Η εκπαίδευση αποτελεί ένα είδος παιδείας που ταυτίζεται με την μόρφωση και την αγωγή. Η στροφή προς την εκπαίδευση αποτελεί αίτημα της εποχής μας καθώς στοχεύει στην ηθική και πνευματική καλλιέργεια του ατόμου. Συντελεί στην διαμόρφωση άρτιων προσωπικοτήτων, εφοδιασμένων με αξίες και ιδανικά, τα οποία συγκροτούν τα θεμέλια κοινωνικής προόδου.
Η σημασία και ο καθοριστικός ρόλος της εκπαίδευσης υπογραμμίζεται στο έργο του Ουίλι Ράσελ Εκπαιδεύοντας τη Ρίτα, η οποία πραγματώνεται μέσω μιας ρομαντικής και ατέρμονης μάχης του ανθρώπου να κατακτήσει εν τέλει την αγάπη. Το έργο πιο συγκεκριμένα περιγράφει τη σχέση ενός μεσήλικα καθηγητή πανεπιστημίου, του Φρανκ, και μιας εικοσιεξάχρονης φοιτήτριας, όπως αυτή αναπτύσσεται στη διάρκεια ενός ακαδημαϊκού εξαμήνου.
Μία ιδιόμορφη σχέση, με ένα αινιγματικό και ταυτόχρονα ελκυστικό ενδιαφέρον που δε μοιάζει ούτε με έρωτα αλλά ούτε και με φιλία. Η Ρίτα είναι μια κομμώτρια που αποφασίζει να δώσει στον εαυτό της μια δεύτερη «πνευματική» ευκαιρία και αποφασίζει να παρακολουθήσει λογοτεχνία στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Η επιλογή του συγκεκριμένου μαθήματος της λογοτεχνίας θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως έχει χαρακτήρα αλληγορικό μέσα στο έργο και προωθεί τη δράση. Και αυτό διότι την λογοτεχνία οι έννοιες και οι όροι είναι πρωταρχικά συνδεδεμένες με την ειρωνεία, καθώς αυτή αποτελεί το μέσο που δείχνει ότι η περιπλοκή της κάθε εμπειρίας καθιστά απαραίτητη μια συνεχή επανεξέταση των νοημάτων της γλώσσας σε σχέση με την πραγματικότητα.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της -δραματικής- ειρωνείας μεταξύ άλλων εντάσσεται και η έννοια της μόρφωσης, που αποτελεί για την Ρίτα το βασικό συντελεστή και αγωγό για την εξέλιξη της. Σκοπός της είναι να μάθει τα πλείστα, με σκοπό την όξυνση της κριτικής της ικανότητας και την αναδιαμόρφωση της αισθητικής και της ιδιοσυγκρασίας της. Ο Φρανκ, από την άλλη πλευρά, είναι ένας μη τυπικός καθηγητής, βυθισμένος στον αλκοολισμό, που αναλαμβάνει τη επιμόρφωσή της διστακτικά. Στη συνέχεια, όμως, το αντιθετικό -ειρωνικό- σύμπλεγμα που ξεπηδά από την αντιπαράθεση, τον ωθεί στην γοητεία λόγω της ζωντάνιας και της δίψας της για γνώση.
Η δημιουργία του δραματικού/μεταφορικού κόσμου στην σκηνοθετική προσέγγιση του Θανάση Κουρλαμπά ενισχύθηκε αφενός από τη μετάφραση του Γιώργου Κιμούλη, η οποία ήταν κατανοητή, σύγχρονη και απέδωσε τη ζωντάνια των δρώντων προσώπων -κυρίως μέσω της μεταξύ τους στιχομυθίας- και αφετέρου από την ίδια τη σκηνοθετική γραμμή που κινήθηκε σε ρεαλιστικό πλαίσιο χωρίς επιτήδευση και εξωραϊσμούς από τις εναρκτήριες κιόλας στιγμές του έργου. Ο σκηνοθέτης συνέθεσε ένα έργο με ευδιάκριτα όρια και δημιούργησε μια ενδιαφέρουσα κατάσταση καλοδουλεμένη, γεμάτη ρυθμό, εντάσεις αλλά και στιγμές χιουμοριστικές.
Την παραπάνω συνθήκη ενδυνάμωσε η υποκριτική δεινότητα των δυο ηθοποιών. Η Αμαλία Νίνου ενσάρκωσε τον ρόλο της Ρίτας με μπρίο και δυναμισμό και μετέτρεψε την ηρωίδα της σε σύμβολο αλλαγής και επιμονής για όσους είναι έτοιμοι να παρατήσουν τα όνειρα τους. Ο Θανάσης Κουρλαμπάς ενσαρκώνει τον Φρανκ, την προσωποποίηση των αντιθέσεων. Μέσω της θεατρικότητάς του, τις καλοδουλεμένες κινήσεις και τις εκφράσεις του αναπαριστά με άμεμπτο τρόπο όλες τις δραματικές ταλαντεύσεις του ήρωά του, τον μπερδεμένο από το πολύ ποτό καθηγητή που έχει παραιτηθεί από τη ζωή έως τον ρομαντικό άνδρα που υπερπληροί ερωτισμού.
Το σκηνικό της Μάρθας Φωκά ορίστηκε ως ένας επιτελεστικός χώρος με συγκεκριμένο ύφος και «σκελετό». Πρόκειται για ένα επιβλητικό γραφείο καθηγητή πανεπιστημίου με πολλά βιβλία, στο οποίο εκκολάφθηκε ο έρωτας μεταξύ των πρωταγωνιστών. Η εναλλαγή των διαθέσεων και των χρονικών βαθμίδων δημιουργήθηκαν από την μουσική του Διονύση Τσακνή αλλά και τους φωτισμούς της Ζωής Φαμέλλη.
Συμπερασματικά παρακολουθήσαμε ένα έργο κατά το οποίο η λούπα ανάδρασης πράξεων και συμπεριφορών ηθοποιών και θεατών είναι αυτή που εν τέλει επιβεβαίωσε το εγχείρημά του σκηνοθέτη. Το τέλος του έμοιαζε με ένα αρμονικό τέλος μιας συμφωνίας σε μείζονα τόνο, που αποκρυστάλλωσε την κατανόηση μας για το εν συνόλω έργο αλλά και τα βαθύτερα νοήματά του.
Ακολουθήστε το tetragwno.gr στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook, twitter και instragram για να ενημερώνεστε άμεσα για όλες τις πολιτιστικές ειδήσεις.
