαινε αυτό, όπως και με την παιδεία, όλη η κοινωνία μας θα ήταν εντελώς διαφορετική. Βλέπουμε σε άλλες χώρες που δίνεται προτεραιότητα στην τέχνη ότι οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτήν παίρνουν κάποιες ανάσες για να μπορούν να δημιουργούν πιο άνετα και όχι με τόση πίεση και ελλείψει χρημάτων. Και στην Παιδεία όμως το ίδιο συμβαίνει, στις ξένες χώρες στα δημοτικά σχολεία πρώτα βασικά μαθήματα είναι η γλώσσα, ο αθλητισμός και το θέατρο. Εδώ δυστυχώς είμαστε μακριά ακόμα…

Τι διαφορετικό θα μπορούσε να είχε γίνει έτσι ώστε τα πράγματα να ήταν καλύτερα για τον χώρο του πολιτισμού και τους ανθρώπους του;

Θα ήταν πολύ σημαντικό να υπάρχει αξιοκρατία στο χώρο του πολιτισμού, όπως και σε όλους τους χώρους βέβαια. Αλλά ας επικεντρωθούμε σε αυτό το κομμάτι. Υπάρχουν εξαιρετικοί καλλιτέχνες σε όλους τους τομείς, θέατρο, μουσική, χορός, που παράγουν εξαιρετικό έργο, εδώ και πολλά χρόνια και δεν τυχαίνουν της αναγνώρισης της οποίας δικαιούνται. Δυστυχώς, αυτή η καραμέλα “υπάρχει χώρος για όλους” έχει παλιώσει πια. Πιο ανοιχτά, λοιπόν, μάτια, αυτιά, διάθεση και όρεξη για ανακάλυψη νέων ταλαντούχων ανθρώπων, αλλά και για σεβασμό και ανάδειξη των ανθρώπων που δουλεύουν αγόγγυστα εδώ και πολλά χρόνια. Ας αρχίσουμε από αυτό και υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα να γίνουν ακόμα για το χώρο του πολιτισμού και τους ανθρώπους του.

Κλείνοντας, αν δεν ήταν θέατρο, τι άλλο θα ήταν;

Θέατρο θα ήταν και πάλι, αλλά με περισσότερο ελεύθερο χρόνο, πιο πολλά ταξίδια, μεγαλύτερη ανεμελιά και λιγότερη ψυχολογική πίεση.


«Μήδεια» έως  31 Οκτωβρίου, κάθε Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή, ώρα: 21.30 στο Μπάγκειον (Πλ. Ομόνοιας 18, Αθήνα 105 52/ 69 44 66 55 61)